Page 26 - การเมืองการปกครองไทย หน่วยที่ 1
P. 26
1-16
ตอนท ่ี 1.3
ผลกระทบและมรดกของระบอบร าชาธปิ ไตยท่ีมีต ่อ
การเมืองก ารป กครองไทย
โปรดอ า่ นแ ผนการสอนประจำ�ตอนท ี่ 1.3 แล้วจงึ ศ ึกษาสาระส งั เขป พร้อมปฏบิ ัตกิ ิจกรรมในแ ตล่ ะเรอ่ื ง
หัวเร่อื ง
เรื่องท ี่ 1.3.1 ผลกระท บข องระบอบร าชาธิปไตยท ี่มีต่อการเมืองก ารปกครองไทย
เรื่องท ี่ 1.3.2 มรดกของระบอบราช าธิปไตยที่ม ีต ่อก ารเมืองก ารปกครองไทย
แนวคิด
1. ผลกร ะท บข องร ะบอบร าช าธิปไตยท ีม่ ตี อ่ ก ารเมืองก ารป กครองไทย แบง่ อ อกเป็นส รี่ ปู แบบ
ผลกระทบที่สำ�คัญของการปกครองแบบพ่อปกครองลูกทำ�ให้พระมหากษัตริย์มีความ
ใกลช้ ดิ ร าษฎร ผลกร ะท บท างการเมอื งก ารป กครองแ บบธ รรมร าชาแ ละจ กั รพรรดริ าชท �ำ ให้
พระมหากษัตริย์ทรงยึดมั่นพระธรรมคำ�สั่งสอนของพระพุทธเจ้าตามหลักทางพระพุทธ
ศาสนา ผลกร ะทบข องการป กครองแ บบเทวราชา คอื การจัดว างโครงสร้างอ �ำ นาจที่ปรากฏ
ในโครงสร้างสังคมการเมืองไทยอย่างเป็นรูปธรรมโดยที่สถาบันพระมหากษัตริย์เป็น
สถาบันท างการเมืองท ี่ศ ักดิ์สิทธิ์ สถาบันข ุนนางท ำ�หน้าที่ร ับใช้พ ระม หาก ษัตริย์เพื่อบ ริหาร
ราชการแผ่นดิน ส่วนผลกระทบจากการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ คือ การ
วางโครงสร้างและการกำ�หนดสัมพันธภาพเชิงอำ�นาจของรัฐสมัยใหม่ให้ครอบคลุมทั้ง
ประเทศ แต่ก ารข าดการวางร ากฐานทางการศึกษาอย่างท ั่วถ ึงและแ พร่ห ลายและการขาด
การพ ัฒนาการป กครองท ้องถ ิ่นเท่ากับว่าแทบไม่มีการเตรียมความพร้อมให้กับประชาชน
เพื่อร องรับค วามเปลี่ยนแปลงห รือการเปลี่ยนผ ่านข องร ะบอบก ารป กครอง
2. มรดกของระบอบราชาธิปไตยที่มีต่อการเมืองการปกครองไทยที่สำ�คัญ แบ่งออกเป็น
สี่รูปแบบ การปกครองแบบพ่อปกครองลูกให้มรดกที่สำ�คัญ คือ การเสด็จเยี่ยมเยียน
ราษฎรข องพ ระม หาก ษัตริย์ซ ึ่งน ำ�ไปส ู่พ ระร าชก รณียกิจน านัปการ การป กครองแ บบธ รรม
ราชาและจักรพรรดิราช คือ การที่ทรงยึดหลักธรรม การอุปถัมภ์ค้ำ�จุนพระพุทธศาสนา
นอกเหนือจากการที่ทรงเป็นเอกอัครศาสนูปถัมภก การปกครองแบบเทวราชาให้มรดก
ที่สำ�คัญ คือ การจ ัดวางโครงสร้างอำ�นาจทางการเมืองการปกครองแนวจารีตที่ส่วนหนึ่ง
สืบทอดถึงปัจจุบัน การปรากฏภาพของความสัมพันธ์เชิงอุปถัมภ์ระหว่างผู้อุปถัมภ์กับ