Page 41 - ไทยศึกษา
P. 41
เทคโนโลยีไทย ๑๓-31
เรื่องที่ ๑๓.๓.๑
เทคโนโลยีการเกษตร
ร่องรอยหลักฐานทางโบราณคดีบ่งบอกว่า ในยุคหินเก่ามนุษย์ยังชีพด้วยการล่าสัตว์และเก็บหา
พืชผลไม้เป็นอาหาร ยังไม่รู้จักการเพาะปลูก ที่พักอาศัยมักเป็นเพิงถ้�ำที่สามารถเคลื่อนย้ายตามแหล่ง
อาหาร เม่ือเข้าสู่ยุคหินใหม่ มนุษย์เรียนรู้การเก็บเมล็ดพันธุ์เพ่ือเพาะปลูก เริ่มการต้ังหลักแหล่งอยู่กับท่ี
เพอ่ื ดแู ลพนื้ ทเ่ี กษตรกรรม เมอ่ื พฒั นาตอ่ เนอื่ งเขา้ สยู่ คุ โลหะ ดว้ ยความรดู้ า้ นเทคโนโลยโี ลหะวทิ ยาสามารถ
ผลติ เครอื่ งมอื เครอ่ื งใชเ้ พอื่ งานเกษตร เชน่ เคยี ว จอบ เปน็ การพฒั นาเทคโนโลยดี า้ นเกษตรกรรมอกี ระดบั
หนงึ่ สงั คมชมุ ชนเรมิ่ กอ่ ตวั ในหลายพนื้ ทแ่ี ละรว่ มสรา้ งสรรค์ สง่ั สมความรพู้ น้ื ฐานในการดำ� รงชวี ติ ทเ่ี ปน็ สขุ
ในสภาพแวดล้อมของธรรมชาติ
ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของพ้ืนที่และภูมิอากาศท่ีเหมาะสมในดินแดนประเทศไทย ท�ำให้
เกษตรกรรมกลายเปน็ พนื้ ฐานหลกั ทางเศรษฐกจิ มบี ทบาทสำ� คญั ในประวตั ศิ าสตรเ์ ศรษฐกจิ ของบา้ นเมอื ง
ทงั้ การเพาะปลกู และการจบั สตั วน์ ำ�้ ผคู้ นในพนื้ ทใี่ ชป้ ระสบการณแ์ ละภมู ปิ ญั ญาพฒั นาเทคโนโลยที เี่ หมาะสม
มาใชอ้ ยา่ งสอดคลอ้ งกบั สภาพภมู ปิ ระเทศและแรงงานทมี่ อี ยู่ พงึ่ ตนเองไดแ้ ละผลติ ตามความตอ้ งการภายใน
ครัวเรือนหรือชมุ ชน
๑. เทคโนโลยีการเกษตรท่ีส�ำคัญในสังคมไทย
สงั คมไทยมเี ทคโนโลยีการเกษตรท่ีสำ� คญั คือ เทคโนโลยกี ารทำ� นา และเทคโนโลยีการประมง
๑.๑ เทคโนโลยีการท�ำนา แม้จะไม่สามารถยืนยันจุดเริ่มต้นของการเพาะปลูกข้าวในดินแดน
ประเทศไทย แตจ่ ากการคน้ พบรอ่ งรอยของเมลด็ ขา้ วในถำ�้ ทเ่ี ปน็ แหลง่ โบราณคดกี อ่ นประวตั ศิ าสตรท์ จ่ี งั หวดั
แมฮ่ อ่ งสอน หลักฐานนี้บ่งบอกไดว้ ่ามนษุ ยใ์ นยคุ ก่อนประวตั ิศาสตร์รูจ้ ักน�ำข้าวมาเปน็ อาหาร แต่จะมกี าร
เพาะปลกู หรือไม่ยงั ไม่ปรากฏหลักฐานแนช่ ัด
เนื่องด้วยสภาพพ้ืนท่ีที่อุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูก ท�ำให้การท�ำนาเป็นเศรษฐกิจส�ำคัญ
ของสงั คมไทย และขา้ วเปน็ อาหารหลกั ในทกุ ภมู ภิ าค ตวั อยา่ งชอ่ื อาณาจกั รลา้ นนา ความกวา้ งใหญไ่ พศาล
ของพ้ืนท่ีนา แสดงให้เห็นถึงความมั่งค่ังของอาณาจักร หรือในจารึกสมัยสุโขทัยก็ปรากฏหลักฐานชัดเจน
เรื่องนาหลวงและนาราษฎร์ ทใ่ี ชท้ งั้ นำ�้ ฝนและน�้ำจากระบบชลประทานในการท�ำนา
สมัยอยธุ ยา รัฐใหค้ วามส�ำคัญเรอ่ื งการทำ� นาดงั จะเหน็ ไดจ้ ากขอ้ กำ� หนดในกฎหมายตราสามดวง
ระบโุ ทษของผทู้ ำ� ใหเ้ กดิ ความเสยี หายตอ่ นาขา้ ว ทง้ั การเหยยี บยำ่� การปดิ กนั้ ทางนำ�้ การปลอ่ ยนำ�้ ทง้ิ การ
โยนสง่ิ ปฏกิ ลู ใสน่ าขา้ วตน้ ขา้ ว ในสมยั อยธุ ยาตอนปลายมกี ารผลติ ขา้ วเปน็ สนิ คา้ สง่ ออกไปขายตา่ งประเทศ
โดยสง่ ไปขายทีจ่ นี และปตั ตาเวยี แตก่ ารสง่ ออกมไิ ด้ดำ� เนินไปอย่างสมำ่� เสมอมีเพยี งบางชว่ งเทา่ น้ัน
ในยุคสมัยก่อน เทคโนโลยีเคร่ืองจักร การท�ำนาเร่ิมตั้งแต่การดัดแปลงและปรับสภาพแวดล้อม
ไดแ้ ก่ การตัดถางตน้ ไมเ้ พอ่ื เตรยี มพ้นื ท่ี การทำ� คันกัน้ และระบายน้�ำ ตามดว้ ยกระบวนการเพาะปลกู ซึ่ง
