Page 44 - รำ เล่น เพลง นิทาน สืบสานศิลป์ไทย
P. 44
34
ร�ำ เล่น เพลง นิทาน สืบสานศิลป์ไทย
ม้าจกคอก เป็นการละเล่นของภาคเหนือ ซ่ึงมีลักษณะคล้ายกับการเล่นลาว
กระทบไม้ของภาคกลาง สันนิษฐานว่าการละเล่นม้าจกคอกเป็นการละเล่นดั้งเดิมของ
ชาวล้ัวะ การละเล่นดังกล่าวจะใช้ผู้เล่นต้ังแต่ ๔ คนข้ึนไป โดยจะแบ่งผู้เล่นออกเป็น ๒
ฝ่าย ฝ่ายแรกมี ๒ คน ส�ำหรับถือท่อนไม้ที่วางขนานบนขอนไม้ แล้วกระทบกันเป็น
จังหวะ ส่วนฝ่ายที่ ๒ มี ๒ คนขึ้นไป ส�ำหรับเป็นผู้เต้น ให้ผู้เล่นเข้าไปอยู่ระหว่างคาน
ผถู้ อื ไมค้ านทง้ั คกู่ ท็ ำ� สญั ญาณ โดยยกคานไมท้ งั้ คกู่ ระแทกลงบนไมห้ มอน ระหวา่ งทเี่ คาะ
จังหวะอยู่น้ันผู้เล่นต้องเต้นไปด้วย เมื่อให้สัญญาณเคาะ ๓ คร้ังแล้ว ผู้ถือจะเอาคานท้ัง
สองเข้าชิดกัน ผู้เต้นจะต้องกระโดดให้สูงกว่าครั้งแรกของจังหวะและแยกขาออกให้พ้น
ไม้ ถ้าถูกหนีบเรียกว่า ม้าข�ำคอก หรือม้าติดคอก คู่ที่ถูกไม้หนีบจะต้องออกไปเปลี่ยน
ให้ผู้ท่ีถือคานอยู่เดิมนั้นเข้ามาเต้นในระหว่างคานนั้นบ้าง
ม้าจกคอกเป็นการละเล่นท่ีนิยมเล่นในวันข้ึนปีใหม่ หรือวันสงกรานต์ของชาว
ล้านนา เป็นการละเล่นพ้ืนบ้านเพื่อให้ความสนุกสนาน เพลิดเพลิน ท�ำให้เกิดความ
สามัคคีภายในกลุ่มและความมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน นอกจากนี้ยังเป็นการออกก�ำลัง
กายท�ำให้สุขภาพแข็งแรงอีกทางหน่ึงด้วย
