Page 23 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 23
ความร้ดู า้ นเศรษฐศาสตร์และธรุ กิจ 6-13
2. การทร่ี าคาสนิ คา้ ใดเพมิ่ ขน้ึ เปน็ การจงู ใจใหผ้ ผู้ ลติ รายอนื่ ๆ ทไ่ี มไ่ ดผ้ ลติ สนิ คา้ หนั มาผลติ สนิ คา้
ที่มรี าคาเพม่ิ ข้ึน ทำ� ให้มีปรมิ าณการเสนอขายสินคา้ เพ่มิ ข้นึ โดยเกดิ คา่ แปรผัน กลา่ วคอื
(1) ราคาสินค้าชนิดนั้น (Price: PX) กฎของอุปทาน แสดงถึง ความสัมพันธ์ระหว่าง
ปรมิ าณเสนอขายกบั ระดับราคา มีความสมั พันธ์ในทศิ ทางเดยี วกนั
(2) ราคาของปจั จัยการผลิต (Resource price: PR) ถา้ ราคาของปัจจยั การผลิต เช่น ค่า
เช่า คา่ จา้ ง น�้ำมัน มีราคาเพ่ิมสูงขึ้น ท�ำให้ปรมิ าณเสนอขายสนิ คา้ ลดลงได้
(3) ราคาสินคา้ ท่ีเกี่ยวขอ้ ง (Price of related good: PY) เม่อื ราคาสนิ ค้าทใ่ี ชท้ ดแทนกัน
เพมิ่ ข้ึน ท�ำใหป้ ริมาณเสนอขายสินคา้ ท่ไี ม่ไดม้ รี าคาเพ่ิมขนึ้ มปี รมิ าณลดลง
(4) ระดบั เทคโนโลยี (Technology: T) ระดบั เทคโนโลยเี ปลย่ี นแปลงมผี ลตอ่ ปรมิ าณเสนอ
ขายสินคา้
(5) จำ� นวนผู้ขายสินคา้ ในตลาด (Number of sellers: NS) เมอ่ื จำ� นวนผขู้ ายสินคา้ เพ่ิม
ขนึ้ ท�ำให้มปี ริมาณขายสินคา้ เพมิ่ ขึน้
การเปล่ียนแปลงภาวะดุลยภาพท่เี กดิ จากอุปสงคห์ รอื อุปทานมีการเปล่ียนแปลง เมอื่ อปุ สงคแ์ ละ
อปุ ทานมกี ารเปลย่ี นแปลงทำ� ใหภ้ าวะดลุ ยภาพของตลาดมกี ารเปลย่ี นแปลงไป ทงั้ นม้ี เี หตขุ องการเปลยี่ น-
แปลงหลายลักษณะ ดังน้ี
1. การเปลี่ยนแปลงราคาและปริมาณดลุ ยภาพ เมอื่ ปัจจยั ทเี่ ป็นตวั กำ� หนดอุปสงคโ์ ดยออ้ มมีการ
เปลยี่ นแปลงรายไดข้ องผบู้ รโิ ภคเพม่ิ ขน้ึ รสนยิ มเพมิ่ ขน้ึ ประชากรเพม่ิ ขนึ้ รายไดข้ องผบู้ รโิ ภคลดลง รสนยิ ม
ลดลง ประชากรลดลง
2. การเปล่ียนแปลงภาวะดุลยภาพที่เกิดจากอุปทานมีการเปล่ียนแปลง การเปลี่ยนแปลงราคา
และปริมาณดุลยภาพ เม่ือปัจจัยที่เป็นตัวก�ำหนดอุปทานโดยอ้อมมีการเปลี่ยนแปลง ราคาปัจจัยลดลง
ผขู้ ายเพมิ่ ขน้ึ เทคโนโลยเี ปลยี่ นแปลงทนั สมยั ราคาปจั จยั เพม่ิ ขน้ึ ผขู้ ายลดลง เทคโนโลยเี ปลย่ี นแปลงหรอื
ลา้ สมยั การเข้าแทรกแซงกลไกราคาโดยภาครัฐบาล
3. การก�ำหนดราคาขน้ั ต�่ำ (minimum price) หรอื การก�ำหนดเพดานราคา (price floor) หรอื
การประกนั ราคา (price support) คือ การกำ� หนดราคาสินคา้ สูงสุดโดยภาครฐั บาล ให้ราคาสูงกวา่ ระดบั
ราคาดลุ ยภาพที่ก�ำหนดจากกลไกราคา ตัวอยา่ งสินค้าทางการเกษตร เชน่ ล�ำไย หอม กระเทียม เป็นตน้
กลไกการก�ำหนดราคาขนั้ ต�่ำมหี ลายแนวทาง เช่น
(1) จำ� กดั ปริมาณการผลิตสินคา้ ของผ้ผู ลติ ให้ผลิตสินค้าในจำ� นวนท่ีจ�ำกัดโดยการกำ� หนด
โควต้า
(2) ให้รัฐบาลรับซ้ือผลผลิตส่วนเกินท่ีมีอยู่ในท้องตลาด แต่เคร่ืองมือน้ีจะมีผลกระทบต่อ
งบประมาณของรฐั บาล การกำ� หนดราคาขนั้ ตำ่� นยิ มใชก้ บั สนิ คา้ ทางการเกษตร เชน่ ขา้ วเปลอื ก ขา้ วโพด
ออ้ ย หอมหวั ใหญ่ กระเทยี ม เนอื่ งจากเกษตรกรมกั มกี ารรวมกลมุ่ กนั เพอื่ เรยี กรอ้ งใหร้ ฐั บาลรบั ซอื้ ผลผลติ
ในราคาประกนั นอกจากการประกันราคาสนิ คา้ เกษตรยังมีการกำ� หนดอตั ราคา่ จา้ งแรงงานข้ันต�่ำในตลาด
แรงงาน เพ่อื ใหค้ ่าจา้ งสงู กว่ากลไกตลาด