Page 26 - อารยธรรมมนุษย์

3-16 อารยธรรมมนุษย์
ด้านการปกครอง ราชวงศ์ฉินสามารถสร้างอ�ำนาจได้อย่างรวดเร็วและแข็งแกร่ง มีการน�ำหลัก

ปรัชญาทเ่ี รียกว่า ระบบฟาเจยี หรือระบบนิตินยิ มมาใชใ้ นการปกครองอาณาจักร ซ่งึ ระบบนี้เกิดตอนปลาย
ของราชวงศโ์ จว14 โดยเปน็ ระบบทย่ี ดึ หลกั กฎหมายเปน็ เครอื่ งกำ� หนดและควบคมุ ความประพฤตขิ องคนใน
สงั คม คอื การใหร้ างวลั สำ� หรบั คนทส่ี รา้ งความชอบ และลงโทษอยา่ งรนุ แรงในกรณที ที่ ำ� ความผดิ กฎหมาย
ที่น�ำมาใช้ในช่วงน้ีเป็นกฎหมายด้ังเดิมของรัฐฉินและในบางมาตราเป็นกฎหมายของแคว้นต่างๆ อีก
6 แคว้นเข้ามาผสมผสาน ขณะเดียวกนั อำ� นาจสงู สดุ ในการปกครองอยู่ในมอื ของจกั รพรรดิ และมกี ารรวม
อำ� นาจเขา้ สศู่ นู ยก์ ลางคอื ราชธานี โดยแบง่ อาณาจกั รออกเปน็ 36 มณฑล ตอ่ มาเพม่ิ เปน็ 42 มณฑล แตล่ ะ
มณฑลปกครองโดยขา้ ราชการทมี่ ตี ำ� แหนง่ หนา้ ทล่ี ดหลนั่ กนั ไป ซงึ่ แบง่ ยอ่ ยออกไปเปน็ อำ� เภอ ตำ� บล และ
หมบู่ า้ น นอกจากนจี้ น๋ิ ซฮี อ่ งเตย้ งั สง่ ทหารเอกออกไปเปน็ ขา้ หลวงประจำ� มณฑลตา่ งๆ โดยขา้ หลวงประจำ�
มณฑลต้องอยภู่ ายใต้การควบคุมของรฐั บาลกลางอย่างใกล้ชดิ

ทางด้านกองก�ำลังทางทหารก็มีความก้าวหน้ามากกว่าแคว้นอื่นๆ เน่ืองจากมีการติดต่อกับ
กลุม่ ชนทางเอเชียกลางมาก่อน ทำ� ใหม้ ีการรจู้ ักใชม้ า้ เปน็ พาหนะ ในขณะทแี่ คว้นอน่ื ๆ ยังใช้รถลาก ท�ำให้
แคว้นฉินได้เปรียบในด้านก�ำลังและวิธีการรบจนสามารถรวบรวมแคว้นอื่นๆ เข้าไว้ในอ�ำนาจและขยาย
อาณาเขตของอาณาจักรไปไดก้ วา้ งขวาง

ด้านสังคม สมยั นบ้ี งั คบั ใหม้ กี ารใชภ้ าษาเขยี นซงึ่ กอ่ นหนา้ นม้ี คี วามแตกตา่ งกนั ในแตล่ ะภาค โดย
ก�ำหนดให้ใช้ภาษาแบบเดียวกันหมดเรียกว่า “อักษรฉินจ้วนชื่อ” (ตัวอักษรนั้นอาจอ่านออกเสียงต่างกัน
ได้) นอกจากนี้ยังมีการก�ำหนดมาตราช่ัง ตวง วัด เหรียญกษาปณ์ และปฏิทินก็ต้องใช้เหมือนกันท่ัว
อาณาจกั ร15 เนอื่ งจากจนิ๋ ซฮี อ่ งเตท้ รงมองวา่ ความแตกตา่ งจะเปน็ อปุ สรรคในการเจรญิ เตบิ โตของอาณาจกั ร
ขณะเดยี วกนั ยงั ไดล้ ม้ เลกิ ความเชอ่ื เกย่ี วกบั แนวความคดิ เดมิ ตา่ งๆ ตำ� ราและหนงั สอื ถกู เผาทำ� ลายรวมทงั้
ต�ำราของขงจื้อด้วย ในยุคน้ีเท่ากับเป็นการยุติยุคทองของปรัชญาในสมัยราชวงศ์โจว โดยต�ำราที่ยังหลง
เหลือ คือ ต�ำราท่ีมีอยู่ในหอหลวง และต�ำราแพทย์ ต�ำราไม้ ต�ำราการท�ำนา ต�ำราเทพศาสตร์ และ
พงศาวดารแหง่ พระราชวงศข์ องพระองคเ์ อง16 นอกจากนี้ ไดม้ กี ารสรา้ งถนนตดิ ตอ่ กนั ทว่ั อาณาจกั ร และขดุ
คลองเพอื่ เชอ่ื มระหวา่ งเมอื งหลวงทเี่ มอื งเสยี นหยาง (หรือซีอานในปัจจุบัน) กับมณฑลต่างๆ ท�ำให้การ
คมนาคมและการคา้ ขายในชว่ งเวลานนั้ มคี วามเจรญิ ขนึ้ มาก และยงั มกี ารสรา้ งระบบไปรษณยี ท์ วั่ อาณาจกั ร
อีกด้วย

ผลงานที่ส�ำคัญของจ๋ินซีฮ่องเต้อีกด้านหน่ึง คือ การเกณฑ์ประชาชนจ�ำนวนมากเพ่ือการสร้าง
กำ� แพงเมือง หรือทร่ี ู้จกั กันดีในช่ือ “กำ� แพงเมืองจนี ” (The Great Wall of China) อย่างไรกต็ ามการ
สรา้ งกำ� แพงนเ้ี รม่ิ กอ่ สรา้ งขน้ึ ตามแควน้ ตา่ งๆ เพอ่ื ปอ้ งกนั การบกุ รกุ ของแควน้ ใกลเ้ คยี งมาตงั้ แตช่ ว่ งปลาย
สมยั ราชวงศโ์ จว พอมาถงึ ราชวงศฉ์ นิ ไดม้ กี ารเชอ่ื มกำ� แพงเกา่ ทม่ี มี ากอ่ นแลว้ เขา้ ดว้ ยกนั การสรา้ งกำ� แพง
นอกจากชว่ ยปอ้ งกนั การรกุ รานของแควน้ ใกลเ้ คยี งแลว้ ยงั มวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอ่ื ปอ้ งกนั ชนเผา่ ซงหนู (Xiongnu)
ทอี่ าศยั ตามแนวชายแดนทางตอนเหนอื ของจนี สนั นษิ ฐานวา่ กลมุ่ นน้ี า่ จะเปน็ กลมุ่ เดยี วกบั พวกฮน่ั ทม่ี กั เขา้

14 ไพโรจน์ โพธิไทร และคณะ. เร่ืองเดียวกัน. น. 42.
15 เร่ืองเดยี วกนั . น. 47.
16 คารร์ งิ ตัน กู๊ดรชิ . (2553). ประวตั ิศาสตร์จนี . พมิ พ์คร้ังที่ 8 แปลโดย ส.ศิวรกั ษ.์ กรงุ เทพฯ: เคล็ดไทย. น. 29.