Page 58 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 58
2-48 ประวตั ศิ าสตรไ์ ทย
และได้ขยายอิทธิพลไปยังดินแดนในบริเวณใกล้เคียง โดยเมืองส�ำคัญท่ีตกอยู่ในอ�ำนาจของหริภุญชัย คือ
เมอื งลำ� ปาง ซง่ึ ในขณะนนั้ เปน็ เมอื งรา้ ง พระนางไดส้ ง่ พระราชโอรสไปบรู ณปฏสิ งั ขรณจ์ นกลายเปน็ เมอื งที่
มีความเจริญขึ้นมา หลังจากน้ันได้เผยแพร่อิทธิพลเข้าควบคุม ดินแดนในบริเวณภาคเหนือเกือบทั้งหมด
โดยเมืองท่ีจัดอยู่ในกลุ่มเมืองหริภุญชัยท่ีส�ำคัญมีอยู่หลายเมือง ได้แก่ เวียงมโน เวียงท่ากาน เวียงเถาะ
เมืองลมั ภะกัปปะ และเมืองเขลางคน์ คร56
แคว้นหรภิ ญุ ชยั มีกษตั ริย์ที่ปกครองตงั้ แต่ประมาณ พ.ศ. 1200-1824 ท้ังหมด 49 พระองค์ โดย
ทง้ั 49 พระองคเ์ ปน็ กษตั รยิ ท์ มี่ าจากหลายราชวงศด์ ว้ ยกนั เชน่ ราชวงศข์ องพระเจา้ อาทติ ยราช และราชวงศ์
ไทยอ�ำมาตย์ โดยราชวงศ์ไทยอ�ำมาตย์ เปน็ ราชวงศจ์ ากเมอื งล�ำปางท่มี าครองเมอื งหริภุญชัยเป็นราชวงศ์
สดุ ทา้ ย57
แควน้ หรภิ ญุ ชยั หลงั สมยั ของพระนางจามเทวแี ลว้ กไ็ มไ่ ดม้ กี ารขยายอาณาเขต และไมม่ คี วามเจรญิ
มากมายนัก นอกจากนี้ภายใตแ้ ควน้ หรภิ ุญชัยยงั ได้เกดิ เหตกุ ารณ์สำ� คัญๆ หลายเหตกุ ารณ์ เชน่ ในสมยั
พระยาจุเลระ กษัตริย์องค์ท่ี 22 เป็นช่วงเวลาที่หริภุญชัยเกิดโรคระบาดร้ายแรง ผู้คนล้มตายเป็นจ�ำนวน
มาก ชาวหริภญุ ชัยจึงหนไี ปพ่ึงเมอื งสุธรรมวดี (เมอื งมอญ) ต่อมาเมอ่ื พระเจา้ พกุ ามเข้ายึดเมืองสธุ รรมวดี
ชาวหริภุญชัยจึงได้หนีไปพ่ึงเมืองหงสาวดี58 หลังจากนั้นเม่ือแคว้นหริภุญชัยไม่มีโรคระบาดแล้ว ชาว
หริภญุ ชยั จงึ กลับมายังบ้านเมอื งของตนตามเดิม
สมยั พระเจา้ อาทติ ยราช กษตั รยิ อ์ งคท์ ่ี 32 พระองคเ์ ปน็ ผทู้ รงสรา้ งพระบรมธาตหุ รภิ ญุ ชยั ใน พ.ศ.
1651 จากนนั้ ไดม้ กี ารบรู ณะตอ่ เตมิ มาเปน็ ล�ำดบั โดยภายในพระบรมธาตหุ รภิ ญุ ชยั บรรจพุ ระบรมธาตุ และ
ทรงบ�ำเพญ็ พระราชกุศลต่างๆ ท�ำให้แคว้นหรภิ ุญชยั ในสมยั ของพระองค์มคี วามเจรญิ รงุ่ เรืองอยา่ งมาก
56 นคร พนั ธณุ์ รงค์. (2527). การศึกษาประวัตศิ าสตร์ในประเทศไทย และประวตั ิศาสตร์ไทยยคุ กอ่ นพทุ ธศตวรรษที่ 19.
กรงุ เทพฯ: พฆิ เณศ. น. 175-176.
57 พิเศษ เจียจันทรพ์ งษ.์ เรื่องเดียวกนั . น. 192.
58 เรื่องเดียวกัน.
