Page 85 - การวิจัยทางนิเทศศาสตร์
P. 85
การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ 6-75
เรือ่ งท่ี 6.3.4
การวเิ คราะหก์ ารถ ดถอย
การศ ึกษาค วามส ัมพันธ์ระหว่าง 2 ตัวแปร ที่ตัวแปรตัวหนึ่งคือต ัวแปรอิสระ เป็นสาเหตุที่ท ำ�ให้ตัวแปรอีกต ัว
หนึ่งท ีเ่รียกว ่าต ัวแปรต ามเปลี่ยนแปลงไป เช่นคำ�ถามในก ารว ิจัย งบก ารโฆษณาท ีส่ ูง ทำ�ใหป้ ริมาณข ายส ินค้าส ูงข ึ้นด ้วย
หรือไม่ การประชาสัมพันธ์มีผลต ่อจ ำ�นวนผ ู้เข้าชมง านหรือไม่ ความส ัมพันธ์ดังก ล่าวเรียกว่า ความส ัมพันธ์เชิงส าเหตุ
สถิติที่ใช้กันมากคือ การว ิเคราะห์ก ารถดถอย
1. ความห มายข องก ารว เิ คราะห์การถ ดถอย
การวิเคราะห์การถดถอย เป็นการศึกษาความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างตัวแปรอิสระกับตัวแปรตาม โดย
กำ�หนดได้ว่า ตัวแปรอิสระใดเป็นตัวแปรสาเหตุที่จะมีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงค่าของตัวแปรตาม ผลจาก
การวิเคราะห์จะได้ส มการถ ดถอยท ี่ใช้ท ำ�นายค่าข องตัวแปรต าม การว ิเคราะห์ก ารถดถอยจ ึงเป็นก ารหาความส ัมพันธ์
ระหว่างต ัวแปรโดยมุง่ ทำ�นายตัวแปรต าม ดว้ ยค ่าค วามสัมพันธ์ระหวา่ งตัวแปรอ สิ ระก บั ต ัวแปรต าม
ขั้นตอนที่สำ�คัญในการวิเคราะห์การถดถอย คือ การเลือกตัวแปรอิสระต้องมีแหล่งอ้างอิงว่าเกี่ยวข้องกับ
ตัวแปรตาม เช่น ทฤษฎี หลักก าร ผลงานวิจัย หรือผู้เชี่ยวชาญ เป็นต้น การเลือกตัวทำ�นายตามความนึกคิดของผู้วิจัย
เองเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง การวิเคราะห์การถดถอยมีตัวแปรตามที่ต้องการศึกษาเพียงตัวแปรเดียว ส่วนตัวแปรอิสระ
อาจม ีหลายตัวแปร ขึ้นอ ยู่กับการห าหลักฐานม าสนับส นุนว่า ปัจจัยใดบ ้างท ี่มีอิทธิพลต ่อต ัวแปรต ามน ั้น
การว ิเคราะห์ก ารถ ดถอยแ ตกต ่างจ ากก ารว ิเคราะห์ส หส ัมพันธ์ คือ การว ิเคราะห์ส หส ัมพันธ์ม ีว ัตถุประสงค์ว ่า
ตัวแปรส ัมพันธ์ก ันห รือไม่ ทิศทางของความสัมพันธ์ไปท างเดียวกันห รือต รงข้ามกัน และขนาดค วามสัมพันธ์ม ากน ้อย
เพียงใด แต่ไม่มีก ารทำ�นาย จึงไม่จำ�เป็นต้องท ราบว่าตัวแปรใดเป็นต ัวแปรอ ิสระและตัวแปรตาม แต่การว ิเคราะห์การ
ถดถอยม ีว ัตถุประสงค์ว่า ตัวแปรอ ิสระต ัวใดบ้างท ี่ท ำ�ให้ตัวแปรตามเกิดการเปลี่ยนแปลง และส ่งผลมากน้อยเพียงใด
ค่าค วามส ัมพันธร์ ะหว่างต ัวท ำ�นายก ับต ัวแปรต ามท ีใ่ชท้ ำ�นายต ัวแปรต าม เรียกว ่า ค่าส ัมประสิทธิถ์ ดถอย (Regression
Coefficient)
2. ประเภทของการวิเคราะหก์ ารถดถอย
การว ิเคราะห์ก ารถดถอยแ บ่งเป็น 2 ประเภทต ามจำ�นวนต ัวแปรอ ิสระ คือ การว ิเคราะห์ก ารถดถอยอ ย่างง ่าย
และการวิเคราะห์การถ ดถอยพหุคูณมีร ายละเอียด ดังนี้
2.1 การว ิเคราะหก์ ารถ ดถอยอย่างง่าย (Simple Regression) เป็นการศ ึกษาค วามสัมพันธ์เชิงส าเหตุ ระหว่าง
ตัวแปรอิสระ 1 ตัวกับตัวแปรตาม 1 ตัว โดยนำ�ค่าความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรอิสระกับตัวแปรตามมาทำ�นายค่า
ตัวแปรตาม เมื่อวิเคราะห์ถดถอย
ตัวอยา่ งการว เิ คราะหก์ ารถดถอยอ ยา่ งง ่าย จากการสำ�รวจการประชาสัมพันธ์กับจ ำ�นวนผ ู้เข้าชมงาน
ช่องทางการประชาสัมพันธ์ (x) 3 5 10 15 20
จำ�นวนผู้เข้าชมงาน (y) 380 435 572 1000 1144
