Page 16 - วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 16
7-4 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
บทน�ำ
พอลิเมอร์ (polymer) เป็นสารโมเลกุลใหญ่ที่เตรียมจากสารโมเลกุลเล็กที่เรียกว่า มอนอเมอร์ (mono-
mer) ด้วยกระบวนการเกิดพอลิเมอร์หรือกระบวนการพอลิเมอไรเซชัน (polymerization) มนุษย์ใช้ประโยชน์จาก
พ อลิเมอร์เป็นร ะยะเวลายาวนาน โดยเริ่มแ รกมีการใช้พ อลิเมอร์ธ รรมชาติ (natural polymer) อาทิ เส้นใยฝ้าย (cot-
ton) เส้นใยขนแ กะ (wool) แป้ง (starch) โปรตีน (protein) และยางธรรมชาติ (natural rubber) ต่อมาในศ ตวรรษ
ที่ 19 มีการค้นพบว่า สามารถดัดแปรพอลิเมอร์ธรรมชาติเพื่อให้มีสมบัติที่ต้องการได้ หลังจากการค้นพบจึงเกิด
การดัดแ ปรส มบัตขิ องพ อลิเมอรธ์ รรมชาตอิ ย่างแ พรห่ ลายแ ละม ีก ารส ังเคราะหพ์ อลิเมอรข์ ึ้นใหม่ ซึ่งเรียกว ่า พอลิเมอร์
สังเคราะห์ (synthetic polymer)
พอลิเมอร์มีสมบัติแตกต่างจากส ารโมเลกุลเล็ก เช่น นํ้า เนื่องจากเป็นสารโมเลกุลใหญ่ และม ีก ารจ ัดเรียงต ัว
ของโมเลกุลแ ตกต ่างจ ากการจ ัดเรียงต ัวของโมเลกุลเล็ก มีส่วนที่โมเลกุลเรียงต ัวเป็นร ะเบียบ และไม่เป็นระเบียบ มี
การพันกันของโมเลกุล ดังนั้นที่อุณหภูมิห้อง พอลิเมอร์ส่วนใหญ่จึงมีสถานะเป็นของแข็ง และจะเปลี่ยนสถานะเป็น
ของเหลวที่อุณหภูมิสูงขึ้นกว่า 120 องศาเซลเซียส เมื่ออุณหภูมิลดลง พอลิเมอร์จะเปลี่ยนสถานะกลับเป็นของแข็ง
ดังเดิม การเปลี่ยนสถานะของพอลิเมอร์เมื่อมีการให้ความร้อน ทำ�ให้สามารถขึ้นรูปพอลิเมอร์เป็นรูปทรงต่างๆ อาทิ
แผ่นพ ลาสติก ชิ้นส ่วนพ ลาสติกในเครื่องพิมพ์ ถุงพลาสติก นอกจากน ี้ยังสามารถเตรียมช ั้นฟ ิล์มข องพอลิเมอร์ เช่น
ชั้นฟิล์มข องห มึกพ ิมพ์ นํ้ายาเคลือบ และส ารย ึดต ิด เป็นต้น
ในอุตสาหกรรมการพิมพ์มีการใช้พอลิเมอร์หลายชนิดในงานหลายประเภท ตัวอย่างเช่น แผ่นพลาสติก
ทำ�ป้ายโฆษณา สติกเกอร์ ฟิล์มพลาสติกที่ใช้เป็นวัสดุใช้พิมพ์ เรซิน (resin) ที่ใช้ผสมในหมึกพิมพ์ พอลิเมอร์
ไวแ สง (photopolymer) ที่ใช้เคลือบแม่พ ิมพ์ อะคร ิล ิก (acrylic) ที่ใช้ในน ํ้ายาเคลือบ และแอลค ิด (alkyd) ที่ใช้ใน
สารยึดต ิด เป็นต้น
