Page 250 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
P. 250
14-24 ก ารจ ัดการการผ ลิตไม้ด อกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
4. กระบวนการผ ลิต อโกล นมี า
4.1 ปัจจัยสำคญั ในก ารป ลูกเลีย้ งอ โกล นมี า มีดังนี้
4.1.1 แสง และการพรางแสง อโกลนีมาที่พบในธรรมชาติ มักเจริญในที่ร่มแฉะ หรือตามซอกหิน
ธรรมชาติที่มีซากพืช ซากสัตว์ทับถมอยู่จนกลายเป็นดินอยู่ใต้ร่มไม้ในที่มีแสงส่องผ่านไม่มากนัก ดังนั้น การปลูก
อโกลนีมาค วรต้องพ รางแสงโดยใช้พลาสติกพรางแสงระหว่างร้อยล ะ 50-70 และให้ม ีปริมาณแ สงผ่านส ม่ำเสมอ หาก
ได้ร ับแสง เพียงด้านใดด้านห นึ่งจ ะทำให้ต้นเอียงไปด ้านนั้น ทรงพุ่มขาดค วามสวยงาม หากแ สงน้อยเกินไป การเจริญ
เติบโตข องต ้นจ ะผ ิดป กติ สีข องต ้น และใบไม่ส ดใส ก้านใบแ ละล ำต้นจ ะย ืดย าวห ักล ้มง ่าย แต่ถ ้าม ีแ สงม ากเกินไปก ็จ ะ
ทำให้ใบส ั้นลงแ ละใบไหม้ได้ ปริมาณแสงท ี่เหมาะสมจ ะท ำให้อ โกล นีมามีทรงพ ุ่มที่สวยงามใบสีสวยส ด
4.1.2 นำ้ อโกล นมี าเปน็ พ ชื ท คี่ อ่ นข า้ งอ วบน ำ้ ควรร ดนำ้ ว นั ล ะ 1-2 ครัง้ ยกเวน้ ช ว่ งฤ ดฝู น ควรเวน้ ร ะยะ
การให้น้ำตามความเหมาะสม ปริมาณการให้น้ำข ึ้นอยู่กับภ าชนะป ลูกและวัสดุปลูก ถ้าเป็นภ าชนะดินเผาจ ะต้องให้น้ำ
มากกว ่าภ าชนะป ระเภทอื่นๆ และวัสดุป ลูกที่ร่วนโปร่งม ากก็ต ้องการป ริมาณน ้ำมากกว่าว ัสดุป ลูกท ี่แน่นทึบ
4.1.3 ปุ๋ย ควรผ สมป ุ๋ยค อก หรือป ุ๋ยอ ินทรียใ์นว ัสดปุ ลูกด ้วย ส่วนป ุ๋ยว ิทยาศาสตรค์ วรใหเ้มื่อต ้นแ สดง
อาการข าดธาตุอ าหารและใช้ในป ริมาณน้อย หรืออาจให้ปุ๋ยละลายช้า เช่น ออสโมโคต นูตริโคต หรือ นูตริพราย ซึ่งจะ
ค่อยๆ ปลดป ล่อยธ าตุอาหารให้แ ก่ต้น ควรโรยปุ๋ยห่างโคนต ้นประมาณ 5-10 เซนติเมตร
4.1.4 วัสดุปลูก ถ้าเป็นดินควรเป็นดินที่มีแร่ธาตุอาหารครบถ้วน และเสริมด้วยปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก
เพราะจ ะท ำใหด้ ินร ่วนซ ุย ระบายน ้ำได้ด ี หรือจะใช้ด ินส ำเร็จท ี่ม ีว างข ายอ ยู่ท ั่วไปก ็ได้ สำหรับผ ู้ป ลูกเลี้ยงอ โกล นีม าเป็น
จำนวนมากจ ะผ สมด ินเอง ไม่น ิยมซื้อด ินท ี่ผ สมเสร็จแล้วมาป ลูกเลย ควรเปลี่ยนดินในกระถางท ุก 5-6 เดือน เพราะ
