Page 19 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 19
ประเพณีและพธิ ีกรรม 9-9
ภาพที่ 9.2 การอยู่ไฟ
ท่ีมา: https://images.app.goo.gl/QdS3RxzqLfwSp3MM9 สืบค้นเมื่อวนั ที่ 10 มีนาคม 2562.
GMag CUlan, RBab canm; :ara: s‘un cand; Im (2014: 63) กล่าวว่า คนเขมรเช่ือวา่ ศตั รูของคนคลอดลูก
มี 2 อย่าง คือ พราย (RBay) และกระสือ (Gab) โดยอธิบายว่า พราย คือ ผีผู้หญิงท่ีตายด้วยเหตุ 2
ประการ คือ ตายโหงต้ังแต่ยังสาว เรียกว่า พรายสาว (RBayRkmu)M และตายเพราะคลอดลูกไม่ออก ตาย
ท้งั กลม เรยี กวา่ พรายลานไฟ (RBayRkLaePgøI ) พรายทง้ั สองประเภทอิจฉารษิ ยาคนคลอดลกู เพราะเป็น
ผู้หญิงท่ีโชคดีกวา่ ตน จึงต้องการทาให้ผู้หญิงคลอดลูกที่กาลงั อยู่ไฟตายเหมือนตน ส่วนกระสือ คนเขมร
เช่ือวา่ กระสือเปน็ หญิง เปน็ ชาวบ้านธรรมดา แต่มีเวทมนตร์คาถาสามารถถอดจติ และศีรษะได้ กลางวัน
เป็นมนุษย์ปกติ กลางคืนจะออกไปหากินข้างนอกบ้านโดยมีแต่ส่วนหัวและอวัยวะภายในไป กระสือ
ชอบกินของสกปรก ของสดของคาว ท่ีพิเศษคอื เลือดและน้าคาวปลาของคนทเ่ี พ่งิ คลอดลูก ถา้ กระสอื เข้า
มาเลียท่ีนัน้ ไดจ้ ะเกดิ อันตรายแก่เจ้าของ ดังนั้นจึงต้องเอาหนามมาสะไว้ตรงทเี่ ลอื ดและนา้ คาวปลาตกลง
มายังพ้ืนดิน กระสือไม่มีเจตนาจะทาร้ายให้เกดิ ความทกุ ข์โศกแก่ใคร แต่พรายจะนาความทุกข์โศกมาให้
ด้วยความอจิ ฉารษิ ยา เหมือนสานวนท่วี า่ eGayÉgdUcGj “ข้าไมไ่ ด้ เอง็ ก็ต้องไมไ่ ด้”
3.2 การออกไฟ (karTmaø k;eCIgRkan – การทิง้ เตาไฟ) เม่ือแม่ลูกอ่อนอยู่ไฟครบ 3 วัน หรือ 7 วัน
แล้วก็ถึงเวลาของการออกไฟ หมอตาแยซ่ึงเป็นผู้ก่อกองไฟในวันแรกจะเป็นผู้ดับไฟ หมอตาแยป้ันข้าว
เป็นก้อนเล็กๆ 4 ก้อน วางบนใบตอง กล่าวขอพรแม่พระธรณีและผีแม่พ่อให้ช่วยปกปักรักษาทั้งแม่ลูก
แล้วโยนก้อนข้าวไปบนดิน พร้อมกล่าวอ้อนวอนผีท้ังหลายอย่าได้มาเบียดเบียนแม่และลูกใหม่นี้ เสร็จ
แล้วหมอตาแยก็ดบั ไฟ ส่วนผเู้ ป็นแมส่ มัครใจจะอยูไ่ ฟตอ่ ไปอกี ก็ได้ ถือว่าไมอ่ ยใู่ นขอ้ ท่ีต้องปฏบิ ตั ิ
