Page 47 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 47
พัฒนาการของบ้านเมืองก่อนการสถาปนาแควน้ สุโขทัย 2-37
ความน�ำ
ดินแดนประเทศไทยเม่ือประมาณต้นพุทธศตวรรษท่ี 13 ได้เกิดการเปล่ียนแปลงส�ำคัญๆ ท่ีส่ง
ผลกระทบตอ่ พัฒนาการของบ้านเมืองในเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต้และประเทศไทยอยู่ 2 ประการคือ50
1. การค้าขายที่ก่อนหน้าน้ันเคยติดต่อค้าขายกับโรมันและอินเดียสิ้นสุดลง ประเทศท่ีเข้ามามี
บทบาทแทนคอื จนี ดงั นนั้ แควน้ ตา่ งๆ จงึ หนั ไปคา้ ขายกบั จนี และไดม้ กี ารสง่ เครอื่ งบรรณาการซง่ึ เปน็ สนิ คา้
พนื้ เมอื งไปถวายจักรพรรดิจนี
2. อาณาจักรฟูนานที่เคยเป็นอาณาจักรที่ย่ิงใหญ่ในช่วงนี้ล่มสลายลง ท�ำให้แคว้นเล็กแคว้นน้อย
ทเี่ คยตกอยภู่ ายใตอ้ ำ� นาจของอาณาจกั รฟนู านมคี วามเปน็ อสิ ระ แควน้ เลก็ แควน้ นอ้ ยทไ่ี ดร้ บั อสิ ระกพ็ ฒั นา
ตนเองข้ึนมาเป็นแคว้นใหญ่ที่มีขอบเขตกว้างขวางข้ึน รวมท้ังได้ขยายขอบเขตของบ้านเมืองจากฝั่งทะเล
ลกึ เข้าไปสูแ่ ผน่ ดินใหญภ่ ายในเพ่ิมขึ้น
ดงั นนั้ ในชว่ งตงั้ แตพ่ ทุ ธศตวรรษที่ 13-18 ไดม้ แี ควน้ สำ� คญั เกดิ ขน้ึ หลายแควน้ แตใ่ นหนว่ ยที่ 2 จะ
กล่าวถงึ แคว้นสำ� คญั ๆ ทเ่ี กิดขึน้ ในแต่ละภาค ซ่งึ แมว้ ่าแคว้นสุโขทยั จะเกิดขึน้ ในช่วงเวลาดงั กล่าว แตก่ ็จะ
ขอกลา่ วถึงแคว้นสโุ ขทยั ในหน่วยต่อไป
เรื่องที่ 2.3.1
แคว้นในภาคกลาง
แคว้นที่เกิดข้ึนในภาคกลางก่อนการสถาปนาแคว้นสุโขทัยในช่วงเวลาน้ีเป็นแคว้นต่างๆ บริเวณ
ล่มุ แม่นาํ้ เจ้าพระยาตอนล่าง รวมไปถึงทางภาคตะวนั ตกและภาคตะวันออกของลมุ่ นาํ้ เจา้ พระยาดว้ ย โดย
มแี คว้นส�ำคัญ ดังนี้
แคว้นทวารวดี
แควน้ ทวารวดสี นั นษิ ฐานวา่ เปน็ แควน้ ของมอญซงึ่ อพยพมาจากแถบตะวนั ตกของจนี ลงมาทางใต้
ไปตามล�ำนํ้าโขงและสาละวินเข้าสู่พม่าตอนล่าง และได้อพยพลงสู่แถบลุ่มแม่น้ําเจ้าพระยาบริเวณซีก
ตะวนั ออก แควน้ นม้ี คี วามเจรญิ รงุ่ เรอื งอยใู่ นชว่ งประมาณพทุ ธศตวรรษท่ี 12 หรอื 13 โดยมภี กิ ษจุ นี รปู หนงึ่
ชอื่ ซวนท้ง ได้บันทึกเรอื่ งราวตา่ งๆ ของแควน้ ทวารวดไี ว้เมือ่ ประมาณพทุ ธศตวรรษท่ี 13 วา่ มอี าณาจกั ร
50 พิเศษ เจียจันทร์พงษ.์ เร่ืองเดยี วกนั . น. 175.