Page 42 - ความรู้เบื้องต้นการสื่อสารชุมชน
P. 42
14-32 ความรู้เบอ้ื งต้นการสอื่ สารชุมชน
ความน�ำ
“สื่อชุมชน” หมายถึง สื่อที่อยู่ในชุมชน ซ่ึงเป็น “ของ” ชุมชน และท�ำบทบาทหน้าท่ี “เพ่ือ”
ชุมชน สามารถจ�ำแนกออกได้เป็น ส่ือสิ่งพิมพ์ชุมชน สื่อกระจายเสียงและภาพในชุมชน สื่อกิจกรรมใน
ชุมชน สื่อเฉพาะกิจในชุมชน สื่อพ้ืนบ้าน สื่อบุคคล ตลอดจนสื่อใหม่ท่ีเข้ามามีบทบาทในชุมชนอย่างต่อ
เนื่อง สื่อชุมชนเหล่านี้มีคุณลักษณะท่ีแตกต่างกันไป และล้วนแต่มีบทบาทในการขับเคล่ือน และพัฒนา
ชุมชนด้วยกันทั้งสิ้น แต่ในตอนที่ 14.3 น้ี จะมุ่งเน้นไปท่ี “ส่ือกระจายเสียงและภาพ” โดยเฉพาะวิทยุ
ชุมชนซ่ึงต้องเข้าไปเก่ียวข้องกับการก�ำกับดูแลโดยองค์กรของรัฐผ่านทางพระราชบัญญัติการประกอบ
กจิ การกระจายเสยี ง และกิจการโทรทศั น์ พ.ศ. 2551 โดยตรง
นอกจากการก�ำกับดูแลส่ือชุมชนโดยองค์กรของรัฐโดยตรงแล้ว ตอนที่ 14.3 ยังฉายภาพให้เห็น
แนวทางการกำ� กบั ดแู ลตนเองของสอื่ ชมุ ชนตามความรบั ผดิ ชอบตอ่ สงั คม และการกำ� กบั ดแู ลตนเองของสอ่ื
ชมุ ชนตามมาตรฐานจรยิ ธรรมและจรรยาบรรณ ซง่ึ เป็นแนวทางหลกั อีก 2 แนวทางด้วยเชน่ กนั
เรื่องที่ 14.3.1
การก�ำกับดูแลส่ือชุมชนโดยองค์กรของรัฐ
กจิ การกระจายเสยี ง กจิ การโทรทศั น์ และกจิ การโทรคมนาคม เปน็ กจิ การทม่ี คี วามสำ� คญั ในฐานะ
ท่ีเป็นโครงสร้างพื้นฐานในการพัฒนาประเทศ และได้ถูกบรรจุเป็นส่วนหนึ่งของรัฐธรรมนูญแห่งราช
อาณาจกั รไทย พ.ศ. 2540 และ 2550 โดยรฐั ธรรมนญู แห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 47 ได้
ก�ำหนดไว้วา่
“คลน่ื ความถที่ ใ่ี ชใ้ นการสง่ วทิ ยกุ ระจายเสยี ง วทิ ยโุ ทรทศั น์ และโทรคมนาคม เปน็ ทรพั ยากรสอ่ื สาร
ของชาติเพื่อประโยชนส์ าธารณะ
ใหม้ อี งคก์ รของรฐั ทเ่ี ปน็ อสิ ระองคก์ รหนงึ่ ทำ� หนา้ ทจี่ ดั สรรคลนื่ ความถตี่ ามวรรคหนง่ึ และกำ� กบั การ
ประกอบกจิ การวิทยกุ ระจายเสยี ง วิทยุโทรทศั น์ และกิจการโทรคมนาคม
การด�ำเนินการตามวรรคสองต้องค�ำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของประชาชนในระดับชาติและระดับ
ทอ้ งถน่ิ ทง้ั ในดา้ นการศกึ ษา วฒั นธรรม ความมน่ั คงของรฐั และประโยชนส์ าธารณะอนื่ รวมทงั้ การแขง่ ขนั
โดยเสรอี ยา่ งเปน็ ธรรม รวมทั้งต้องจดั ใหภ้ าคประชาชนมีส่วนรว่ มในการดำ� เนนิ การสอื่ มวลชนสาธารณะ