Page 28 - ไทยศึกษา
P. 28
๑๔-18 ไทยศึกษา
กิจกรรม ๑๔.๒.๒
งานช่างพื้นบ้านมีลักษณะและเอกลักษณ์เฉพาะที่ส�ำคัญอย่างไรบ้าง จงอธิบาย และยกตัวอย่าง
ประกอบ
แนวตอบกิจกรรม ๑๔.๒.๒
ลกั ษณะและเอกลกั ษณข์ องงานชา่ งพนื้ บา้ น เชน่ เปน็ งานทมี่ รี ปู แบบเรยี บงา่ ย ใชว้ สั ดทุ ม่ี อี ยเู่ ฉพาะ
ในท้องถิ่น เป็นงานทท่ี �ำสืบตอ่ กันมาโดยเปลย่ี นแปลงไมม่ ากนัก ฯลฯ
ตวั อย่างเช่น ผ้าไหมแพรวาของชาวภไู ท เป็นผา้ ทอพ้นื บา้ นทเ่ี ปน็ เอกลกั ษณข์ องกาฬสนิ ธ์ุ
เรื่องที่ ๑๔.๒.๓
ประเภทของงานช่างพ้ืนบ้านและประโยชน์ใช้สอย
ในแวดวงผรู้ ู้ ผเู้ ชีย่ วชาญเกีย่ วกบั งานช่างพื้นบ้าน หรือบา้ งกเ็ รยี กวา่ งานหัตถกรรมพ้นื บา้ น งาน
ศิลปหัตถกรรมพ้นื บ้าน ได้แยกประเภทของงานช่างพน้ื บ้านโดยพิจารณาจากลกั ษณะทีน่ �ำมาใชป้ ระโยชน์
เช่น เคร่อื งมอื เครื่องใช้ในการทำ� ไร่ ทำ� นา ได้แก่ ไถ เคยี ว จอบ เสยี ม มดี ฯลฯ เครอื่ งดักจบั ปลาและสตั ว์
อ่ืนๆ เชน่ กระชัง กระจู้ ชะนาง ขอ้ ง ส่มุ ลอบ ไซ ฯลฯ เครอ่ื งใชใ้ นครวั เรอื น เช่น กระจาด กระบุง ตะกรา้
กระชอน กระดง้ หมอ้ ฯลฯ หรอื แยกประเภทตามวสั ดทุ ใ่ี ชท้ ำ� เชน่ เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผา เครอ่ื งไม้ เครอื่ งโลหะ
ฯลฯ การแบง่ เชน่ นเี้ ปน็ เรอื่ งยากลำ� บากในการกำ� หนดอยา่ งชดั เจนวา่ งานชา่ งใดจดั อยใู่ นประเภทใด เพราะ
ของสงิ่ หนง่ึ ยอ่ มมอี งคป์ ระกอบของวสั ดแุ ละการใชส้ อยคาบเกย่ี วอยดู่ ว้ ยกนั ทง้ั สน้ิ ในทน่ี จี้ งึ ขอแบง่ ประเภท
ของงานช่างพ้ืนบ้านตามวิธีการผลิตและบอกประโยชน์ใช้สอยคู่กันไป ซึ่งน่าจะเข้าใจได้ง่ายกว่าการแบ่ง
ประเภทอืน่ ๆ ดงั น้ี
๑. เคร่ืองปั้นดินเผา (Ceramic) เป็นงานช่างที่ใช้ดินเป็นวัตถุส�ำคัญในการผลิต มีท้ังแบบเผา
ธรรมดาไมเ่ คลอื บท�ำกนั ทว่ั ไปหลายทอ้ งถนิ่ เชน่ ท�ำเปน็ หมอ้ ดนิ เผาแบบตา่ งๆ ส�ำหรบั ใชใ้ นครวั เรอื น เชน่
เคร่ืองปั้นดินเผาของชาวเกาะเกร็ด อำ� เภอปากเกรด็ จังหวดั นนทบรุ ี เครื่องปั้นดินเผาของชาวสทิงพระ
จงั หวดั สงขลา ทเี่ รยี กวา่ หม้อสทิงพระ ฯลฯ เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผาเนอ้ื แกรง่ เคลอื บสตี า่ งๆ เผาดว้ ยอณุ หภมู สิ งู
เชน่ โอง่ มังกรท่ีจงั หวัดราชบุรี
เครอื่ งปน้ั ดนิ เผามกั เปน็ งานชา่ งทที่ ำ� สำ� หรบั เปน็ เครอ่ื งใชใ้ นครวั เรอื น และเปน็ สว่ นประกอบประดบั
ส่งิ ก่อสรา้ งในวัดวาอารามต่างๆ