Page 36 - การสื่อข่าวและการเขียนข่าว

6-26 การสอื่ ข่าวและการเขียนข่าว

เรื่องท่ี 6.2.1
ความน่าเช่ือถือของแหล่งข่าวและแหล่งข้อมูล

ความนา่ เชอ่ื ถอื ของแหลง่ ขา่ วและแหลง่ ขอ้ มลู เปน็ ปรากฏการณเ์ กยี่ วกบั การรบั รู้ มคี วามเกย่ี วพนั
กับการสร้างข่าว เป็นเส้นแบ่งขอบเขตระหว่างความจริงกับความเท็จ ความเช่ือถือกับความสงสัย ความ
เปน็ กลางกับความมีอคติ (Reich, 2011, p. 19 อ้างใน Franklin, B. & Carlson, 2011)

ความน่าเช่ือถือของตน้ ตอข้อมลู มีมาต้งั แต่สมยั กรกี โบราณ สว่ นความนา่ เช่อื ถอื ในยคุ ใหมเ่ ริ่มต้น
ประมาณสองทศวรรษทผ่ี า่ นมา ความนา่ เชอื่ ถอื เปน็ หวั ขอ้ ทไ่ี ดร้ บั ความนยิ มมากทางการสอ่ื สาร มงี านวจิ ยั
จ�ำนวนมากมาย แต่เป็นการศึกษาความน่าเช่ือถือที่ไม่ใช่งานวารสารศาสตร์ โดยมักเป็นเรื่องท่ีเก่ียวข้อง
กบั โฆษณาชวนเชอ่ื ที่ศกึ ษาจากผรู้ ับสาร ผ้พู ูด ผูเ้ ขยี น เน้อื หาสาร และสื่อทแ่ี ตกตา่ ง แต่ความน่าเชอื่ ถอื
ส�ำหรบั งานวารสารศาสตร์ยังมผี ู้ท�ำวจิ ยั จ�ำนวนน้อย (Reich, 2011, เพิ่งอ้าง)

การวิจยั เกี่ยวกับความน่าเชือ่ ถอื ของแหลง่ ขา่ วและแหลง่ ขอ้ มลู ในวารสารศาสตร์ สว่ นใหญศ่ กึ ษา
จากผรู้ บั สารทร่ี บั รแู้ หลง่ ขา่ ว สอ่ื และเนอ้ื หา สำ� หรบั นกั ขา่ วแลว้ ความนา่ เชอื่ ถอื เปน็ คณุ คา่ ทม่ี คี วามสำ� คญั
ต่อวิชาชีพ และน�ำไปสจู่ รรยาบรรณในการท�ำข่าว ทั้งในด้านเป้าหมาย เครือ่ งมอื สินทรัพย์ และตรรกะท่ี
อยู่เบอื้ งหลังการทำ� งานในสายวชิ าชพี ในมุมมองของแหลง่ ขา่ ว นักข่าวมบี ทบาทหนา้ ท่ีเปน็ ผู้รับสาร เป็น
สอื่ และเปน็ ผกู้ ลัน่ กรองข่าวสาร

ผรู้ บั สารใหค้ วามเชอื่ ถอื แหลง่ ขา่ วและหวั ขอ้ ขา่ วทต่ี า่ งกนั การสำ� รวจการเปดิ รบั ขา่ วในสหรฐั พบวา่
ชาวอเมริกันเลือกหัวข้อข่าวท่ีเป็นเรื่องภายในประเทศ ตามด้วยข่าวการเมืองระดับชาติ ข่าวรัฐบาล ข่าว
ทอ้ งถน่ิ ขา่ วจราจรและพยากรณอ์ ากาศตามลำ� ดบั มีส่วนน้อยทเี่ ปิดรบั ขา่ วเกยี่ วกบั วถิ ชี ีวิต อาชญากรรม
และความปลอดภยั ในทส่ี าธารณะ ผรู้ บั สารเปดิ รบั ขอ้ มลู ขา่ วสารดว้ ยเหตผุ ลทแี่ ตกตา่ งกนั ขน้ึ อยกู่ บั หวั ขอ้ ขา่ ว

สอื่ ทผี่ รู้ บั สารในสหรฐั อเมรกิ าทตี่ ดิ ตามขา่ วทางการเมอื งและใหค้ วามเชอ่ื ถอื ไดแ้ ก่ โทรทศั นท์ อ้ งถน่ิ
เฟซบุ๊ก และเครอื ข่ายส่อื ระดับใหญ่ เชน่ ซเี อน็ เอ็น (CNN) ฟ้อกซ์นวิ ส์ (Fox news) เป็นตน้

ข้อมูลข่าวสารที่เปิดรับทางออนไลน์ ส่วนใหญ่ก็มาจากแหล่งข่าวท่ีเป็นสถานีข่าวท้องถ่ิน หรือ
หนงั สอื พมิ พท์ อ้ งถน่ิ แมว้ า่ ผรู้ บั สารไดร้ บั ขอ้ มลู ขา่ วสารจากโทรทศั นท์ อ้ งถน่ิ และเฟซบกุ๊ แตก่ เ็ ปดิ รบั ขอ้ มลู
ข่าวสารจ�ำนวนมากจากข่าวเคเบิล รวมท้ังหนังสือพิมพ์และส่ือดิจิทัล หนังสือพิมพ์ที่ได้รับการจัดอันดับ
สูงสุดคือ เดอะ นิวยอร์กไทม์ (The New York Times) และ ยเู อสเอ ทเู ดย์ (USA Today) แตจ่ �ำนวน
ผู้รับสารก็ยังน้อยกว่าผู้รับสารจากทีวี โดยเน้ือหาในหนังสือพิมพ์ท้ังสองฉบับค่อนข้างท่ีจะเอนไปทาง
เสรนี ิยม (Reich, 2011, เพิ่งอา้ ง)

การพิจารณาความน่าเชื่อถือของแหล่งข่าวและแหล่งข้อมูลในที่น้ี ประกอบด้วย 1) การประเมิน
คณุ คา่ ขา่ ว 2) การประเมนิ ความนา่ เชอื่ ถอื ของแหล่งขา่ วและแหลง่ ข้อมลู 3) การประเมนิ ความนา่ เชื่อถอื
ของแหล่งข้อมลู จากเว็บไซต์หรือส่ือออนไลน์ และ 4) การประเมนิ ความไมน่ ่าเชือ่ ถือของแหลง่ ข้อมลู