Page 28 - การเมืองการปกครองไทย หน่วยที่ 1
P. 28
1-18
เรื่องที่ 1.3.1 ผลกระทบข องระบอบราช าธิปไตยท ่มี ตี อ่
การเมอื งก ารปกครองไทย
สาระสงั เขป
ผลกระท บของระบอบร าชาธปิ ไตยทม่ี ตี อ่ ก ารเมอื งก ารป กครองไทย แบง่ ออกเปน็ สร่ี ปู แบบ ผลกระท บ
ที่สำ�คัญของการปกครองแบบพ่อปกครองลูกทำ�ให้พระมหากษัตริย์มีความใกล้ชิดราษฎร แต่แนวคิดนี้
เพียงแนวคิดเดียวไม่สามารถทำ�ให้พระมหากษัตริย์ปกป้องและรักษาอาณาจักรได้ ผลกระทบสำ�คัญของ
การปกครองแบบธรรมราชาและจักรพรรดิราชทำ�ให้พระมหากษัตริย์ทรงยึดมั่นพระธรรมคำ�สั่งสอนของ
พระพุทธเจ้าตามหลักทางพระพุทธศาสนา ทรงอุปถัมภ์ค้ำ�จุนพระพุทธศาสนา แต่การมุ่งหวังถึงการเป็น
จักรพรรดิราชทำ�ให้ต้องเผชิญกับพม่าที่มีความคิดเช่นเดียวกัน จนนำ�ไปสู่สงครามและความพ่ายแพ้จน
เสียเอกราชสองครั้ง ผลกระทบของการปกครองแบบเทวราชา คือ การจัดวางโครงสร้างอำ�นาจที่ปรากฏ
ในโครงสร้างสังคมการเมืองไทยอย่างเป็นรูปธรรมโดยที่สถาบันพระมหากษัตริย์เป็นสถาบันทางการเมือง
ที่ศักดิ์สิทธิ์ สถาบันขุนนางทำ�หน้าที่รับใช้พระมหากษัตริย์เพื่อบริหารราชการแผ่นดิน การเพิ่มพูนอำ�นาจ
ผลประโยชน์ และความมั่งคั่งจากการผูกขาดทางการค้าของราชสำ�นักที่มีพระคลังสินค้าเป็นหน่วยงาน
หลัก การถือกำ�เนิดของระบบอุปถัมภ์และวัฒนธรรมไพร่ในสังคมไทย ผลกระทบจากการปกครองแบบ
สมบูรณาญาสิทธิราชย์ คือ การวางโครงสร้างและการกำ�หนดสัมพันธภาพเชิงอำ�นาจของรัฐสมัยใหม่ให้
ครอบคลุมทั้งประเทศ การปลดปล่อยไพร่เพื่อเป็นสามัญชนแต่ขาดการฝึกฝนเรียนรู้เพื่อประกอบการทาง
พณิชย กรร ม การแ ยกท รัพย์สินข องแผ่นดินอ อกจากทรัพย์สินส ่วนพ ระมหาก ษัตริย์แ ละจ ัดตั้งกรมพ ระค ลัง
ข้างที่เพื่อแสวงหาผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ การเติบโตของคนจีนและคนไทยเชื้อสายจีนในทางเศรษฐกิจ
การข าดก ารว างร ากฐานท างการศ ึกษาอ ย่างท ั่วถ ึงแ ละแ พร่ห ลาย และก ารข าดก ารพ ัฒนาการป กครองท ้องถิ่น
เท่ากับว่าแทบไม่มีการเตรียมความพ ร้อมให้กับประชาชนเพื่อรองรับค วามเปลี่ยนแปลงห รือการเปลี่ยนผ่าน
ของระบอบการป กครอง
(โปรดอ่านเน้อื หาสาระโดยละเอียดในป ระมวลส าระชุดวิชาหนว่ ยที่ 1 ตอนท ่ี 1.3 เร่ืองท่ี 1.3.1)
กจิ กรรม 1.3.1
จงอ ธิบายผ ลกร ะทบข องร ะบอบราชาธิปไตยท ี่ม ีต ่อก ารเมืองก ารป กครองไทย
