Page 5 - ศิริวิบุลกิตติ์
P. 5
คำนำ
สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชได้ทำหนังสือแจ้งมายังสำนัก
วรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร ว่ามีความประสงค์จะขออนุญาต
พิมพ์หนังสือเรื่อง “ศิริวิบุลกิตต์ิ” เพ่ือเผยแพร่ กรมศิลปากรพิจารณาแล้ว ยินดี
อนุญาตให้จัดพิมพ์ไดต้ ามความประสงค
์
หนังสือ “ศิริวิบุลกิตต์ิ” นี้ มีระบุไว้ในตอนต้นเร่ืองว่าหลวงศรีปรีชา (เซ่ง)
โหรในกรมพระราชวังบวรสถานมงคล (วงั หน้า) เปน็ ผู้แต่ง โดยนำเคา้ โครงมาจาก
ปัญญาสชาดกเร่ืองสิริวิบุลกิตติ มาแต่งเป็นกลอนกลบทต่าง ๆ รวม ๘๖ ชนิด
เชน่ กลบทกบเตน้ ตอ่ ยหอย ตะเขบ็ ไตข่ อน ตรปี ระดบั พระจนั ทรท์ รงกลด อกั ษรลว้ น
ถอยหลงั เข้าคลอง สุนทรโกศล นกกางปีก เปน็ ตน้ เนือ้ เร่อื งเรม่ิ ตน้ ด้วยบทไหว้ครู
และกลา่ วถงึ ทา้ วยศกติ ิ์ เจา้ เมอื งจมั บากทำพธิ บี วงสรวงขอพระโอรสธดิ า พระโพธสิ ตั ว
์
จุติลงมาเกิดในครรภ์มเหสีท้าวยศกิต์ิ ฝ่ายกษัตริย์พาลราชยกทัพเข้ายึดเมือง
จัมบาก ท้าวยศกิติ์และมเหสีเสด็จหนีออกบวช ต่อมาท้าวยศกิติ์ถูกจับ ส่วน
พระศริ วิ ิบุลกิตติเ์ ม่ือเจริญวยั ไดต้ ิดตามไปชว่ ยเหลอื พระบดิ า แลว้ ไดข้ ้ึนครองราชย์
ที่เมืองจัมบาก จากนั้นเสด็จกลับมาหาพระมารดาเพ่ือจะเชิญกลับเข้าเมือง แต่
พระนางส้ินพระชนม์เสียก่อนจึงจบเรื่อง “ศิริวิบุลกิตติ์” กลอนกลบทเรื่องนี้เคย
พิมพ์เผยแพร่เป็นที่รู้จักกันในชั้นต้นแล้ว แต่ส่วนท้ายเร่ืองซ่ึงกรมศิลปากรได้นำมา
รวมพิมพ์เผยแพร่ขึ้นภายหลังนั้น ดำเนินเร่ืองต่อมาว่าพระศิริวิบุลกิตติ์ได้จัดงาน
ถวายพระเพลิงพระศพพระมารดาและปกครองแผ่นดินโดยธรรมสืบไป ในส่วนน้ี
กวีได้ประพันธ์เป็นฉันท์ ๑๗ ชนิดกับร่าย ๑ บท รูปแบบฉันทลักษณ์ในฉันท์ทั้ง
๑๗ ชนดิ นา่ จะมอี ายเุ กา่ ถงึ สมยั อยธุ ยา เชน่ วสิ าลวกิ ฉนั ท์ โคลสงิ ฆฉนั ท์ สรุ างคณา
ประทมุ ฉนั ทก์ ลอน ๔ และฉันท์ฉบังนาคบริพันธ์ ๑๖ ฯลฯ อย่างไรก็ตาม เม่ือ
พิจารณาจากสำนวนและรูปแบบฉันทลักษณ์ในการประพันธ์แล้ว สันนิษฐานว่าน่า
จะเป็นคนละสำนวนกบั ตอนตน้
(3)
