Page 126 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 126
2-116 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ตอนที่ 2.4
พนั ธกุ รรมและเทคโนโลยีช ีวภาพ
โปรดอ่านแ ผนการสอนป ระจำ�ตอนท ี่ 2.4 แล้วจึงศึกษาเนื้อหาส าระ พร้อมปฏิบัติกิจกรรมในแต่ละเรื่อง
หัวเรอื่ ง
เรื่องที่ 2.4.1 การถ่ายทอดล ักษณะทางพ ันธุกรรม
เรื่องที่ 2.4.2 สารพันธุกรรม
เรื่องท ี่ 2.4.3 การส ังเคราะห์โปรตีนในเซลล์
เรื่องท ี่ 2.4.4 ความผ ิดป กติทางพันธุกรรม
เรื่องท ี่ 2.4.5 เทคโนโลยีช ีวภาพและพันธุว ิศวกรรม
แนวคิด
1. รูปแบบของการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมมีหลักเกณฑ์ที่ค่อนข้างจะแน่นอน
นอกจากน ี้ย ังส ามารถคาดค ะเนล ักษณะของลูกห ลานที่เกิดม าได้ในอ ัตราส่วนที่ใกล้เคียง
กันอีกด้วย การถ่ายทอดลักษณะต่างๆ นั้นอาจเป็นไปตามอัตราส่วนของเมนเดลหรือ
เบี่ยงเบนไปจากอ ัตราส่วนข องเมนเดลข ึ้นอ ยู่ก ับป ัจจัยต่างๆ ทั้งภ ายในและภายนอก
2. DNA เปน็ ส ารพ นั ธกุ รรม การถ า่ ยทอดล กั ษณะพ นั ธกุ รรมข ึน้ ก บั ก ารถ า่ ยทอด DNA ซึง่ อ ยู่
บนโครโมโซม DNA มีก ารเพิ่มป ริมาณโดยการจ ำ�ลองต ัวเอง การจ ำ�ลองต ัวเองข อง DNA
เป็นชนิดกึ่งอ นุรักษ์ซึ่งต้องม ีก ารส ร้าง DNA ขึ้นมาใหม่ กลไกก ารส ร้าง DNA จะช่วยให้
ทราบถึงก ารถ ่ายทอดพ ันธุกรรมได้ถึงร ะดับโมเลกุล
3. DNA เป็นแ ม่แ บบในก ารส ร้างก รดไรโบน ิวค ลีอ ิกห รือ RNA รหัสพ ันธุกรรมถ ่ายทอดจ าก
DNA ลงส ู่ RNA ที่เรียกว ่า เอ็ม อาร์เอ็นเอ (mRNA) ซึ่งจ ะเคลื่อนที่ไปย ังไรโบโซมแ ละถ ูก
แปลเป็นโปรตีนช นิดต่างๆ ซึ่งขึ้นก ับการเรียงลำ�ดับเบสใน mRNA
4. มิวเทช ัน คือ การเกิดล ักษณะใหม่ในก ลุ่มล ักษณะป กติอ ันเป็นผ ลม าจ ากก ารเปลี่ยนแปลง
ในสารพันธุกรรมหรือ DNA ลักษณะใหม่นี้สามารถถ่ายทอดไปสู่รุ่นลูกหลานต่อไปได้
ตามกฎการถ่ายทอดพันธุกรรมทุกประการ มิวเทชันอาจเกิดขึ้นได้ 2 ระดับ คือ ระดับ
โครโมโซมซึ่งสามารถสังเกตเห็นได้ในขณะมีการแบ่งเซลล์ และระดับนิวคลีโอไทด์
ซึ่งส ังเกตไม่ได้ ทั้งนี้ ทั้ง 2 ระดับต่างก็เป็นความผ ิดปกติที่ DNA ทั้งส ิ้น