Page 17 - การรายงานข่าวและการบรรณาธิกร

การรายงานข่าวกับความรับผดิ ชอบทางกฎหมาย 5-7
เจา้ หนา้ ทข่ี องรฐั ซงึ่ ปฏบิ ตั หิ นา้ ทสี่ อ่ื มวลชนยอ่ มมเี สรภี าพตามวรรคหนง่ึ แตใ่ หค้ าํ นงึ ถงึ วตั ถปุ ระสงค์
และภารกจิ ของหน่วยงานที่ตนสงั กดั อยู่ดว้ ย (มาตรา 35)

ความส�ำคัญของกฎหมายในการรายงานข่าว

ความส�ำคญั ของกฎหมายในการรายงานขา่ ว มีดังนี้
1. กฎหมายเป็นกลไกในการควบคุม การรายงานขา่ วเปน็ งานทต่ี อ้ งเกยี่ วขอ้ งกบั ผอู้ น่ื ตลอดเวลา
ผู้ส่ือข่าวหรือนักหนังสือพิมพ์จึงควรระมัดระวังไม่ให้ละเมิดกฎหมาย เช่น กฎหมายหมิ่นประมาทตาม
ประมวลกฎหมายอาญา เปน็ หลกั ท่วี ่าดว้ ยการคุ้มครองเกียรติยศ ช่อื เสยี งของบุคคล “หม่ินประมาท” คอื
การทำ� ใหค้ นเสยี ชอ่ื เสยี ง ดว้ ยการพดู ใสค่ วามผอู้ น่ื ตอ่ บคุ คลทส่ี าม ซงึ่ แตกตา่ งจากการดหู มน่ิ ทไ่ี มต่ อ้ งการ
ข้อเทจ็ จรงิ วา่ จะเป็นความจริงหรือไม่ การหม่นิ ประมาทมขี ้อเทจ็ จริงทต่ี ้องพจิ ารณา เชน่

1.1 ลดความนา่ เชอ่ื ถอื ของบคุ คลตอ่ บคุ คลอนื่ เชน่ การบอกวา่ เปน็ ชกู้ นั การเสนอขา่ วดารา
เร่ืองชู้สาว เป็นการหมิ่นประมาท ท�ำให้เส่ือมเสียชื่อเสียงและได้รับความอับอาย และเป็นความผิดฐาน
ละเมิดดว้ ย (ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326 327 และ 328 และประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 420 421 และ 423) เป็นตน้

1.2 ใสค่ วามวา่ ประพฤตชิ ั่วหรอื ทุจรติ เชน่ เป็นคนขโี้ กง ยกั ยอก ลักทรพั ย์ มือปืนรบั จา้ ง
ฆา่ คนตาย เคยตดิ คุกมาแล้ว เปน็ ตน้

1.3 ฐานะการเงนิ ไมน่ า่ เช่ือถอื เช่น ออกเช็ค ธนาคารไม่จ่ายเงิน หลบหนหี นี้ เป็นตน้
1.4 ใส่ความต่อหน้าท่ีการงาน เช่น การกล่าวหาว่าเป็นคนประพฤติไร้ศีลธรรม ซึ่งกรณีน้ี
ไม่ว่าจะจริงหรือไม่ ก็ไม่สามารถกล่าวต่อบุคคลที่สาม เพราะเม่ือเกิดความเสียหายแล้ว และถ้าพิสูจน์ได้
ว่าเป็นเร่ืองจริงก็ยิ่งเป็นการหมิ่นประมาท แต่กฎหมายมีข้อยกเว้นไว้ ถ้าพิสูจน์ได้ว่าเป็นเรื่องจริง ท�ำให้
ไม่ต้องรบั โทษ แตเ่ ปน็ คนละส่วนกนั เพราะกรณีหมนิ่ ประมาทนั้น ต้องเปน็ กรณที ่ีเกดิ ความเสยี หายกอ่ น
ไม่วา่ จะเสยี หายมากหรอื นอ้ ย ก็เสยี หายแลว้ ไมต่ ้องพิสูจนค์ วามจรงิ แล้วแตด่ ลุ ยพินจิ ของศาล
2. กฎหมายให้ความคุ้มครองผู้ท่ีท�ำงานด้านสื่อมวลชน ในกรณที ส่ี อื่ มวลชนดำ� เนนิ การตามสทิ ธิ
และหนา้ ทภี่ ายใตก้ รอบของกฎหมายยอ่ มไดร้ บั การคมุ้ ครอง เชน่ การนำ� เสนอขา่ วการทจุ รติ ของนกั การเมอื ง
นกั การเมอื งอาจฟอ้ งสอ่ื มวลชนวา่ หมนิ่ ประมาท ทำ� ใหเ้ ขาไดร้ บั ความเสอื่ มเสยี ตอ่ ชอ่ื เสยี ง กฎหมายไดร้ ะบุ
เปน็ ขอ้ ยกเวน้ ไวว้ า่ หากผกู้ ระทำ� ไดก้ ระทำ� เพอื่ ประโยชนข์ องสว่ นรวม และ/หรอื เพอ่ื ความเปน็ ธรรมของสงั คม
ก็ไมต่ อ้ งรบั โทษ (ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 329(3) และมาตรา 330 (วรรคหนงึ่ และวรรคสอง) และ
ในกรณีการละเมิดก็เช่นกัน ได้มีการบัญญัติคุ้มครองให้ส่ือมวลชนท่ีไขข่าวแพร่หลายในเร่ืองที่ไม่จริงแต่
ควรรูไ้ ด้ หากมีการรายงานขา่ วโดยสจุ ริตก็สามารถพสิ จู นเ์ พอ่ื ไมต่ อ้ งรับโทษได้เช่นกนั (ประมวลกฎหมาย
แพง่ และพาณิชย์ มาตรา 420 และมาตรา 423)
กฎหมายถกู น�ำมาใชเ้ ปน็ เคร่ืองมอื ท่สี ำ� คัญในการปกครอง โดยมวี ตั ถปุ ระสงค์ ดงั น้ี
2.1 เพอ่ื ใหก้ ารบรหิ ารงานของรฐั เปน็ ไปในแนวทางเดยี วกนั และสามารถควบคมุ การกระทำ�
หรอื ความประพฤติของคนในสงั คมได้