Page 173 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 173
พฤติกรรมวิถีการดำเนินชีวิตที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรคไม่ติดต่อ 8-7
โรคเรื้อรังข องว ิถกี ารด ำเนินช ีวิต (Chronic Lifestyle Diseases) หมายถ ึง กลุ่มข องโรคต ่างๆ ซึ่งม ปี ัจจัยเสี่ยง
ที่คล้ายคลึงกันร่วมกัน อันเป็นผลม าจ ากการได้ร ับสัมผัสมานานห ลายสิบป ีก ับอาหารก ารก ินที่ไม่ดีต่อสุขภาพ การสูบ
บุหรี่ การข าดก ารอ อกก ำลังก าย และค วามเครียดท ีอ่ าจเกิดข ึ้น ปัจจัยเสี่ยงท ีส่ ำคัญค ือ ความด ันเลือดส ูง การต ิดย าสูบ/
บุหรี่ โคเลสเตอรอลในเลือดส ูง และเบาห วาน ปัจจัยเสี่ยงส ำคัญเหล่าน ี้ท ำให้เกิดก ระบวนการข องโรคห ลายอ ย่างต ่างๆ
กันซ ึ่งดำเนินไปจนมีอ ัตราตายสูงอ ันเนื่องจากโรคห ลอดเลือดสมอง อาการห ัวใจเฉียบพลัน โรคมะเร็งท ี่เกิดจากย าสูบ
และภาวะโภชนาการ หลอดลมอักเสบเรื้อรัง โรคถ ุงลมโป่งพอง และอื่นๆ อีกมาก (http://www.sahealthinfo.org/
lifestyle/lifestyle.htm)
เนือ้ หาในห นว่ ยน จี้ ะใชค้ ำว ่า “โรคไมต่ ดิ ต่อ” เพื่อเปา้ ประสงคข์ องก ารร ะบปุ จั จยั ท ีเ่ปน็ ต ัวก ำหนดโรคแ ละก ลวธิ ี
ในก ารส ่งเสริมสุขภ าพแ ละก ารป ้องกันโรคท ี่เกี่ยวข้อง ก ัน โดยส รุปค ำจ ำกัดค วาม “โรคไม่ต ิดต่อ” ว่าเป็นโรคท ี่ม ีส าเหตุ
ของโรคไม่แ น่นอน มีปัจจัยเสี่ยงหลายอย่าง มีช่วงเวลาแ ฝงของโรคย าวนาน การเกิดก ารเจ็บป่วยกินเวลานาน มีความ
บกพร่องของก ารทำห น้าที่ของร่างกาย หรือความพ ิการ และส ่วนมากไม่ส ามารถร ักษาให้หายขาดได้
2. สถานการณโ์ รคไ ม่ตดิ ตอ่ ในภ ูมภิ าคเอเชียตะวนั อ อกเฉียงใต้
เนื้อหาข้อมูลการตายและการป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อในภูมิภาคเอชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้เรียบเรียงมาจาก
WHO (2011) Regional Meeting on Health Development Challenges of Noncommunicable Diseases,
1-4 March 2011, Jakarta, Indonesia, Working Paper 1. Epidemiological Profile of Noncommunicable
Diseases in WHO South-East Asian Region.
2.1 ข้อมูลการตายด้วยโรคไม่ติดต่อในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ข้อมูลการตายเป็นตัวชี้วัดสำคัญ
อย่างหนึ่งของส ภาวะสุขภาพของป ระชากร ตัวว ัด (Measures) โดยส รุปของการต าย เช่น อายุขัยเมื่อแรกเกิด (Life
Expectancy at Birth) หรืออัตราท ารกตาย (Infant Mortality Rate) ได้ถูกใช้เป็นต ัวว ัดการพัฒนาทางส ังคมและ
เศรษฐกิจ หรือเป็นต ัวว ัดค ุณภาพช ีวิต ข้อมูลแ นวโน้มก ารต ายในช ่วงเวลาต ่างๆ ทำใหเ้ข้าใจส ภาวะส ุขภาพข องป ระชากร
และเป็นป ัจจัยน ำเข้า (Input) สำคัญในก ารว างแผนแ ละก ารด ำเนินม าตรการเชิงป ้องกัน สถิติแ สดงส าเหตุก ารต ายเป็น
ประโยชนส์ ำหรบั ก ารต ดั สนิ ล ำดบั ค วามส ำคญั ท างส ขุ ภาพส ำหรบั ก ารจ ดั ท ำน โยบาย และแ ผนง านท างส ขุ ภาพ และส ำหรบั
การป ระเมินผ ลประสิทธิผลข องแ ผนง านทางสุขภาพ
ตารางท ่ี 8.1 ความค รอบคลมุ ร ายงานก ารต ายในร ะบบท ะเบยี นร าษฎร์ และส ดั สว่ นข องก ารต ายจ ากโรคไ มต่ ดิ ตอ่ และป ที ร่ี ายงาน
ของป ระเทศต า่ งๆ ในภมู ิภาคเอเชียต ะวันอ อกเฉียงใต้
ประเทศ รอ้ ยละของความครอบคลมุ รายงาน สดั ส่วนของการตายจากโรคไม่
การตายในระบบทะเบยี นราษฎร์ ตดิ ต่อ และปที ่รี ายงาน
บังคลาเทศ < 25 ไม่ได้รายงานไว้
ภูฏาน < 25 52.4 (2006)
สาธารณรัฐประชาธิปไตยเกาหลี < 25 ไม่ได้รายงานไว้
อินเดีย < 25 32.8 (2001-03)
อินโดนีเซีย < 25 59.5 (2007)
มัลดีฟ 75-89 84.1 (2008)
ลขิ สทิ ธิข์ องมหาวิทยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธิราช
