Page 17 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 17
ประเพณแี ละพิธกี รรม 9-7
- ไม่เดินตัดหน้าเรือแข่ง จะทาให้แท้งลูก เป็นข้อห้ามพิเศษ เพราะเรือแข่งมีพราย ศัตรู
ของผหู้ ญงิ มีครรภ์ คือ พราย
นอกจากน้ันเมื่อครรภ์แก่ใกล้คลอดจะต้องหายาเพื่อให้คลอดลูกง่ายมาต้มกินเป็นประจาทุกวัน
จนกว่าจะถึงวนั คลอด และคนในครอบครัวต้องช่วยเตรียมสิ่งของต่างๆ ท่ีจาเปน็ ตอ้ งใชใ้ นการคลอด และ
หลงั คลอด เชน่ เตาสาหรบั อยไู่ ฟ ถา่ น ยาตม้ ยาดอง และเตรียมสงิ่ ของตา่ งๆ ในการทาพิธี เชน่ ขา้ วไพล
(RsUvBén) เทยี น ธูป เปน็ ต้น
2. ตอนเกดิ
ปัจจุบันผู้หญิงสามารถรู้เวลาเกิดหรือแม้แต่กาหนดวันเวลาเกิดของลูกได้ แต่ในอดีตวิทยาการ
ต่างๆ ไม่ได้เจริญก้าวหน้าเช่นปัจจุบัน ดังนั้นในเวลาที่ผู้หญิงท้องแก่ใกล้จะคลอดหรือเจ็บท้องจะคลอด
คนในครอบครัวต้องไปตามและรับหมอตาแย (qµb) ซึ่งอยู่ในหมู่บ้านหรอื ที่อยู่ใกล้ที่สดุ มาเป็นผู้ทาคลอด
หมอตาแยหรือหมอทาคลอดโบราณไม่เคยเรียนหรืออบรมวิธีการทาคลอดแต่อย่างใด แต่หมอตาแยก็มี
ความเชี่ยวชาญและเรียนรู้การดูแลรักษาครรภ์ การทาคลอด และทาพิธีกรรมต่างๆ ในการคลอด และ
หลังคลอดสืบทอดต่อๆ กันมาตามวิธีของชาวบ้าน ผู้หญิงจะคลอดฝากชีวิตและความปลอดภัยของท้ัง
ตนเองและลูกไว้กับหมอตาแย บางพื้นท่ีขณะเริ่มเจ็บท้องจะคลอดนิยมทาพิธีบนบานสิ่งศักด์ิสิทธิ์หรือ
เจ้าพ่อเจ้าแม่เป็นที่พึ่ง เพ่ือทาให้คลอดง่ายไม่มีอุปสรรคอันตรายใดๆ การคลอดลูกโดยมีหมอตาแยเป็น
ผทู้ าคลอดมหี ลกั ฐานปรากฏบนภาพสลกั ทผ่ี นังของปราสาทบายนตั้งแต่สมัยพระนคร
ภาพที่ 9.1 ภาพสลกั หมอตาแยและการทาคลอดทผี่ นงั ปราสาทบายน
ท่มี า: https://images.app.goo.gl/mgVNnLKHYcw8SPbq5 สบื คน้ เมอ่ื วันท่ี 1 มีนาคม 2562.
