Page 80 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 80
2-70 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
การท เี่ ซลลส์ ามารถส รา้ งก รดอ อกซ าโลอะเซต กิ ไดห้ ลายว ธิ เี ชน่ น ี้ จะท �ำ ใหป้ ฏกิ ริ ยิ าเคร บสด์ ำ�เนนิ ไปได้
โดยไม่ขาดตอน
3. การถ า่ ยทอดอิเล็กตรอนในไ มโทค อนเดร ีย
3.1 ตัวกลางในการถ่ายทอดอิเล็กตรอน การเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอนจากสารต่างๆ เกิดขึ้นได้โดย
อาศัยเอนไซม์ชนิดต ่างๆ โดยมี NAD และฟลาว ิน อะดีนีน ไดนิวคลีโอไทด์ (flavin adenine dinucleotide,
FAD) เป็นโคเอนไซม์ เมื่อป ฏิกิริยาอ อกซิเดชันเกิดข ึ้น NAD และ FAD จะร ับอ ิเล็กตรอนไว้ท ำ�ให้อ ยู่ในส ภาพ
ซรีดึ่งเิวปซ็น์ (สNาAรตDัวHส ุดหทร้าือยFทAี่รับDอHิเ2ล)็กแตลระอจนะส่งอ ิเล็กตรอนไปท ี่ส ารอื่นๆ ต่อไป จนกระทั่งถ ึงโมเลกุลของอ อกซิเจน
สารที่เกี่ยวข้องกับก ารถ่ายทอดอ ิเล็กตรอน นอกจาก NAD และ FAD แล้วย ังป ระกอบด้วยไซโท-
โครมบี (cytochrome b) ไซโทโครมซี (cytochrome c) ไซโทโครมเอ (cytochrome a) และไซโทโครม
เอ3 (cytoภcาhยrหomลังeจ aาก3)ส ารท ี่อยู่ทั้งในไกลโคล ิซิสแ ละวัฏจักรเครบส์ถ ูกออกซิไดซ์โดย NAD ทำ�ให้ NAD ถูก
รีดิวซ์อ ยู่ในร ูป NADH แล้ว NADH จะถ ่ายทอดอ ิเล็กตรอนท ี่ได้ร ับม าน ี้ต ่อไปท ี่ FAD โดยม ีเอนไซม์ NADH
ดีไฮโดรจ ีเนสเป็นต ัวเร่ง ซึ่งเอนไซม์ด ังก ล่าวน ี้ม ีเหล็กและฟล าว ินเป็นส่วนประกอบ FAD เมื่อร ับอิเล็กตรอน
แล้วก จ็ ะถ ูกร ีดิวซแ์ ละส ่งอ ิเล็กตรอนต ่อไปท ีโ่คเอนไซมค์ ิว (Coenzyme Q) และต ่อไปท ีไ่ซโทโคร มบซี ึ่งม เีหล็ก
(Fe+3) เป็นส่วนประกอบ เมื่อไซโทโครมบีรับอิเล็กตรอนแล้วจะทำ�ให้เหล็กซึ่งอยู่ในโมเลกุลถูกรีดิวซ์ (จาก
Fe+3 เป็น Fe+2) จากน ั้นจึงถ ่ายทอดอ ิเล็กตรอนไปให้ไซโทโครมซ ี และไซโทโครมอ อกซ ีเดส (cytochrome
oxydase) ในที่สุด ไซโทโครมออกซีเดสซึ่งมีหน้าที่หลักในการคะตะไลซ์ คือ ไซโทโครมเอที่อยู่ร่วมกับ
ไซโทโครมไซเอโท3โนคั่นรเมอสงามารถร ับส ่งอ ิเล็กตรอนได้ครั้งละ 1 อนุภาค แต่อ อกซิเจน รับ-ส่ง ได้ครั้งละ 2 คู่ (4H)
ดังนั้น ไซโทโครม 4 โมเลกุลจึงเข้าทำ�ป ฏิกิริยากับออกซิเจน 1 โมเลกุล
สารบางช นิดไม่สามารถถ ่ายทอดอิเล็กตรอนผ่าน NAD ได้ เช่น กรดซักซินิก แต่จ ะถ ่ายทอดผ ่าน
FAD โดยมีเอนไซม์ซักซินิกแอซิดดีไฮโดรจีเนสเป็นตัวเร่ง หลังจากนั้นจึงจะส่งต่อไปยังออกซิเจนโดยผ่าน
โคเอนไซม์ค ิว ไซโทโครมบี ไซโทโครมซ ี และไซโทโครมอ อกซ ีเดส
การถ่ายทอดอิเล็กตรอนเป็นกร ะบ วนการเคมีจ ึงสามารถถ ูกย ับยั้งได้โดยสารเคมีบ างช นิด ตัวอย่าง
เช่น โซเดียมอะมิเทต (sodium amytate) จะยับยั้งการถ่ายทอดอิเล็กตรอนระหว่าง NADH กับ FAD
สออ่วนกซสิเาจรนพวใกนไขซณยะาทไนี่สดาร์หพรวือกคแารอ์บนอตนิไมมซอินนอ(กanไซtiดm์จyะcยiับn)ยั้งจกะายรับถย่าั้งยกทาอรดถอ่ายิเลท็กอตดรออิเลน็กจตากรไอซนโจทาโกคไรซมโทเอโ3ครไมปบทีี่
ไปที่ไซโทโครมซี เมื่อการถ่ายทอดอิเล็กตรอนถูกรบกวนจะมีผลให้การสร้าง ATP ภายในเซลล์หยุดชะงัก
สิ่งมีชีวิตไม่สามารถม ีช ีวิตอ ยู่ได้
