Page 52 - ชีววิทยาและเคมีสำหรับครู
P. 52
9-42
หลังเรยี น
1. ปรากฏการณ์ธรรมชาติอย่างห นึ่งท ี่แสดงถึงเรื่องค วามต ึงผิวข องของเหลว นั่นคือ การที่หยดน ํ้า
บนใบบ ัวเกาะก ันเป็นร ูปท รงก ลม ไมแ่ ผ่ก ระจายค ลุมบ นผ ิวใบ การท ี่ห ยดน ํ้าเกาะเป็นห ยดเล็กๆ บนใบบ ัวโดย
ไม่แ ผ่ค ลุมเป็นแ ผ่น บางๆ บนผ ิวใบ เป็นเพราะว ่าโมเลกุลของน ํ้าจ ะด ึงดูดแ ละย ึดเหนี่ยวก ันเองภ ายในห ยดน ํ้า
และหยดนํ้ามีแนวโน้มที่จะพยายามจัดรูปทรงให้มีพื้นที่ผิวน้อยที่สุด นั่นคือเป็นทรงกลม เพื่อให้โมเลกุลมี
แรงดึงดูดระหว่างก ันท ี่สูงพ อและมีความเสถียรมากข ึ้น หยดน ํ้าจึงม ีล ักษณะเป็นท รงก ลม
2. เนื่องจากโมเลกุลของของเหลวชนกันและแลกเปลี่ยนพลังงานจลน์กันอยู่ตลอดเวลา โมเลกุล
ที่มีพลังงานจลน์สูงและอยู่ใกล้บริเวณผิวของของเหลวมีโอกาสที่จะเอาชนะแรงยึดเหนี่ยวระหว่างโมเลกุล
แล้วหลุดอ อกจากผ ิวของเหลวแ ละกลายเป็นแ ก๊สได้ กระบวนการเช่นน ี้เรียกว่า การระเหย (vaporization)
ปริมาณความร ้อนที่ใช้ทำ�ให้ข องเหลว 1 โมลร ะเหยได้ห มด ณ อุณหภูมิห นึ่ง เรียกว ่า ความร ้อนข องก ารกลาย
เป็นไอต ่อโมล (molar heat of vaporization)
3. ความสัมพันธ์ของความดันกับการละลายของแก๊สมีความสำ�คัญต่อนักดำ�น ํ้ามาก เมื่อลงไปลึก
จากผ ิวร ะดับน ํ้าท ะเลม ากๆ จะพ บว ่าค วามด ันข องบ รรยากาศใต้ท ้องท ะเลจ ะเพิ่มข ึ้น ซึ่งจ ะม ีผ ลต ่อก ารล ะลาย
ของแก๊ส N2 ในโลหิตส ูงขึ้นตามกฎของเฮนรี การละลายข อง N2 ที่เพิ่มมากขึ้น อาจท ำ�ให้เกิดปัญหาต่างๆ
ตามม า คอื เมือ่ แ กส๊ เฉือ่ ยล ะลายอ ยใู่ นโลหติ ม ากจ ะร บกวนก ารท ำ�งานข องร ะบบป ระสาท ทำ�ใหเ้ กดิ ก ารส ลบห รอื
เสียชีวิตอ ยู่ใต้นํ้าทะเลได้ อีกป ัญหาห นึ่งก ็ค ือ การเกิดอาการท ี่เรียกว ่า เบนส ์ (the bends) หรือโรคเคซอง
(caisson disease) เมือ่ น กั ป ระดาน ํา้ ล อยตวั จ ากใตท้ ะเลข ึน้ ส ผู่ วิ นํา้ เรว็ เกนิ ไป ความด นั บ รรยากาศข องภ ายนอก
ลดล งเร็วม าก แก๊ส N2 ทีล่ ะลายอ ยูจ่ ะป ุดอ อกจ ากโลหิตอ ย่างร วดเร็วต ามค วามด ันย ่อยภ ายนอกท ีล่ ดล งท ำ�ให้
เกิดฟองแ ก๊สในโลหิตแ ละทำ�ให้โลหิตไหลเวียนไม่สะดวก มีผ ลต่อการส่งผ่านสัญญาณในระบบประสาทจ น
อาจทำ�ให้เสียชีวิตได้ เพื่อป้องกันอาการดังกล่าวนี้ นักประดานํ้าจะใช้ถังบรรจุแก๊สผสมฮีเลียม-ออกซิเจน
แ ทนไนโตรเจน-ออกซิเจนในก ารช ่วยห ายใจ เพราะฮ ีเลียมล ะลายในโลหิตไดน้ ้อยม าก ส่วนอ อกซิเจนท ีล่ ะลาย
ไดม้ ากข ึน้ ท คี่ วามด ันส งู น ัน้ ไมท่ ำ�ใหเ้กิดอ าก ารเบนส แ์ ตอ่ ย่างใด เพราะร า่ งกายส ามารถน ำ�ไปใชใ้นเมแ ทบ อล ซิ ึม
ได้ ดังนั้นความร ู้จ ากก ฎของเฮนรีอ าจช ่วยป ้องกันน ักประดาน ํ้าจากอ ันตรายจากก ารด ำ�น ํ้าได้
4. จากการศึกษาการจัดเรียงตัวของจุดแลตทิซใน 3 มิติ ทำ�ให้สามารถจัดระบบผลึก (crystal
system) ได้ 7 ระบบ ดังแสดงในร ูป
