Page 15 - ทักษะชีวิต
P. 15
บุคลกิ ภาพ มนษุ ยสมั พนั ธแ์ ละการสร้างความสมั พันธภ์ ายในสงั คม 5-5
เรื่องท่ี 5.1.1
ความหมายและความส�ำคัญของบุคลิกภาพ
1. ความหมายของบุคลิกภาพ
“บุคลิกภาพ” (personality) เป็นลักษณะเฉพาะของบุคคลท่ีบ่งบอกให้เห็นถึงความแตกต่าง
ระหวา่ งบุคคล และเปน็ ส่งิ ที่มอี ยู่ประจ�ำตวั ของคนคนนั้นโดยเฉพาะ โดยบคุ ลิกภาพเป็นสิง่ ทมี่ คี วามสำ� คัญ
อย่างยง่ิ ตอ่ มนษุ ย์และทส่ี ำ� คญั มคี วามหมายอย่างยิง่ ต่อความสมั พนั ธ์ระหวา่ งบุคคล ครอบครวั และสังคม
ค�ำว่า “บคุ ลิกภาพ” หมายถงึ ลกั ษณะทส่ี ำ� คัญต่อการปรบั ตัวของบคุ คล ได้แก่ รูปร่าง หน้าตา
ท่าทาง ความสามารถ แรงจูงใจ และการแสดงออกทางอารมณ์ และผลที่เกิดจากประสบการณ์ หรือ
กลา่ วสน้ั ๆ วา่ คอื หมวดหมขู่ องลกั ษณะตา่ งๆ ทรี่ วมกนั และแสดงลกั ษณะทเี่ ปน็ เฉพาะตวั ของแตล่ ะบคุ คล
(สชุ า จนั ทนเ์ อม, 2540, น. 85) หรอื กลา่ วงา่ ยๆ บคุ ลกิ ภาพ คอื ลกั ษณะของบคุ คลหรอื เปน็ ลกั ษณะเฉพาะ
ของบุคคลที่ปรากฏลักษณะออกมาจากท้ังภายในและภายนอก และยังเป็นเครื่องก�ำหนดการกระท�ำของ
บุคคลที่มีต่อตนเองและต่อผู้อื่น บุคลิกภาพสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ บุคลิกภาพ
ภายในและบุคลกิ ภาพภายนอก
บุคลิกภาพภายใน เปน็ ลกั ษณะทางจติ หมายถงึ ลกั ษณะของบคุ คลแตล่ ะบคุ คลทม่ี องไมเ่ หน็ หรอื
สงิ่ ทอ่ี ยภู่ ายในใจหรอื อปุ นสิ ยั ซง่ึ มองไมเ่ หน็ สมั ผสั ไมไ่ ด้ แตแ่ กไ้ ขไดย้ าก เชน่ ความรสู้ กึ นกึ คดิ ความเชอ่ื มน่ั
ในตนเอง อารมณท์ ี่ม่นั คง สติปัญญา ทัศนคติ และความสนใจในสิ่งต่างๆ เป็นตน้
บุคลิกภาพภายนอก เป็นลักษณะทางกาย หมายถึง ส่ิงท่ีเห็นได้ชัดจากภายนอกของแต่ละคน
หรอื ลกั ษณะของบคุ คลทสี่ ามารถสงั เกต บคุ ลกิ ภาพภายนอกเปน็ สง่ิ ทส่ี ามารถปรบั ปรงุ แกไ้ ขได้ เชน่ รปู รา่ ง
หน้าตา สุขภาพ การแต่งกาย กิริยามารยาท การแสดงท่าทาง และศิลปะในการสนทนา เป็นต้น หรือ
สามารถท่ีจะแบ่งไดเ้ ป็น 4 หมวด คือ 1) รปู ร่างหนา้ ตา 2) การแต่งกาย 3) กิรยิ าทา่ ทาง และ 4) การพดู
ซง่ึ บคุ ลกิ ภาพทง้ั 2 ประเภทดงั กลา่ วสง่ ผลใหม้ นษุ ยม์ คี วามแตกตา่ งกนั จนกลายเปน็ ลกั ษณะเฉพาะ
ของแตล่ ะคน ทส่ี �ำคญั การทม่ี นษุ ยจ์ ะมบี คุ ลกิ ภาพอยา่ งไรนน้ั ยงั มปี จั จยั หลายประการทส่ี ง่ ผลตอ่ บคุ ลกิ ภาพ
ในแบบตา่ งๆ ของมนษุ ย์