ธาตุอ าหารในด ินจะหมดไป
4.1.5 อุณหภูมิ ที่เหมาะสมสำหรับการปลูกเลี้ยงอโกลนีมา อยู่ระหว่าง 23-30 องศาเซลเซียส
ประเทศไทยจ ึงเหมาะสมส ำหรับการปลูกเลี้ยงอโกลนีมาได้ดี
4.1.6 การสร้างโรงเรือน โรงเรือนสำหรับปลูกเลี้ยงอโกลนีมา อาจเป็นโรงเรือนไม้ระแนง หรือเฝือก
ไม้ไผ่ หรือในปัจจุบันน ิยมใช้ต าข่ายพรางแสงโรงเรือนป ลูกเลี้ยงอโกลนีม าท ี่ดีค วรพรางแ สงประมาณร ้อยละ 50-70 มี
ปริมาณแ สงส่องผ่านส ม่ำเสมอเท่าก ันท ุกด้าน หากด ้านใดด ้านหนึ่งร ับแ สงไม่เพียงพอ หรือท ึบกว่าด ้านอื่น จะม ีผ ลต ่อ
การเจริญเติบโตของต้น ทำให้ต้นเอียงไปทางด ้านที่มีแ สงม ากกว่า ลำต้นแ ละใบมีร ูปท รงไม่สวยงาม
4.2 การข ยายพ ันธ์ุอ โกลนีม า สามารถขยายพันธุ์ได้หลายว ิธี ดังนี้
4.2.1 แบบอาศัยเพศ ได้แก่ การเพาะเมล็ด ต้นอโกลนีมา ที่เกิดการผสมในช่อดอกเดียวกัน เมื่อนำ
เมล็ดไปเพาะ ต้นที่ได้อาจมีลักษณะเหมือนต้นแม่ทุกประการ ถึงแม้ว่าต้นแม่นั้นจะเป็นลูกผสมก็ตาม แต่ถ้ามีการ
ผสมข้ามพันธุ์ หรือข้ามต้น เมล็ดที่นำมาเพาะจะให้ได้ต้นที่มีลักษณะที่ต่างไปจากต้นแม่ ซึ่งเกิดจากความแปรปรวน
ทางพันธุกรรม ดังน ั้น วิธีก ารเพาะเมล็ดจึงน ิยมท ำเมื่อต้องการสร้างล ูกผสมใหม่ข ึ้นเท่านั้น
4.2.2 แบบไมอ่ าศัยเพศ ได้แก่ การต อนย อด การแ ยกห น่อ การต ัดช ำย อด การต ัดช ำข ้อแ ละล ำต้นแ ละ
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ดังนี้
1) การต อนย อด เมื่อต ้นม ขี นาดใหญแ่ ละท ิ้งใบล า่ ง ตน้ จ ะข าดค วามส วยงาม ใหต้ ดั ใบท างด ้านล ่าง
ของต้น หรือยอดพองาม ใช้ม ีดที่คมหรือสะอาดกรีดลึกป ระมาณ 0.5 เซนติเมตร ที่บริเวณข ้อที่จะต อน 4-6 รอย ตาม
ความยาวข องต้น จากน ั้นห ุ้มด้วยขุยม ะพร้าวที่ช ื้นแล้วห ุ้มท ับด ้วยถุงพลาสติก มัดให้แ น่นด้วยเชือก ประมาณ 25-30
วัน จะงอกร าก
2) การแยกหน่อ นิยมใช้กับต้นที่แตกหน่อและแทงยอดใหม่ได้ดี เป็นวิธีที่ง่ายและได้ผลเร็ว
ต้นที่จะนำมาแยกหน่อควรมีอายุประมาณ 7-8 เดือน วิธีการแยกหน่อโดยตัดหน่อที่มีใบ 2-3 ใบ และโคนหน่อเกิด
ลขิ สิทธข์ิ องมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
