Page 24 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 24
9-14 พืน้ ฐานสงั คมและวัฒนธรรมเขมร
เม่ือพิธีเรียกขวัญเสร็จ พ่อแม่ญาติพ่ีน้องผูกข้อมือทารกรับขวัญตามกาลังทรัพย์ท่ีตนมี
หมอตาแยอุ้มทารกส่งให้ผู้หญิงทอี่ ย่ใู นพธิ ีสง่ ต่อๆ กันไป สุดท้ายส่งมอบให้แม่รับทารกนั้นไปเปน็ สมาชกิ
ใหม่ของครอบครัวต่อไป ขา้ วไพลในพธิ ีมอบหมอตาแยเป็นของกานล
ตามธรรมเนียมพ่อของทารกต้องเอารกไปฝังทันที อย่างช้าท่ีสุดในวันออกไฟ บางคนเอา
รกคลุกเคล้าเกลือ ห่อด้วยใบตองแล้วผูกให้แน่นเพื่อไม่ให้เน่าเหม็น เอาไปไว้บนคบไม้ก็มี การฝังรกมี
ความเช่อื ว่าไมใ่ ห้คนนัน้ ลมื กาเนิดของตน ดังสานวนที่วา่ ฝังรกไวใ้ นหมู่บา้ น (kbs; uk TukPUm)i
พิธีกรรมต่างๆ เหล่านี้หลายพิธีกาลังลบเลือนไปจากสังคมเขมรปัจจุบัน วิทยาการเจริญ
ก้าวหน้าและการสาธารณสุขเข้าถึงประชาชนได้มากข้ึน ผู้คนในสังคมหันไปปฏิบัติตามเวชศาสตร์สมัย
ใหม่ คลอดลูกที่สถานพยาบาลและโรงพยาบาล ซึ่งได้รับความสะดวกสบายและทสี่ าคัญคือปลอดภยั กวา่
แต่อย่างไรก็ตามการอยู่ไฟ การทาพิธีเรียกขวัญ พิธีตัดผมไฟ ฯลฯ ยังคงเป็นความเช่ือเก่ียวกับการเกดิ
ในวถิ ชี ีวิตของคนในสังคมเขมรทยี่ ังคงรักษาและปฏิบตั ิในปัจจุบนั
กจิ กรรม 9.1.1
1. หลังคลอดบุตรแลว้ มพี ธิ ีใดท่ีจาเปน็ ต้องทาใหแ้ ม่และทารก
2. จงอธบิ ายพิธีตัดผมไฟโดยสงั เขป
แนวตอบกจิ กรรม 9.1.1
1. หลังคลอดบุตรแลว้ พิธีที่จาเป็นตอ้ งทาใหแ้ ม่และทารก มีดงั น้ี
ผู้เป็นแม่ต้องอยู่ไฟอย่างน้อย 3 วัน ถ้าเป็นลูกคนแรกต้องอยู่ 7 วัน เม่ือครบกาหนดการอยู่
ไฟแล้วจะออกไฟโดยหมอตาแยทาหน้าที่ดับไฟ เมื่อออกไฟแล้วต้องทาพิธีทาขวัญหมอตาแย ขอขมา
โทษท่ีต้องเหน็ดเหน่ือยและเสียเวลาชว่ ยทาคลอดให้และมอบค่ากานลขวัญข้าวแก่หมอตาแย ส่วนทารก
เม่ือครบกาหนดวันที่แม่ออกไฟแล้วจะทาพิธีตัดผมไฟ ต้ังช่ือให้ ทาพิธีเรียกขวัญ บางพื้นที่มีพิธีเวียน-
เทียนดว้ ย
2. พิธีตัดผมไฟ ต้องเตรียมข้าวไพล คือ ข้าวเปลือกใส่กระบุงเล็กๆ มีไพล ปักธูปเทียน ถาด
อาหารคาวหวาน เหล้า และข้าวท่ีน่ัง คือข้าวเปลือกใส่ในกระบุงเล็กๆ วางถาดปิดไว้ข้างบน หรือเอาผ้า
คลมุ ข้างบนสาหรับให้ทารกนั่งทาพธิ ี กรรไกร มีดโกน หวี กระจก เสอื้ ผ้า แปง้ และกระทงใบตองสาหรับ
ใส่ผมที่ตัดแล้ว เวลาทาพิธีวางทารกไว้กลางห้องให้หัวอยู่ทิศตะวันออก ข้าวไพลและส่ิงของต่างๆ อยู่
ปลายเท้าทารก ผู้ทาพิธีจุดธูปเทียนเซ่นไหว้ปู่ย่าตายาย แบ่งเคร่ืองเซ่นไหว้โยนออกไปนอกบ้านให้ผี
