Page 312 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์
P. 312
10-90 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ์
ก. การติดฉ ลากเฉพาะจ ุด ข. การติดแ บบพ ันร อบ ค. การต ิดแ บบส วม
ภาพท ่ี 10.34 ฉลากของบรรจุภณั ฑท์ แี่ บง่ ต ามวธิ ีการติด
1.2 ประเภทของฉ ลากที่จำแนกตามการม กี าวห รอื ไ ม่มกี าวในต ัวฉ ลาก
1.2.1 ฉลากไรก้ าว (non-adhesive label) เป็นฉลากที่ผ ู้ใช้ฉลากต ้องท าก าวท ี่ผ ิวในข องฉ ลาก แล้วน ำไป
ติดก ับบรรจุภ ัณฑ์ วัสดุท ี่ใช้เป็นกร ะด าษที่พิมพ์และม ักเคลือบผ ิวเพื่อให้ม ันวาว มีก ารใช้กับก ระป๋องบรรจุอาหาร แต่
ได้ร ับความน ิยมล ดลงม ากเพราะค วามไม่ส ะดวกในการต ิดฉลาก
1.2.2 ฉลากกาว (adhesive label) เป็นฉลากที่มีการเคลือบกาวที่ผิวด้านหลัง ก่อนจะนำไปพิมพ์และ
อัดต ัดต ามแม่แ บบ ฉลากประเภทนี้จำแนกได้อ ีก 2 ชนิด คือ
1) ฉลากกาวเหนยี วเมือ่ เปียก กาวท ี่ใช้เคลือบมีสมบัติพิเศษที่เมื่อแห้งแล้ว จะไม่เหนียว แต่เมื่อ
ได้ร ับค วามชื้นห รือถ ูกน ้ำ จะเหนียว ดังนั้นก ่อนต ิดฉ ลากบ นผ ิวข องบ รรจุภ ัณฑ์ จึงจ ำเป็นต ้องใชน้ ้ำท ำให้ก าวเปียกก ่อน
ฉลากช นิดน ี้ม ักใช้ว ัสดุจ ำพวกก ระดาษท ี่น ำไปเคลือบด ้วยก าว เรียกว ่า “ฉลากก ระดาษก าว” (gummed paper label)
นิยมใช้ก ับก ระป๋องบ รรจุอาหาร และขวดเครื่องด ื่มบางช นิด
2) ฉลากก าวติดไดเ้ องในตวั (self-adhesive label) กาวท ี่ใช้เคลือบด ้านห ลังม ีค วามเหนียวโดยไม่
ต้องใช้น ้ำทาที่กาว สามารถต ิดบ นฝาบ รรจุภัณฑ์ได้ด ้วยการก ดเบา ๆ ฉลากชนิดนี้เรียกอ ีกช ื่อห นึ่งว่า ฉลากกาวในตัว
ติดเองได้ด ้วยแ รงก ด (pressure sensitive label) เพื่อค วามส ะดวก การใช้ง านจ ึงม ีว ัสดุอ ีกช ั้นป ิดร องรับก าวไว้เรียก
ว่า ไลเนอร์ (liner) ซึ่งจะล อกอ อกได้ง่าย วัสดุที่ท ำฉลากชนิดนี้ม ักจ ะเป็นกร ะดาษและพ ลาสติก มีทั้งแ บบท ึบ ขาว ใส
และอะลูมิเนียมเคลือบบนพลาสติก ฉลากชนิดนี้ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายกับสินค้าแทบทุกชนิด และใช้กับ
บรรจุภัณฑ์ป ระเภทต่าง ๆ เพราะความส ะดวกในการใช้งานแ ละความสวยงามในการพ ิมพ์
จากประเภทของฉลากดังกล่าวข้างต้น ในที่นี้จะกล่าวถึงรายละเอียดของฉลากที่มีการใช้งานมากที่สุด คือ
ฉลากกาวต ิดได้เองในตัวห รือท ี่มักเรียกก ันส ั้น ๆ ว่า “ฉลากก าว” และฉลากฟ ิล์มห ด และแ ผนกการตลาดขอให้ศ ึกษา
เปรียบเทียบข ้อดีแ ละข ้อเสียร ะหว่างฉ ลากท ั้งส อง
(1) ฉลากก าวติดได้เองในตวั
ก. วัสดุ แบ่งเป็น 3 ส่วน คือ
– ฉลาก ทำจากฟิล์มพลาสติก ถ้าเป็นฉลากทึบสีขาว นิยมใช้ PE (polyethylene)
สีขาว หรือ PP (polypropylene) สีขาว ถ้าเป็นฉลากใส นิยมใช้ PP ใส ความหนาที่ใช้กันทั่วไป คือ ประมาณ 60
ลิขสทิ ธขิ์ องมหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช
