Page 39 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
P. 39
การจัดการก ารผลิตไม้ต ัดใบ 6-37
เรอ่ื งที่ 6.3.1
การจัดการก ารผ ลติ ฟ โิ ลเดนดรอน
1. ความร ทู้ วั่ ไปเกยี่ วก บั ฟิโลเดนด รอน
ฟิโลเดนดรอน เป็นพ ืชในวงศ์ Araceae สกุล Philodendron มีกระจายพ ันธุ์หรือมีถิ่นกำเนิดในเขตร ้อนชื้น
ตอนก ลางและตอนใต้ของท วีปอ เมริกา และห มู่เกาะแ คริเบียน เช่นหมู่เกาะเวสต์อ ินดีส ไฮติ และจาไมกา พืชในวงศ์นี้
เป็นไม้ประดับเศรษฐกิจท ี่ส ำคัญห ลายสกุล สกุลที่นิยมใช้เป็นไม้ตัดใบ ได้แก่ สกุล Philodendron สกุล Monstera
สกุล Anthurium สกุล Diffenbachia และสกุล Aglaonema เป็นต้น โดยส กุลฟ ิโลเดนด รอน พบป ระมาณ 500 ชนิด
ส่วนใหญ่เป็นพ ืชอ ิงอ าศัย (epiphytic) คำว ่า philo มาจ ากภ าษาก รีก แปลว ่า รัก ส่วนค ำว ่า dendron แปลว ่า ต้นไม้ ซึ่ง
เป็นการอ ธิบายถ ึงน ิสัยก ารเจริญเติบโตข องพ ืชส กุลน ีช้ อบเกาะเลื้อยไปต ามต ้นไมใ้นป ่าข องท วีปอ เมริกาต อนใต้ เป็นพ ืช
ที่ม ีส ีเขียวตลอดป ีมีการเจริญเติบโตเป็นไม้พ ุ่ม หรือไม้เถาเลื้อยที่ม ีร ากอากาศ มีความส วยงาม เป็นท ี่ร ู้จักก ันดีว ่าเป็น
พืชที่มีใบสีเขียวงดงาม โดยมีเส้นใบเด่นชัด หรือมีรอยหยักเว้าที่สวยงาม และบางครั้งใบก็จะถูกแต่งแต้มด้วยสีขาว
สีชมพู หรือสีแดงซึ่งท ำให้ดูโดดเด่นส ะดุดตา โดยทั่วไปช ่วงระยะแ รกของก ารเจริญเติบโต (juvenile phase) จะมีใบ
ซึ่งม ลี ักษณะแ ตกต ่างจ ากต ้นท ีเ่จริญเติบโตเต็มท ีแ่ ล้ว และส ่วนต ่างๆ ของพ ืชส กุลน ีม้ ักจ ะม พี ิษ ฟิโลเดนด รอน มลี ูกผสม
ในโลกหลายพันชนิด โดยตั้งช ื่อเป็นพ ันธุ์ป ลูก (cultivar name) เช่น Philodendron ‘Emerald Duke’
2. ความส ำคัญของฟ ิโลเดนด รอน
ฟโิ ลเดนด รอนเปน็ พ ชื ท มี่ คี วามส วยงามท ัง้ ร ปู ท รงแ ละล กั ษณะใบท มี่ คี วามห ลากห ลาย ดงั น ัน้ จ งึ เปน็ พ ชื ป ระดบั
ที่นิยมนำมาใช้ทั้งการปลูกประดับภายนอกและภายในอาคารสถานที่ รวมถึงการนำมาปลูกเป็นไม้ตัดใบเพื่อจำหน่าย
ใบทั้งในป ระเทศแ ละต่างป ระเทศ โดยทั่วไปฟิโลเดนดรอนที่มีการเจริญเติบโตแ บบเป็นเถาเลื้อย นิยมปลูกในก ระถาง
แขวน ปลูกกับเสาหลัก และป ลูกเป็นไม้คลุมดิน พวกต้นท ี่ใบม ีขนาดเล็กนิยมน ำม าใช้ในการจ ัดส วนถ าด ส่วนพ วกท ี่
มีลำต้นตั้งตรงนิยมนำมาวางประดับตามชั้นหรือโต๊ะเขียนหนังสือ ส่วนต้นที่มีขนาดใหญ่ใช้ตั้งประดับพื้นตามอาคาร
สถานท ี่ต่างๆ และใช้ในการจัดส วน เป็นต้น
ฟิโลเดนดรอนเป็นไม้ประดับตัดใบที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจเป็นลำดับต้นๆ ของประเทศไทย มีมูลค่า
การส ่งออกน ับล ้านบาทต่อป ี โดยในปี พ.ศ. 2550 ปริมาณก ารส่งออกใบฟ ิโลเดนดรอน จำนวน 922,465 ใบ มีม ูลค่า
รวม 3,484,569 บาท
3. ลักษณะทางพ ฤกษศาสตร์
พืชในส กุลฟ ิโลเดนด รอนส ามารถแ บ่งต ามล ักษณะก ารเจริญเติบโตไดเ้ป็นส องก ลุ่ม ได้แก่ กลุ่มท ีเ่ป็นเถาเลื้อย
(clambering) และกลุ่มที่เจริญเติบโตเป็นต้นตั้งตรง (self-heading) ซึ่งลำต้นจะมีข้อสั้นๆ ไม่ปีนป่ายหรือเกาะไป
กับต้นไม้ สามารถผลิตส ่วนค้ำยันต ้นให้ตั้งต รงห รือม ีลำต้นท ี่ต ั้งต รงได้เอง โดยฟิโลเดนดรอนเหล่านี้จะมีใบท ี่มีร ูปร ่าง
ลักษณะข องข อบใบ และก ารห ยักเว้าข องข อบใบ รวมท ั้งส แี ตกต ่างก ันไปไดห้ ลายแ บบ ลักษณะด อก เป็นพ ืชท ีก่ ลีบด อก
เล็กม ากไม่โดดเด่น ช่อด อกม ีล ักษณะค ล้ายช ่อด อกห น้าว ัว มีใบป ระดับข นาดใหญ่ เมื่อด อกแ ก่เต็มท ี่ใบป ระดับช ่วงบ น
จะเผยออ อกล ักษณะคล้ายช ้อน ช่วงล ่างร ัดติดอ ยู่กับก ้านช่อดอก ช่อดอกม ีดอกย่อยจำนวนม ากฝังต ัวอยู่บนแกนช่อ
ดอก ด้านบ นเป็นดอกเพศผ ู้ ด้านล ่างเป็นดอกเพศเมีย ดังนั้นก ารติดผ ลจึงมีเป็นกลุ่มเฉพาะต อนล่างข องดอก
ลิขสทิ ธิ์ของมหาวทิ ยาลัยสุโขทยั ธรรมาธริ าช
