Page 100 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 100
9-90 วิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิง่ แวดล้อมเพื่อชวี ติ
เรื่องที่ 9.4.2
เทคโนโลยีการส�ำรวจอวกาศ
ก่อนการส�ำรวจอวกาศด้วยดาวเทียมและยานอวกาศ นักวิทยาศาสตร์ได้ใช้บัลลูนและเคร่ืองบิน
ตดิ ตง้ั เครอื่ งมอื วดั เพอ่ื ศกึ ษาสภาพบรรยากาศชน้ั บนในระดบั สงู ประมาณ 30 กโิ ลเมตรได้ ตอ่ มาเมอื่ ใชจ้ รวด
ทำ� ใหส้ ามารถส่งอปุ กรณ์ข้ึนไปในระดับสงู ประมาณ 100 กิโลเมตรได้
การส�ำรวจอวกาศอยา่ งแทจ้ ริง เปน็ ผลมาจากปีธรณฟี ิสิกส์สากล (Internationals Geophysical
Year, I.G.Y, 1 กรกฎาคม 2500-31 ธันวาคม 2501) โดยสหภาพโซเวียตรัสเซียส่งดาวเทียมสปุตนิค
1 (Sputnik 1) เขา้ สวู่ งโคจรรอบโลกเปน็ ครงั้ แรกเมอื่ วนั ท่ี 4 ตลุ าคม พ.ศ. 2500 และประเทศสหรฐั อเมรกิ า
ดำ� เนินการสง่ ดาวเทยี มเปน็ ชาติตอ่ ไป ปัจจบุ ันมีประเทศตา่ งๆ ส่งดาวเทยี มข้ึนสู่อวกาศแลว้ จำ� นวนมาก
นักวิทยาศาสตร์บรรจุอุปกรณ์ต่างๆ ไว้ในดาวเทียม แล้วส่งข้ึนไปโคจรรอบโลกเพื่อประโยชน์
ในดา้ นตา่ งๆ ดาวเทยี มมขี นาดและรปู รา่ งตา่ งกนั ขนึ้ อยกู่ บั จดุ มงุ่ หมายของแตล่ ะโครงการ ดาวเทยี มบางดวง
จะใช้ศกึ ษาสมบัติทางกายภาพของโลกและอวกาศในลกั ษณะท่ีไมส่ ามารถวัดไดจ้ ากพ้ืนโลก เช่น อณุ หภูมิ
และความหนาแนน่ ของบรรยากาศ จำ� นวนและชนดิ ของอนภุ าคจากอวกาศทพี่ งุ่ เขา้ สบู่ รรยากาศโลก สนาม
แม่เหลก็ โลกท่บี รเิ วณตา่ งๆ ในบรรยากาศ การวัดความเข้มของการแผร่ งั สีแม่เหล็กไฟฟา้ จากดวงอาทติ ย์
ดาวฤกษ์ และส่วนต่างๆ ของอวกาศ ในช่วงความยาวคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่างๆ กัน ต้ังแต่รังสีเอกซ์
แสงเหนือม่วง แสงทีม่ องเหน็ ไปจนถึงคลน่ื วิทยุ
นอกเหนอื จากการสง่ ดาวเทยี มและยานอวกาศสำ� รวจขอ้ มลู ทางวทิ ยาศาสตรบ์ รเิ วณโลกแลว้ ยงั มี
การส่งยานอวกาศไปส�ำรวจดวงจันทร์และดาวเคราะห์อ่ืน ทั้งในลักษณะบินผ่านและร่อนลงสู่พ้ืนผิวของ
ดาวเคราะห์ นอกจากการวัดข้อมูลทางวิทยาศาสตร์เก่ียวกับบรรยากาศและสมบัติทางกายภาพแล้ว
ยานอวกาศทรี่ อ่ นลงสผู่ วิ ดาวเคราะหย์ งั ศกึ ษาสมบตั ทิ างธรณฟี สิ กิ สแ์ ละธรณเี คมขี องผวิ ดาว รวมทงั้ ตรวจสอบ
รอ่ งรอยของสงิ่ มชี วี ติ จากขอ้ มลู ปจั จบุ นั นกั วทิ ยาศาสตรพ์ บรอ่ งรอยหลกั ฐานวา่ อาจมสี งิ่ มชี วี ติ บนดาวเคราะห์
บางดวง เชน่ ดาวอังคาร
1. การส�ำรวจโลก
ดาวเทยี มมบี ทบาทอยา่ งมากในการสำ� รวจโลกทงั้ บนพนื้ ดนิ ในนา้ํ และบรรยากาศใกลๆ้ โลก อาจ
แบ่งดาวเทียมออกได้เปน็ ดาวเทียมสำ� รวจพิภพ และดาวเทยี มอุตุนิยมวทิ ยา
1.1 ดาวเทียมส�ำรวจพิภพ การส�ำรวจพิภพหรือการส�ำรวจทรัพยากรธรรมชาติได้ด�ำเนินการมา
นานแล้ว ในดาวเทียมและยานอวกาศรุ่นแรกๆ เช่น ดาวเทียมเอกซพ์ ลอเรอร์ 1 ของอเมริกา และได้มกี าร
พฒั นามาเปน็ ลำ� ดบั การสำ� รวจทรพั ยากรธรรมชาตดิ ว้ ยดาวเทยี มเปน็ การสำ� รวจระยะไกล ประเทศไทยเรมิ่
โครงการส�ำรวจทรพั ยากรธรรมชาติดว้ ยดาวเทยี มเมอ่ื พ.ศ. 2514 โดยใชด้ าวเทียมเเลนดเ์ เซท (LAND-
SAT) ของอเมริกาในปลายปี พ.ศ. 2524 จึงได้จัดต้ังสถานีรับสัญญาณภาคพื้นดินเพ่ือรับข้อมูลโดยตรง
