Page 63 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 63
ความร้ดู า้ นเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่อื สาร 11-53
2. ฐานข้อมูลและระบบการจัดการ
ฐานข้อมูล หมายถึง กลุ่มของข้อมูลที่น�ำมาจัดเก็บโดยจัดระบบเป็นหมวดหมู่ตามลักษณะความ
สมั พนั ธส์ อดคลอ้ งเกยี่ วขอ้ งกนั และมรี ะบบซอฟตแ์ วรค์ อยทำ� หนา้ ทจี่ ดั การฐานขอ้ มลู (Database Manage-
ment System: DBMS)
2.1 องค์ประกอบของระบบฐานข้อมูล มีองคป์ ระกอบหลกั ๆ 4 ส่วน ดังนี้
1) ข้อมูล (data) ได้แก่ กลุ่มข้อมูลดิบที่น�ำมาเก็บไว้ในฐานข้อมูลโดยที่ยังไม่ได้ผ่านการ
ประมวลผล เช่น ขอ้ มลู กลุ่มตัวอกั ษร ตัวเลข คลิปเสยี ง รปู ภาพและวิดีโอ
2) ฮาร์ดแวร์ (hardware) ไดแ้ กอ่ ุปกรณ์ต่างๆ ซงึ่ ทำ� หนา้ ทีเ่ สมือนเครอ่ื งคอมพวิ เตอรแ์ ละ
อุปกรณอ์ นื่ ๆ ที่สนับสนุนการท�ำงานของระบบฐานข้อมูล
3) ซอฟต์แวร์ (software) ได้แก่ database software ซึ่งติดตั้งบนเซิร์ฟเวอร์เคร่ือง
คอมพิวเตอร์แม่ขา่ ยเพื่อทำ� หน้าทจ่ี ดั การฐานขอ้ มลู รวมถงึ การทำ� หน้าท่เี ปน็ ตัวกลางในการติดตอ่ ระหว่าง
ผู้ใช้ระบบกับฐานข้อมูล เช่น เพิ่ม ลบ หรือค้นหาข้อมูลจากฐานข้อมูล รวมถึงการท�ำหน้าที่ดูแลควบคุม
ความถกู ตอ้ ง ปอ้ งกนั ความซำ�้ ซอ้ นของการจดั เกบ็ ขอ้ มลู และเปดิ โอกาสใหผ้ ใู้ ชส้ ามารถทำ� การเรยี กใชข้ อ้ มลู
ได้โดยไม่จ�ำเป็นต้องทราบถงึ โครงสรา้ งทางกายภาพของข้อมูลมากอ่ นเลย
4) ผู้ใช้ (user) แบง่ ออกเป็น 3 กลุม่ คือ
- Programmer เป็นผู้ใช้งานระบบซึ่งท�ำหน้าท่ีออกแบบและเขียนโปรแกรมจัดการ
ฐานข้อมลู
- End User เปน็ ผใู้ ชง้ านระบบซง่ึ เรยี กใชข้ อ้ มลู จากฐานขอ้ มลู ในการทำ� ธรุ กรรมใดๆ
- Database Administrator เป็นผู้ใช้งานระบบซึ่งท�ำหน้าท่ีในการดูแลระบบฐาน
ข้อมลู
2.2 ระบบจัดการฐานข้อมูล (Database Management System: DBMS) ระบบการจดั การฐาน
ขอ้ มลู นน้ั ประกอบดว้ ย Database Server Software ซง่ึ ตดิ ตงั้ ไวบ้ นเซริ ฟ์ เวอร์ คอมพวิ เตอรเ์ พอื่ ทำ� หนา้ ที่
บริหารและจัดการทรัพยการในระบบฐานข้อมูลน้ันๆ โดยท�ำหน้าที่เป็นตัวกลางเช่ือมต่อระหว่างผู้ใช้กับ
ฐานขอ้ มลู นอกจากน้ันยังทำ� หน้าทใี่ นการสรา้ ง การเรียกใช้ขอ้ มลู
ในการท�ำงานกับฐานข้อมูลนั้นผู้ใช้งานจะต้องด�ำเนินการผ่านโปรแกรมระบบจัดการฐานข้อมูล
(DBMS) ทุกคร้ัง โดยผู้ใช้จะท�ำหน้าที่ออกค�ำส่ังกับ DBMS แล้ว DBMS จะท�ำหน้าที่ไปจัดการตาม
ค�ำสงั่ นั้น
ประเภทของ Database Server Software ท่ีใช้จัดการฐานขอ้ มูลจะแตกตา่ งกนั ออกไปตามชนดิ
ของฐานข้อมูล เชน่ ฐานข้อมลู เชงิ สัมพันธ์ จะต้องมี DBMS ทกุ ผลิตภณั ฑ์คลา้ ยกัน เพอื่ จดั เตรยี มข้อมูล
เพื่อแสดงในมุมมองของผู้ใช้ สร้างและแกไ้ ขฐานขอ้ มูล จดั เก็บและเรียกใช้ข้อมลู ดำ� เนินการกับขอ้ มลู และ
สร้างรายงานได้
ชนดิ ของฐานขอ้ มลู ระบบฐานขอ้ มลู ทใี่ ชอ้ ยปู่ จั จบุ นั นน้ั แบง่ ไดห้ ลายชนดิ แตช่ นดิ ทน่ี ยิ มใชก้ นั มาก
ท่ีสุดคือ ฐานข้อมลู เชิงสมั พนั ธ์ และฐานขอ้ มลู เชิงวัตถุ ดงั นี้