Page 13 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 13
กระบวนการด ำ�รงชีวิต 2-3
แนวคิด 1. คาร์โบไฮเดรต ลิพ ิด โปรตีน และก รดน ิวค ลีอ ิก เป็นส ารช ีวโมเลกุลท ี่ส ำ�คัญในส ิ่งม ีช ีวิต มี
บทบาทส ำ�คัญต ่อก ารด ำ�รงช ีวิตโดยเป็นแ หล่งพ ลังงาน เป็นส ่วนป ระกอบข องเยื่อห ุ้มเซลล์
เป็นส ารต ั้งต ้นในก ารส ังเคราะห์ส ารอื่น เป็นโครงสร้างของร ่างกาย และเป็นหน่วยพื้นฐ าน
ของสารพันธุกรรม ซึ่งสารชีวโมเลกุลแต่ละชนิดมีโครงสร้างที่เป็นปัจจัยกำ�หนดสมบัติ
ทางเคมีและฟิสิกส์ที่มีลักษณะเฉพาะตัว กระบวนการสลายสารชีวโมเลกุลประกอบด้วย
ปฏิกิริยาท ี่จำ�เพาะ และการทำ�งานข องสารชีวโมเลกุลแ ต่ละช นิดขึ้นก ับปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
2. เซลล์จำ�เป็นต้องมีการควบคุม นํ้า เกลือแร่ ความเป็นกรดเบสภายในเซลล์ให้มีสภาพ
แวดล้อมที่เหมาะสม มีการลำ�เลียงสารอาหารไปให้เซลล์ และแลกเปลี่ยนของเสียที่เกิด
จากการทำ�งานของเซลล์ออกไป เซลล์ต้องมีกระบวนการย่อยสลายสารอาหารที่เก็บไว้
เพื่อให้ได้พลังงานออกมาใช้ในกระบวนการต่างๆ ของการดำ�รงชีวิต เซลล์บางชนิด
สามารถสร้างอาหารจำ�พวกนํ้าตาลและแป้งขึ้นด้วยกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงโดย
ใช้ค าร์บอนไดออกไซด์ นํ้า และอาศัยพลังงานจากแสง
3. สิง่ ม ชี วี ติ ต อ้ งม กี ารแ บง่ เซลลเ์ พือ่ เพิม่ จ �ำ นวนเซลลร์ า่ งกายแ ละเพือ่ ก ารส บื พนั ธุ์ การส บื พนั ธุ์
มีท ั้งก ารส ืบพันธุ์แ บบไม่อ าศัยเพศซ ึ่งเป็นการส ืบพันธุ์ท ี่ไม่มีก ารร วมก ันข องเซลล์ส ืบพันธุ์
เพศผ ูแ้ ละเซลลส์ ืบพันธุเ์พศเมีย และก ารส ืบพันธุแ์ บบอ าศัยเพศซ ึ่งเป็นการร วมน ิวเคลียส
ของเซลล์ส ืบพันธุ์เพศผ ู้เข้าก ับเซลล์ส ืบพันธุ์เพศเมียเกิดเป็นไซโกต จากน ั้นไซโกต จะแ บ่ง
เซลล์เพื่อเพิ่มจำ�นวนเซลล์เป็นเอ็มบริโอ เอ็มบริโอจะค่อยๆ พัฒนาเป็นตัวอ่อน และ
ตัวอ ่อนม ีการเจริญเติบโตต่อไป
4. สิ่งม ีช ีวิตม ีก ารถ ่ายทอดลักษณะท างพันธุกรรมซึ่งมีห ลักเกณฑ์ที่ค่อนข้างจ ะแน่นอน การ
ถ่ายทอดลักษณะพันธุกรรมขึ้นกับการถ่ายทอด DNA สิ่งมีชีวิตมีการแสดงออกของ
ลักษณะทางพันธุกรรมโดยการสังเคราะห์โปรตีนในเซลล์ ความผิดปกติทางพันธุกรรม
เกดิ ข ึน้ ไดจ้ ากก ารเปลีย่ นแปลงใน DNA ดังน ั้นจ งึ ม กี ารใชป้ ระโยชนจ์ ากเทคโนโลยชี วี ภาพ
และพ ันธุว ิศวกรรมในการเปลี่ยนแปลง DNA เพื่อเปลี่ยนแปลงสมบัติของส ิ่งมีชีวิต