Page 95 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 95
กระบวนการดำ�รงช ีวิต 2-85
M
เมทาเฟส แอนาเฟส
ทีโลเฟส
โพรเฟส
อินเทอร์เฟส (G1, S, G2)
ไมโทซิส (M)
การแบ่งไซโทพลาสซึม (C)
ภาพที่ 2.29 วฏั จักรข องเซลล์
1.2 ระยะก ารแ บง่ เซลล์
มีกระบวนการเม1.แ2ท.1บออนิ ลเิซทึมอเรกเ์ ฟิดขสึ้นรมะายกะทอี่สินุดเทเอปร็น์เฟกสารปเตระรกียอมบก ด่อ้วนยทชี่จ่วะงมต ีก่างารๆแ คบือ่งนGิว1เคSลแียลสะมGีก2ารภสารย้าใงนDเซNลAล์
RNA และโปรตีน เพิ่มขึ้นมากทำ�ให้เซลล์มีขนาดใหญ่ นิวเคลียสก็มีขนาดใหญ่มากโดยเฉพาะเมื่อถึงระยะ
ที่จะเริ่มมีการแบ่งนิวเคลียส โครโมโซมภายในนิวเคลียสมีลักษณะเป็นเส้นบางมองเห็นไม่ชัด การสร้าง
RNA และโปรตีนเกิดขึ้นตลอดทั้งช่วง G1 S และ G2 ซึ่งโปรตีนที่สร้างขึ้นมานี้จะถูกนำ�ไปใช้ในการสร้าง
เส้นใยสปินเดิล (spindle fiber) ในระยะโพรเฟส ส่วนการสร้างโครโมโซมใหม่ที่มีลักษณะเหมือนเดิมเกิด
ขึ้นเฉพาะในช่วง S เท่านั้น
1.2.2 โพรเฟส ในระยะนี้โครโมโซมพันเกลียวมากขึ้น จึงหดสั้นและหนาขึ้นทำ�ให้เห็น
โครโมโซมชัด แต่ละโครโมโซมประกอบด้วยโครโมโซมเดิมและโครโมโซมใหม่ที่เหมือนเดิมซึ่งจะยังคงติด
กันอ ยู่ท ี่บ ริเวณไคน ีโทค อร์ (kinetochore) ไคน ีโทค อร์อ าจจ ะอ ยู่บ ริเวณต รงก ลางห รือใกล้ป ลายด ้านใดด ้าน
หนึ่งข องโครโมโซม แต่ละโครโมโซมท ี่ต ิดก ันอ ยู่เรียกโคร มาต ิด (chromatid) ต่อม าเริ่มเกิดเส้นใยส ปินเดิล
ซึ่งป ระกอบด ้วยก ลุ่มข องไมโครท ูบูล (microtubule) ในเซลล์ข องส ัตว์แ ละพ ืชบ างช นิด เช่น สาหร่าย เห็ด รา
มอส ลเิวอรเ์วิร์ต และเฟิน มเีซน ทร โิอล (centriole) เซน ทร โิอลก จ็ ะส ร้างเซน ทร โิอลใหมท่ ีเ่หมือนเดิมพ ร้อมๆ
กับท ี่โครโมโซมม ีก ารส ร้างโครโมโซมใหม่ท ี่เหมือนเดิมในร ะยะอ ินเทอร์เฟส จากน ี้เซน ทร ิโอลจ ะแ บ่งอ อกเป็น
2 กลุ่ม แต่ละกลุ่มจะเคลื่อนแยกจากกันไปยังขั้วของเซลล์ที่อยู่ตรงกันข้าม เส้นใยสปินเดิลที่เกิดขึ้นจะยึด
ระหว่างเซน ทร ิโอลทั้งส อง และย ึดร ะหว่างเซนท ริโอลกับโครโมโซมที่บริเวณไคน ีโทคอร์ นอกจากน ี้ย ังมีเส้น
ใยสปินเดิลเกิดขึ้นร อบๆ เซน ทร ิโอล ด้วยเรียก แอสเทอ ร์ (aster)
