Page 62 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 62
9-52 พืน้ ฐานสังคมและวฒั นธรรมเขมร
2. การรับเทวดาใหม่กาหนดทาพิธีในวันมหาสงกรานต์ หรือวันขึ้นปีใหม่ ซึ่งเป็นวันแรก ส่วน
กาหนดเวลาเทา่ ใดนั้น ทกุ ปีกรมโหรในพระบรมราชวงั เป็นผปู้ ระกาศให้ประชาชนทราบล่วงหน้า ประชาชน
ทุกบ้านเรือนจัดเตรียมเครื่องสักการบชู ารับเทวดาใหม่ โดยวางของถวายต่างๆ ไว้บนโต๊ะทีป่ ูด้วยผ้าขาว
ตง้ั กลางนอกชานบา้ นหรือกลางห้อง เครอ่ื งสักการบชู า เชน่ บายศรี สลาธรรม ธปู เทียน น้าอบ ขา้ วตอก
ดอกไม้ น้า ขนม ผลไม้ สว่ นภกั ษาหารของเทวดาใหม่เปน็ ไปตามลักษณะภักษาหารของเทวดาแตล่ ะองค์
ท่ีจะเสด็จลงมา เมื่อถึงเวลาทุกคนในครอบครัวจดุ ธปู เทียนบชู าพระรัตนตรัยและเทวดาใหม่ อธิษฐานขอ
ความสขุ ความเจริญ
เรื่องท่ี 9.2.2
ประเพณสี ารท
งานบุญสารท หรือ bNu üPM¢bú iNÐ คาว่า PúbM¢ Ni Ð มาจากคาว่า PúM¢ แปลว่า “รวมกลุ่มกัน ชุมนุมกัน”
รวมกับคา bNi Ð แปลว่า “การรวมเป็นก้อน หรือปั้นเป็นก้อน” PbúM¢ Ni Ð หมายถึง ร่วมกันทาพิธีบุญอย่าง
หนงึ่ ทาใน วันแรม 1 คา่ ไปจนถงึ วนั แรม 15 ค่า เดือน 10 อันเปน็ วันสารท (พจนานกุ รมเขมร-ไทย ฉบบั
ทุนพระยาอนุมานราชธน ล2, 2521: 299 และ ล3, 2523: 484) งานบุญนี้เป็นเทศกาลงานประเพณีที่
สาคัญยิ่งพิธีหน่ึง เป็นเทศกาลงานบุญท่ีคนในครอบครัวจะกลับมาอยู่พร้อมหน้ากันเพ่ือร่วมงานบุญที่
สาคัญยง่ิ นี้ งานบุญประเพณีสารทมีท่ีมาและพธิ กี รรมท่เี กีย่ วขอ้ งหลายพธิ ี มีสาระสาคัญดังตอ่ ไปน้ี
1. ทม่ี าของประเพณสี ารทและกาหนดเวลาจดั งาน
ท่ีมาของประเพณีสารทและกาหนดเวลาจัดงานประเพณสี ารท มีดังนี้
1.1 ที่มาของประเพณีสารท ประเพณีสารทมีท่ีมาจากความเช่ือส่ิงเหนือธรรมชาติท่ีปรากฏขึ้น
และความเชอ่ื ในศาสนา ซงึ่ คนเขมรแต่โบราณเช่อื กนั วา่ ในชว่ งเวลาที่ทอ้ งฟ้ามืดครม้ึ เต็มไปดว้ ยเมฆสีดา
ฟ้าร้องทุกสารทิศ ฝนตกเกือบทุกคืน วันข้างแรม เดือน 10 เป็นช่วงเวลาท่ีเดือนมืดท่ีสุดของปี ซึ่งเป็น
เวลาท่ีพญายมปล่อยเปรตให้กลับบ้านเพ่ือหาอาหารกินให้อิ่มหนาสาราญ สอดรับกับเหตุการณ์ที่
