Page 92 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 92
2-82 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ตอนท่ี 2.3
การส ืบพันธุแ์ ละก ารเจรญิ เติบโต
โปรดอ ่านแผนการส อนประจำ�ตอนที่ 2.3 แล้วจ ึงศึกษาเนื้อหาสาระ พร้อมป ฏิบัติก ิจกรรมในแ ต่ละเรื่อง
หวั เร่อื ง
เรื่องท ี่ 2.3.1 การแบ่งเซลล์
เรื่องท ี่ 2.3.2 รูปแ บบข องการสืบพันธุ์
เรื่องท ี่ 2.3.3 การเจริญเติบโตข องพืช
เรื่องท ี่ 2.3.4 การเจริญเติบโตของสัตว์
แนวคดิ
1. การแบ่งเซลล์ในส ิ่งม ีช ีวิตม ี 2 แบบ คือ การแ บ่งเซลล์แบบไมโทซ ิสเพื่อเพิ่มจำ�นวนเซลล์
ร่างกาย เพื่อสร้างการเจริญเติบโตในสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์และเพื่อการสืบพันธุ์แบบไม่
อาศัยเพศในสิ่งมีชีวิตทั้งเซลล์เดียวและหลายเซลล์ และการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิสเพื่อ
สร้างเซลล์ส ืบพันธุ์ในก ารส ืบพันธุ์แ บบอ าศัยเพศ การแ บ่งเซลล์ท ั้ง 2 แบบ มีร ะยะก ารแ บ่ง
เซลล์ท ี่แน่ชัด
2. รูปแ บบข องก ารส ืบพันธุ์ม ีก ารส ืบพันธุ์แ บบไม่อ าศัยเพศซ ึ่งเป็นการส ืบพันธุ์ท ี่ไม่มีก ารร วม
กันข องเซลล์ส ืบพันธุ์เพศผู้และเซลล์ส ืบพันธุ์เพศเมีย เกี่ยวข้องก ับก ารแบ่งแ บบไมโทซิส
เพียงอย่างเดียว มีหลายวิธี ส่วนใหญ่เกิดขึ้นในสิ่งมีชีวิตชั้นตํ่า และการสืบพันธุ์แบบ
อาศัยเพศซ ึ่งเป็นกร ะบ วนก ารท ีเ่กี่ยวข้องก ับก ารแ บ่งเซลลเ์พื่อส ร้างเซลลส์ ืบพันธุ์ และก าร
ปฏสิ นธิ ซึง่ เปน็ การร วมน วิ เคลยี สข องเซลลส์ บื พนั ธเุ์ พศผ หู้ รอื อ สจุ เิ ขา้ ก บั เซลลส์ บื พนั ธเุ์ พศ
เมียห รือไข่ ไข่ท ี่ถ ูกผ สมแ ล้วเรียก ไซโกต ซึ่งเป็นเซลล์เดียว จากน ั้นไซโกต จะเกิดก ารแ บ่ง
เพิ่มจำ�นวนเซลล์เป็นเอ็มบริโอ เอ็มบริโอจ ะค่อยๆ พัฒนาเป็นตัวอ่อนต่อไป
3. พืชมีการเจริญเติบโตเกิดขึ้นเป็นขั้นตอน ตั้งแต่ระยะไข่ที่ถูกผสมจนกลายเป็นเอ็มบริโอ
อยู่ภายในเมล็ด การงอกของเมล็ด การเจริญข องล ำ�ต้น ราก ใบ และดอก จนถึงร ะยะโต
เต็มที่ที่จะส ืบพันธุ์ได้ ต้นพืชที่เจริญเต็มที่จ ะป ระกอบด้วยเซลล์ซ ึ่งโตเต็มที่แ ละท ำ�ห น้าที่
เฉพาะต่างๆ กัน
4. การเจริญในร ะยะเอ็มบริโอข องส ัตว์เป็นกร ะบ วนก ารซ ับซ ้อนท ี่เกี่ยวข้องก ับก ารแ บ่งเซลล์
แบบไมโทซ ิสเพื่อเพิ่มจ �ำ นวน การเคลื่อนทีข่ องเซลล์ และก ารเปลี่ยนแปลงร ูปร ่างข องเซลล์
และข นาดเพื่อทำ�ห น้าที่เฉพาะ