Page 12 - สังคมมนุษย์
P. 12
3-2 สังคมมนุษย์
แผนการสอนประจ�ำหน่วย
ชุดวิชา สังคมมนษุ ย์
หน่วยท่ี 3 มนุษยก์ ับสถาบนั สงั คมและการจดั ชว่ งชนั้ ทางสงั คม
ตอนท่ี
3.1 มนษุ ยก์ ับสถาบนั สังคม
3.2 การจดั ชว่ งช้นั ทางสังคม
3.3 การจัดชว่ งชั้นในสงั คมไทย
แนวคิด
1. สถาบนั สงั คม หมายถึง แบบแผนพฤติกรรมทเี่ ป็นรปู ธรรมและนามธรรม เปน็ ทีย่ อมรับกันใน
สงั คม และมหี นา้ ทใ่ี นการตอบสนองความตอ้ งการพน้ื ฐานหรอื แกป้ ญั หาพนื้ ฐานของมนษุ ยใ์ น
สังคมในด้านต่างๆ เพ่ือการด�ำรงอยู่ของสังคม โดยสถาบันสังคมจะประกอบด้วยลักษณะ
เหตผุ ล และหนา้ ทอ่ี ยา่ งนอ้ ย 4 ประการ คอื เปน็ แบบแผนทปี่ ฏบิ ตั เิ ปน็ ทยี่ อมรบั กนั โดยทว่ั ไป
เปน็ มาตรฐานของสงั คมในการปฏบิ ตั ิ เพอ่ื แกป้ ญั หาพนื้ ฐานของสงั คม และมหี นา้ ทท่ี ำ� ใหส้ งั คม
คงสภาพอยู่
2. การจดั ชว่ งชน้ั ทางสงั คม หมายถงึ การแบง่ บคุ คลในสงั คมออกเปน็ ชนั้ (Class) หรอื ล�ำดบั ขน้ั
(Grade) โดยมีระบบของอนั ดับชใี้ หเ้ หน็ วา่ บคุ คลอยใู่ นตำ� แหนง่ (Position) หรือสถานภาพ
(Status) นั้นๆ มีเกียรติหรือได้รับการยกย่องอยู่ในระดับเท่ากัน สูงกว่า หรือตํ่ากว่าบุคคล
หรือกลมุ่ บุคคลทีอ่ ยูใ่ นฐานะอ่นื ๆ ในสงั คมเดียวกัน และสถานภาพของบุคคลน้ชี ใ้ี ห้เหน็ ความ
แตกต่างของบุคคลหรือกลุ่มบุคคลในสิทธิหน้าท่ีความรับผิดชอบ อ�ำนาจ อิทธิพล แบบแผน
ของชีวิตสังคม ความสะดวกสบาย และความมีศักดิ์ศรีในสังคม
3. รปู แบบของการจดั ชว่ งชนั้ ทางสงั คมของบคุ คลแบง่ ออกเปน็ 3 ระบบ คอื ระบบวรรณะ (Caste
System) ระบบฐานนั ดร (Estate System) และระบบชนชัน้ (Class System)
4. การจดั ชว่ งชั้นในสงั คมไทยโดยจะแบง่ สังคมออกเปน็ 2 ช่วง คือ สงั คมไทยในอดตี และสงั คม
ไทยในสมยั ปจั จบุ นั โดยสงั คมไทยในอดตี แบง่ ออกเปน็ 3 ชว่ ง คอื สงั คมไทยกอ่ นระบบศกั ดนิ า
ไดแ้ ก่ สังคมในแควน้ ละโว้ ในอาณาจกั รล้านนาและอาณาจกั รสุโขทยั สงั คมไทยภายใต้ระบบ
ศักดินา ได้แก่ สังคมสมัยอยุธยาถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น หรือก่อนปฏิรูปสังคมในสมัย
รชั กาลที่ 5 สงั คมสมยั รตั นโกสนิ ทรต์ ง้ั แตป่ ฏริ ปู สงั คมในสมยั รชั กาลท่ี 5 และสงั คมไทยในสมยั
ปัจจุบนั