Page 15 - อารยธรรมมนุษย์
P. 15
อารยธรรมเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ 4-5
เร่ืองท่ี 4.1.1
พัฒนาการของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ (Southeast Asia) เอเชยี อาคเนย์ หรอื อษุ าคเนย์ คอื ดนิ แดนแผน่ ดนิ ใหญ่
บนแหลมอนิ โดจนี ทต่ี ง้ั อยรู่ ะหว่างอนิ เดียกับจนี และดินแดนหมเู่ กาะนอ้ ยใหญ่ 2 กล่มุ คือ อินโดนีเซีย และ
ฟิลิปปินส์ อารยธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก่อร่างสร้างตัวจากการผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมดั้งเดิม
กบั อารยธรรมอนิ เดยี ซงึ่ อยทู่ างทศิ ตะวนั ตกของเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ และอารยธรรมจนี ทอ่ี ยทู่ างทศิ เหนอื
ของภูมิภาค ดว้ ยเหตุดังกลา่ วน้เี องท่ีทำ� ใหแ้ ต่เดิมนกั วชิ าการเรียกดนิ แดนนีว้ ่า “อินโดจีน”
ดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แบ่งเป็นส่วนที่อยู่บนผืนแผ่นดินใหญ่ หรือภาคพื้นทวีป ได้แก่
พมา่ ไทย ลาว กมั พชู า เวยี ดนาม และบางสว่ นของมาเลเซยี (การแบง่ โดยยดึ เขตแดนของรฐั ชาตมิ าเลเซยี
ยงั คงถกู จดั อยใู่ นภาคพน้ื สมทุ ร สบื เนอ่ื งจากความใกลช้ ดิ ทางสงั คมและวฒั นธรรม) และสว่ นทเ่ี ปน็ หมเู่ กาะ
ไดแ้ ก่ อนิ โดนเี ซยี บางสว่ นของมาเลเซยี ฟลิ ปิ ปนิ ส์ และสงิ คโปร1์ อยา่ งไรกด็ ี ประวตั ศิ าสตรแ์ ละวฒั นธรรม
ของฟิลิปปินส์เริ่มปรากฏชัดขึ้นภายหลังจากที่สเปนมายึดครองในคริสต์ศตวรรษท่ี 16 และสหรัฐอเมริกา
เขา้ มาครอบครองฟลิ ิปปนิ สใ์ นคริสตศ์ ตวรรษที่ 19 ประวตั ิศาสตร์และวัฒนธรรมของฟลิ ปิ ปินส์จึงดูมคี วาม
เกย่ี วขอ้ งนอ้ ยมากกบั เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตก้ อ่ นชาตติ ะวนั ตกรกุ คบื เขา้ มาในดนิ แดนแถบนี้2 ดนิ แดนสว่ น
ท่ีเปน็ ผนื แผ่นดนิ ใหญ่มีทรพั ยากรธรรมชาตใิ ต้ดินอดุ มสมบรู ณ์ ท้ังดบี ุก ทองคำ� พลวง วลุ แฟรม ถ่านหิน
ฯลฯ รวมถงึ ภมู ปิ ระเทศสว่ นใหญเ่ ปน็ ทรี่ าบจงึ เออื้ ตอ่ การเกษตร ทงั้ พชื ไร่ และพชื สวน เมอ่ื เทยี บกบั บรเิ วณ
สว่ นทเี่ ปน็ หมเู่ กาะซงึ่ มที รพั ยากรธรรมชาตนิ อ้ ยกวา่ รวมถงึ ภมู ปิ ระเทศกเ็ ปน็ ทรี่ าบนอ้ ยกวา่ จงึ ทำ� การเกษตร
ได้นอ้ ยตามลกั ษณะทางภมู ศิ าสตร์
เอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้เป็นอาณาบริเวณท่ีมีความหลากหลายทางดา้ นชาติพันธุ์ และวัฒนธรรม
มหี ลกั ฐานทางดา้ นโบราณคดที ช่ี ใ้ี หเ้ หน็ วา่ มนษุ ยไ์ ดอ้ าศยั อยใู่ นบรเิ วณนมี้ าตงั้ แตก่ อ่ นประวตั ศิ าสตร์ ทง้ั ได้
สืบทอดส่งผ่านวัฒนธรรมและวิถีชีวิตจากคนรุ่นหน่ึงไปอีกรุ่นหน่ึงอย่างไม่ขาดสาย อาจกล่าวได้ว่าอาณา
บริเวณในดินแดนแถบนี้มีพัฒนาการทางสังคม และวัฒนธรรมอย่างต่อเน่ือง ในหัวเรื่องนี้จะกล่าวถึง
พฒั นาการโดยสงั เขปแบง่ เป็นสมยั กอ่ นประวัติศาสตร์ สมัยประวัติศาสตร์ และสมยั ยุคอาณานิคม
1 เปน็ การแบง่ ตามขอบเขตของรฐั ชาตติ ามมโนทศั นข์ องตะวนั ตก ทร่ี วมพน้ื ทคี่ าบสมทุ รทางภาคใตข้ องไทยไวใ้ นปรมิ ณฑล
ของผืนแผ่นดินใหญ่ หรือภาคพื้นทวีปด้วย หากแต่การแบ่งโดยยึดข้อมูลทางประวัติศาสตร์แบบรัฐสมัยโบราณนั้นสามารถแบ่งโดย
ใช้ข้อมูลเกี่ยวกับเครือข่ายทางด้านการค้าบริเวณคาบสมุทร รวมถึงความใกล้ชิดทางวัฒนธรรม ซึ่งในที่นี้สามารถพิจารณาได้จาก
อทิ ธพิ ลทางศาสนาทส่ี ง่ ผลตอ่ อตั ลกั ษณท์ างวฒั นธรรมในรปู แบบเฉพาะ เหน็ ไดจ้ ากรบั เอาพทุ ธศาสนานกิ ายแบบมหายาน พราหมณ์
ฮินดู และอสิ ลาม ในบรเิ วณคาบสมทุ รทางภาคใต้ของไทย โดยจะเห็นไดจ้ ากการแบ่งของผู้เขยี นในตอนท่ี 4.2.2
2 วรณุ ยพุ า สนทิ วงศ์ และคณะ. (ผแู้ ปล). (2526). ประวตั ศิ าสตรเ์ อเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ เลม่ 1. กรงุ เทพฯ: ไทยวฒั นาพานชิ .
น. 2.
