Page 149 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์
P. 149
การพิมพ์และการตกแต่งบรรจุภัณฑ์ 8-15
1.2.3 งานหลังพิมพ์บรรจุภัณฑ์ หรือที่ในตำ�ราบรรจุภัณฑ์บางเล่มเรียกว่า ขั้นตอนการตกแต่ง
บรรจุภัณฑ์ งานหลังพิมพ์บรรจุภัณฑ์ประกอบด้วยขั้นตอนการตกแต่งผิวสิ่งพิมพ์บรรจุภัณฑ์ การเปลี่ยนแปลงรูปทรง
และขนาดของสิ่งพิมพ์บรรจุภัณฑ์ให้เหมาะสมกับการใช้งาน
2. ลักษณะการพิมพบ์ รรจุภัณฑใ์ นสายการผลติ บรรจภุ ัณฑ์
การพิมพ์ในสายการผลิตบรรจุภัณฑ์ของอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์ดังกล่าวมี 2 ลักษณะตามลำ�ดับการขึ้นรูป
ของบรรจภุ ณั ฑว์ า่ ท�ำ กอ่ นหรอื หลังการพมิ พ์ ได้แก่ การพมิ พก์ อ่ นขึน้ รูปบรรจุภัณฑแ์ ละการพิมพ์หลังขึ้นรูปบรรจุภัณฑ์
วิธีการพิมพ์สิ่งพิมพ์ทั้งสองลักษณะนี้มีรายละเอียดการทำ�งานที่แตกต่างกันทั้งในขั้นตอนงานก่อนกระบวนการพิมพ์
ทีเ่ กีย่ วขอ้ งกบั การออกแบบและท�ำ อารต์ เวริ ก์ ขัน้ ตอนการพมิ พใ์ นโรงพมิ พท์ ีป่ ระกอบดว้ ยงานกอ่ นพมิ พ์ งานพมิ พ์ และ
งานหลังพิมพ์ โดยต้องมีการเลือกใช้วิธีการพิมพ์ทั้งสองให้เหมาะสมกับลักษณะ รูปแบบ และประเภทของบรรจุภัณฑ ์
รวมทั้งเหมาะสมกับระบบการพิมพ์
2.1 การพมิ พก์ อ่ นขน้ึ รปู บรรจภุ ณั ฑ์ เป็นการพิมพ์บนวัสดุบรรจุภัณฑ์ก่อนแล้วจึงนำ�วัสดุนั้นไปแปรรูปหรือ
ขึ้นรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ โดยเริ่มจากการป้อนวัสดุบรรจุภัณฑ์เข้าสู่เครื่องพิมพ์เพื่อทำ�การพิมพ์ตามจำ�นวนสีที่กำ�หนด
จากนั้นจึงนำ�วัสดุนั้นไปผ่านขั้นตอนการแปรรูปหรือขึ้นรูปให้เป็นบรรจุภัณฑ์ที่ต้องการ โดยวัสดุที่ป้อนพิมพ์อาจมี
ลักษณะแบนราบเรียบ ป้อนเป็นแผ่นขนาดต่าง ๆ หรือป้อนเป็นม้วน
วัสดุบรรจุภัณฑ์เกือบทุกประเภทสามารถทำ�การพิมพ์ก่อนการขึ้นรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ได้ วัสดุดังกล่าวได้แก่
กระดาษแข็ง แผ่นกระดาษลูกฟูก ฟิล์มพลาสติก และโลหะ แต่วัสดุประเภทที่ไม่สามารถพิมพ์ก่อนการขึ้นรูป คือ
แก้ว เนื่องจากการผลิตแก้วนั้นเริ่มต้นจากการนำ�ทรายมาหลอม แล้วจึงขึ้นรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ในสายการผลิตเดียวกัน
ดังนั้นจึงไม่สามารถพิมพ์ก่อนการขึ้นรูปได้ สำ�หรับการพิมพ์ก่อนขึ้นรูปบรรจุภัณฑ์ในที่นี้จะจำ�แนกตามชนิดของวัสดุ
บรรจุภัณฑ์ 3 ชนิด คือ กระดาษ พลาสติก และโลหะ ดังมีรายละเอียดต่อไปนี้
2.1.1 การพิมพ์กระดาษ วัสดุประเภทกระดาษที่สามารถพิมพ์ก่อนขึ้นรูป เช่น กระดาษ กระดาษแข็ง
แผ่นกระดาษลูกฟูก กระดาษคราฟต์ เป็นต้น กระบวนการพิมพ์กระดาษจะเหมือนกันทุกประเภท แตกต่างกันใน
ส่วนงานหลังพิมพ์ ซึ่งเป็นขั้นตอนการนำ�วัสดุไปแปรรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ กระดาษที่พิมพ์ก่อนขึ้นรูป เช่น กระดาษแข็ง
สำ�หรับขึ้นรูปเป็นกล่อง กระดาษที่จะนำ�ไปทำ�ฉลาก กระดาษจากโรงงานกระดาษถูกส่งไปยังโรงพิมพ์ในลักษณะม้วน
หรือแผ่น กระดาษที่พิมพ์แล้วจะผ่านการพิมพ์ด้วยเครื่องพิมพ์ป้อนม้วนหรือป้อนแผ่นตามลักษณะของกระดาษ จาก
นั้นจึงไปผ่านขั้นตอนงานหลังพิมพ์ อาทิ เคลือบ ลามิเนต หรือเดินรอยร้อน ก่อนนำ�ไปขึ้นรูปเพื่อให้ได้เป็นบรรจุภัณฑ์
ลักษณะที่ต้องการ
การพิมพ์แผ่นกระดาษลูกฟูกมีลักษณะพิเศษกว่าการพิมพ์ประเภทอื่น เนื่องจากแผ่นกระดาษลูกฟูก
ประกอบด้วย กระดาษผิวกล่องและกระดาษลูกฟูก การพิมพ์แผ่นกระดาษลูกฟูกจึงสามารถทำ�ได้ 2 ลักษณะ คือ
การพิมพ์แบบพรีพริ้นต์ (preprint) และการพิมพ์แบบโพสต์พริ้นต์ (postprint) การพิมพ์แบบพรีพริ้นต์ คือ การพิมพ์
บนกระดาษผิวกล่องก่อน แล้วจึงไปปะติดกับกระดาษลูกฟูก ส่วนการพิมพ์แบบโพสต์พริ้นต์เป็นการพิมพ์บนกระดาษ
ผิวกล่องที่ปะติดกับกระดาษลูกฟูกแล้ว
ลขิ สทิ ธ์ิของมหาวทิ ยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช
