Page 19 - ทักษะชีวิต
P. 19
บคุ ลกิ ภาพ มนุษยสมั พันธแ์ ละการสร้างความสัมพันธ์ภายในสงั คม 5-9
มกั จะไมท่ กุ ขร์ อ้ น ชอบคดิ ฝนั แตถ่ า้ จติ ใจผดิ ปกตกิ จ็ ะมแี นวโนม้ ทจ่ี ะแยกตวั เองออกจากสงั คม และมแี นวโนม้
ทจี่ ะเปน็ โรคจติ เภท (schizophrenia) เปน็ ตน้ อยา่ งไรกต็ าม พฒั นาการไมว่ า่ จะเปน็ พฒั นาการทางรา่ งกาย
พัฒนาการทางบุคลิกภาพ ล้วนอยู่ใต้อิทธิพลทางพันธุกรรมและส่ิงแวดล้อมไปพร้อมๆ กัน เพียงแต่ว่า
พฒั นาการบางชนดิ อย่ใู ต้อทิ ธพิ ลทางพันธุกรรมมากกวา่ สิง่ แวดลอ้ ม หรอื สิง่ แวดล้อมมากกว่าพันธุกรรม
ภาพที่ 5.2 ลักษณะการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
ท่ีมา: https://nungan.maggang.com/ปัจจัยท่ีท�ำให้บุคลิกภาพของคนเราแตกต่างกัน สืบค้นเม่ือ 11 มิถุนายน 2563
3.2 สิ่งแวดล้อม (environment) มีอิทธิพลต่อพัฒนาการของมนุษย์ ทั้งด้านร่างกาย จิตใจและ
บุคลิกภาพ ส�ำหรับสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลมากที่สุดต่อพัฒนาการของมนุษย์คือบุคลิกภาพอื่นๆ รอบตัว
ครอบครัว กลุ่มคน และวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อมที่เป็นมนุษย์ เหล่าน้ีจะมีอิทธิพลอย่างมากต่อพัฒนาการ
ทางบุคลกิ ภาพ ทัศนคติ และพฤติกรรมทางสังคมของมนษุ ย์ ซึ่งลกั ษณะตา่ งๆ ของบุคลกิ ภาพของแต่ละ
บคุ คลนน้ั สามารถพฒั นาจากการเรยี นรทู้ างสงั คม ไดแ้ ก่ ครอบครวั โรงเรยี น กลมุ่ คนประเภทตา่ งๆ สงั คม
และวฒั นธรรม นอกจากน้ี นกั จติ วทิ ยาพฒั นาการเชอ่ื วา่ การถา่ ยทอดลกั ษณะทางสงั คมจากคนรนุ่ หนงึ่ ไป
ยังอีกร่นุ หนึง่ น้ที �ำไดโ้ ดยผ่านตวั แทนกลมุ่ ตัวอยา่ ง เชน่ บดิ าหรือมารดาจะถา่ ยทอดใหบ้ ุตร ครูถ่ายทอดให้
นักเรียน พ่ีให้น้อง เพื่อนให้เพื่อน เป็นต้น การถ่ายทอดทางสังคมน้ีส่วนมากเกิดจากการเรียนรู้และ
การเลียนแบบ ซ่ึงอาจจะตอ้ งใจหรือไมก่ ็ตาม
3.3 ชว่ งเวลาในชวี ติ ของบคุ คลหรอื อาจเรยี กไดว้ า่ เปน็ ประสบการณช์ วี ติ (experience) แสดงถงึ
ระดบั การพฒั นาการทางรา่ งกายและจติ ใจ อนั เกดิ จากอทิ ธพิ ลรว่ มระหวา่ งพนั ธกุ รรมและสงิ่ แวดลอ้ ม ตง้ั แต่
อดตี จนถงึ ปจั จบุ นั ระดบั พฒั นาการนจ้ี ะเรม่ิ มขี นึ้ ตงั้ แตเ่ รม่ิ ปฏสิ นธใิ นครรภข์ องมารดา โดยเชอ่ื วา่ การพฒั นา
บคุ ลกิ ภาพของมนษุ ยน์ นั้ มไิ ดห้ ยดุ อยแู่ คว่ ยั เดก็ แตจ่ ะมกี ารพฒั นาลกั ษณะตา่ งๆ ของบคุ ลกิ ภาพอยา่ งเปน็
ลำ� ดบั ตลอดชว่ งชวี ิต หรือสามารถแบง่ ประสบการณ์ออกไดเ้ ป็น 2 ประเภท คือ
