Page 25 - การผลิตรายการวิทยุกระจายเสียงขั้นสูง
P. 25
หลกั และเทคนคิ การผลติ รายการเพลง 6-15
กลุ่มผู้ฟังเป้าหมาย
การด�ำเนินกิจการสถานีวิทยุกระจายเสียงทุกประเภทไม่ว่าจะเป็นสถานีเพ่ือการค้า หรือสถานีท่ี
มไิ ด้มุ่งการคา้ ก็ตาม ผฟู้ ังรายการมีความส�ำคัญยิง่ ตอ่ สถานี หากไมม่ ผี ู้ฟงั รายการก็ไมม่ ีสถานี โดยเฉพาะ
อย่างย่ิงสถานีเพ่ือการค้าท่ีจ�ำเป็นต้องใช้เงินรายได้มาสนับสนุนการบริหารจัดการสถานี ดังนั้นผู้ฟังก็คือ
ลูกค้าคนสำ� คญั ของสถานนี ่ันเอง
ในโลกธรุ กจิ การทำ� ธรุ กรรมกบั ลกู คา้ นน้ั ลกู คา้ จะมบี ทบาทหลกั ๆ คอื การเปน็ ผจู้ า่ ย (the buyer)
ผู้ซอ้ื (the payer) และ/หรือผู้ใช้ (the user) สนิ ค้าหรือบริการนัน้ ๆ ผ้ปู ระกอบการท่ีประสบความสำ� เรจ็
จะต้องใส่ใจในการออกแบบผลิตภัณฑ์สินค้า หรือบริการให้ตอบสนองตรงตามความต้องการ (needs or
wants) ทล่ี กู ค้าแสวงหา ให้ได้ (Jagdish N. Sheth และคณะ, 2004)
การบริหารจัดการสถานีวิทยุกระจายเสียงก็เช่นกัน รายการวิทยุ คือผลิตภัณฑ์ท่ีสถานีน�ำเสนอ
ส่ผู ฟู้ งั หรือลกู ค้าของสถานี การจัด การผลิตรายการจึงตอ้ งผลติ ให้ไดร้ ายการตรงตามทผี่ ้ฟู ังต้องการ เมือ่
เปน็ เชน่ นสี้ ง่ิ ทผี่ ผู้ ลติ รายการจะตอ้ งดำ� เนนิ การศกึ ษาขอ้ มลู เกย่ี วกบั รายการทจ่ี ะผลติ กอ่ นลงมอื ผลติ รายการ
ก็คอื ตอ้ งร้จู ักกล่มุ ผ้ฟู ังเป้าหมายของรายการ
การทำ� ความรจู้ กั กลมุ่ ผฟู้ งั ดงั กลา่ วเพอื่ สามารถผลติ รายการใหไ้ ดต้ รงใจผฟู้ งั ตอ้ งตอบขอ้ มลู ตอ่ ไป
น้ีใหไ้ ด้ เช่น
- ผู้ฟังเป็นใคร ตามปกติผฟู้ งั รายการวิทยจุ ะมคี วามหลากหลายแตกต่าง ดังนนั้ หากจะท�ำความ
รจู้ กั ผฟู้ งั กจ็ ะตอ้ งระบใุ หไ้ ดก้ อ่ นวา่ ผฟู้ งั เปน็ ใคร เพศชายหรอื หญงิ อายอุ ยใู่ นชว่ งวยั ใด ระดบั การศกึ ษาใด
- วิถีชีวิตของผู้ฟัง ผคู้ นแตล่ ะกลุ่มตา่ งมวี ิถีชีวิตทีแ่ ตกตา่ งกนั เชน่ คนวยั ทำ� งานในเมืองใหญ่กบั
คนวยั ทำ� งานในเมอื งขนาดรอง จะมกี จิ กรรมทท่ี ำ� ในแตล่ ะชว่ งเวลาทแี่ ตกตา่ งกนั ความเรง่ รบี กต็ า่ งกนั เชน่
คนทำ� งานเมอื งใหญส่ ว่ นนอ้ ยมากทย่ี งั ทำ� อาหารเชา้ รบั ประทานเพราะตอ้ งเรง่ ออกเดนิ ทางไปใชเ้ วลาบนถนน
ขณะท่คี นทำ� งานในเมอื งขนาดรองๆ อาจจะยงั มีเวลาออกกำ� ลังกายตอนเช้าก่อนไปทำ� งาน เป็นตน้
- งานอดิเรกตลอดจนการพักผ่อนของผู้ฟัง เป็นวิธีการใช้เวลาของผู้ฟังท่ีผู้ผลิตรายการพึงให้
ความสนใจ เพือ่ นำ� ไปสกู่ ารวางแผนรายการ เช่น หากผ้ฟู งั กล่มุ เปา้ หมายนยิ มอ่านหนังสือเปน็ งานอดเิ รก
ส่วนหน่ึงของเวลาในรายการก็สามารถน�ำหนังสือดีๆ มาแนะน�ำสู่ผู้ฟัง หรือในกรณีที่ผู้ฟังรายการชอบ
ทอ่ งเทีย่ ว การจัดกจิ กรรมปฏสิ ัมพนั ธ์กับผูฟ้ ังรายการอาจเปิดโอกาสให้ผู้ฟงั ได้ไปทอ่ งเท่ยี วรว่ มกันกับดีเจ
คนโปรด เปน็ ต้น
- เพลงท่ีผู้ฟังชอบ เมื่อจะจัดและผลิตรายการเพลงก็จ�ำเป็นต้องรู้ใจผู้ฟังท่ีเป็นกลุ่มเป้าหมายว่า
ชอบฟังเพลงประเภทใด แนวเพลงอย่างไร เพื่อน�ำเสนอได้ตรงใจผู้ฟัง เช่น เพลงลูกทุ่ง เพลงคลาสสิก
เพลงร็อค ร็อคแนวไหน เป็นคลาสสกิ ร็อค หรอื โมเดิรน์ รอ็ ค เป็นต้น
ข้อมูลเหล่านี้จะท�ำให้เห็นภาพผู้ฟังได้อย่างคร่าวๆ น�ำไปสู่การวางแผนผลิตและการน�ำเสนอ
รายการไดใ้ นระดบั หนง่ึ แมว้ า่ ผฟู้ งั รายการทเี่ ปน็ กลมุ่ ผฟู้ งั เปา้ หมายนน้ั ไดถ้ กู กำ� หนดเรยี บรอ้ ยแลว้ ในระดบั
การบรหิ ารจดั การ เชน่ สถานี xyz มนี โยบายทจี่ ะจัดและผลติ รายการส�ำหรับกลุ่มผ้ฟู งั เปา้ หมายท่ีเปน็ คน
วัยท�ำงาน ชว่ งอายปุ ระมาณ 25-35 ปี เป็นตน้ แตใ่ นระดบั ผผู้ ลติ รายการจะต้องศึกษาและวเิ คราะหข์ ้อมูล
