Page 19 - วัสดุทางการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 19
เซราม ิกแ ละแ ก้ว 7-9
เรือ่ งท ่ี 7.1.2
ประเภทของเซร าม กิ
เซร าม กิ ส ามารถจ ำ�แนกประเภทไดต้ ามเทคโนโลยที ีใ่ชใ้นก ารผ ลิต ได้แก่ เซร าม ิกข ั้นพ ื้นฐ าน ซึ่งจ ัดเป็นเซร าม ิก
แบบด ั้งเดิม มักใช้เป็นว ัสดุใช้พ ิมพ์แ ละบ างช นิดน ำ�มาใช้เป็นบ รรจุภ ัณฑ์ด ้วย และเซร าม ิกข ั้นส ูง ซึ่งจ ัดเป็นเซร าม ิกส มัย
ใหม่ มีใช้เป็นว ัสดุใช้พ ิมพ์บ ้าง โดยส่วนใหญ่เน้นพ ิมพ์ต ัวเลข ข ้อความ หรือตราส ัญลักษณ์ และมักนำ�มาใช้เป็นภาชนะ
แต่ไม่นิยมนำ�มาใช้เป็นบ รรจุภ ัณฑ์
1. เซราม กิ ขนั้ พ น้ื ฐาน
เซร าม ิกข ั้นพ ื้นฐ านม ักใชเ้ป็นว ัสดใุชพ้ ิมพแ์ ละบ างช นิดน ำ�มาใชเ้ป็นบ รรจภุ ัณฑด์ ้วย ซึ่งสามารถจำ�แนกป ระเภท
เซรามิกขั้นพื้นฐานได้หลากหลายเกณฑ์ ในที่นี้จำ�แนกประเภทของเซรามิกตามลักษณะการใช้งาน และตามลักษณะ
ของเนื้อดิน ดังนี้
1.1 ประเภทข องเซรามิกที่จ�ำ แนกตามลกั ษณะก ารใชง้ าน ผลิตภัณฑ์ข องเซรามิกขั้นพ ื้นฐาน มักผลิตข ึ้นเพื่อ
ใช้เป็นปัจจัยท ี่ม ีค วามส ำ�คัญต ่อก ารเสริมป ัจจัยพื้นฐ านข องก ารดำ�รงชีวิต เช่น ทำ�ภาชนะส ำ�หรับใส่นํ้า อาหาร ยารักษา
โรค ทำ�วัสดุก ่อสร้างส ำ�หรับท ี่อยู่อ าศัย ดังน ั้นก ารจ ำ�แนกป ระเภทข องเซร าม ิกข ั้นพ ื้นฐ านต ามล ักษณะก ารใช้ง าน มีดังนี้
1.1.1 เซรามกิ ท่ีใช้เปน็ แก้ว (glass) แก้วจัดเป็นเซรามิก ได้จากการนำ�ทรายที่เป็นวัตถุดิบหลักมาผลิต
โดยผ่านกรรมวิธีการผลิตที่ต้องใช้ความร้อน เซรามิกประเภทนี้ใช้เป็นวัสดุใช้พิมพ์และใช้ในงานบรรจุภัณฑ์ด้วย ซึ่ง
จะกล่าวในรายล ะเอียดต ่อไปในต อนท ี่ 7.2
1.1.2 เซร าม กิ ท ใ่ีชเ้ปน็ เครอ่ื งใชบ้ นโตะ๊ อ าหาร (table ware) เช่น จาน ชาม ถ้วย ชุดน ํ้าช า กาแฟ เป็นต้น
เซรามิกที่ใช้เป็นว ัสดุใช้พิมพ์ นอกจากจะพิมพ์สีเดียวแ ละพิมพ์ตราสัญลักษณ์แล้ว ส่วนใหญ่ยังน ิยมพ ิมพ์สอดสีเพื่อ
เพิ่มม ูลค่าของผลิตภัณฑ์ด ้วย
1.1.3 เซรามิกท่ีเก่ียวกับการก่อสร้าง (structural ceramics) ซึ่งมีอยู่หลายชนิดด้วยกัน เช่น กระเบื้อง
ปูพื้น กระเบื้องบุผนัง กระเบื้องโมเสก กระเบื้องมุงหลังคา อิฐธรรมดา หรือที่นิยมเรียกกันว่า อิฐมอญ อิฐปูพื้น
อิฐประดับ อิฐกลวง ท่อนํ้า ท่อร้อยสายไฟ สายโทรศัพท์ เซรามิกประเภทนี้มักไม่เน้นการพิมพ์งานคุณภาพมากนัก
มักพิมพ์ตราสัญลักษณ์ห รือย ี่ห้อ มักพ ิมพ์สีเดียว
1.1.4 เซรามิกที่ใช้เป็นเคร่ืองสุขภัณฑ์ (sanitary ware) เช่น อ่างล้างหน้า โถส้วม ในทำ�นองเดียวกับ
เซร าม ิกที่เกี่ยวกับงานก่อสร้าง มักพิมพ์ตราสัญลักษณ์หรือยี่ห้อ และม ักเป็นงานพ ิมพ์สีเดียว
1.1.5 เซร ามิกท ใ่ีช้เป็นฉนวนไฟฟ้า (electrical insulator) เช่น ลูกถ ้วยไฟฟ้า หัวเทียน ที่ตัดไฟ เซร าม ิก
ประเภทน ี้ ก็มักพิมพ์สีเดียวและมักพิมพ์ต ราสัญลักษณ์หรือย ี่ห้อ มักพิมพ์ส ีเดียว
1.1.6 เซรามิกที่ใช้เป็นเคลือบ (enamel) สารที่ใช้เคลือบบนผิวโลหะ คือ เซรามิก เช่น การเคลือบ
บนผิวทอง เงิน เหล็ก เซรามิกประเภทนี้ใช้เพื่อช่วยปรับสภาพวัสดุอื่นให้เหมาะสมต่อการนำ�ไปใช้งาน ตัวอย่างเช่น
จานส ังกะสี เป็นต้น ที่นิยมให้ม ีก ารพ ิมพ์ทับเพื่อให้ได้ผ ลิตภัณฑ์ที่ม ีค วามสวยงาม
