Page 120 - จุลยุทธการวงศ์

จุล​ยุทธการ​วงศ์ 110066 เทศนาจุลยุทธการวงศ์

สมบัติสืบมาปีหน่ึงกับ ๒ เดือน คณนากษัตริย์ในราชวงศ์พระรามาธิบดี๑

ผู้แรกสร้างพระนครนั้น เว้นแต่ขุนวรวงษาธิราช สิริเป็นกษัตริย์ ๒๐
พระองค์ด้วยกัน

กาลเม่ือจุลศักราชได้ ๗๖๔ ปี๒ คร้ังน้ันพระพิมลธรรมราชาคณะ
สถิตอยู่ ณ ฆัณฑิกาวาศ๓ คือ วัดระฆัง มีศิษย์ โยมมาก ทั้งจมื่นศรีโสรักษ์๔
ก็เป็นบุตรเล้ียง จึงคิดซ่องสุมบริษัทได้เป็นอันมากแล้วประวรรตออกใน
เพลาราตรี ยกพลเข้าล้อมพระราชวัง ชิงเอาราชสมบัติ ให้จับสมเด็จบรม
กษัตริย์สำเร็จโทษเสีย แล้วก็ได้เสวยสมบัติผลัดพระวงศ์ใหม่ ถวาย
พระนามพระเจ้าทรงธรรม๕ แล้วตั้งจม่ืนศรีโสรักษ์เป็นพระยาอุปราช
พระยาอุปราชอยู่ในสมบัติได้ ๗ วันก็ทิวงคต คร้ังนั้นย่ีปุ่น๖ เข้ามาค้าขาย
หลายลำชวนกันคิดประทุษร้าย สมเด็จพระบรมกษัตริย์หนีไปอยู่ ณ
อัศนาวาศ คือวัดประดู่ คร้ังน้ันพระมหาอำมาตย์ตระเตรียมพลมายุทธ

นาการ ยังยี่ปุ่นให้แตกฉานพ่ายหนีไป จึงไปเชิญเสด็จพระมหากษัตริย์เข้า
พระนคร ก็พระราชทานรางวัลแก่พระมหาอำมาตย์เป็นอันมาก ต้ังเป็นที่
เสนาบดีมีนามเจ้าพระยากระลาโหมสุริยวงษ๗ คงแก่ความชอบ กาลเม่ือ

๑หมายถึง สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ (พระเจ้าอู่ทอง)

๒สันนิษฐานว่าน่าจะเป็น จ.ศ. ๙๖๔ (จากพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา พ.ศ.
๒๕๓๔) ซึ่งตรงกับ พ.ศ. ๒๑๔๕

๓ชื่อวัดนี้ ในเทศนาจุลยุทธการวงศ์ ที่พิมพ์ในประชุมพงศาวดารภาคที่ ๖๖ ฉบับ พ.ศ.
๒๔๘๐ และในประชุมพงศาวดารเล่ม ๔๑ ฉบับ พ.ศ. ๒๕๑๒ เขียนเหมือนกันว่า “คัณฑิกาวาส”
๔หรือ จม่ืนศรีสรรักษ์

๕สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม (พระเจ้าทรงธรรม) แห่งราชวงศ์สุโขทัย เสด็จข้ึนขึ้นเถลิงถวัลยราช
สมบัติเป็นกษัตริย์ปกครองกรุงศรีอยุธยา ระหว่าง พ.ศ. ๒๑๕๓-๒๑๗๑ (ที่มา: คณะกรรมการ
ชำระประวัติศาสตร์ไทย)

๖หรือ “ญ่ีปุ่น” ในปัจจุบัน

๗ปัจจุบันนิยมเขียนว่า “เจ้าพระยากลาโหมสุริยวงศ์”