Page 121 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์
P. 121
ประเภทของบ รรจุภ ัณฑ์ 2-53
ความน ำ
นอกจากตัวบรรจุภัณฑ์แล้วยังมีวัสดุหลายประเภทที่จัดเป็นส่วนหนึ่งของบรรจุภัณฑ์ด้วย ในตอนที่ 2.3 นี้
จะกล่าวถึงเฉพาะฝาปิด สายรัด วัสดุรัดถุง และเทปปิด สำหรับฝาปิดจะกล่าวถึงฝาปิดโลหะ ฝาปิดพลาสติก
ฝาจุก และแผ่นรองฝาปิด สำหรับวัสดุช่วยบรรจุบางประเภท เช่น วัสดุกันกระแทก (cushioning material) ซึ่ง
ทำหน้าที่ป้องกันความเสียหายให้กับสินค้าที่แตกหักหรือบุบสลายง่าย อาทิ เครื่องไฟฟ้า เครื่องอิเล็กทรอนิกส์
ผักผลไม้ส ด ที่บ รรจุภายในบ รรจุภัณฑ์ ซึ่งม ีห ลายช นิด อาทิ เม็ดโฟมพลาสติก จะไม่ได้กล่าวถึงในตอนท ี่ 2.3 นี้
เรื่องที่ 2.3.1
ฝาปดิ
ฝาปิด (closure หรือ cap) เป็นชิ้นส่วนหนึ่งที่ต ิดอยู่กับบ รรจุภ ัณฑ์ ไม่ว่าจ ะเป็นห ลอด กระป๋อง ขวด และถัง
ทำห น้าทีป่ ิดปากบ รรจภุ ัณฑเ์พื่อป ้องกันไมใ่หส้ ินค้าท ีบ่ รรจอุ ยูภ่ ายในไหลห รือห ล่นอ อกม า ใตฝ้ าป ิดอ าจม วี ัสดแุ ผ่นบ าง
ปิดผ นึกอ ยู่ ฝาป ิดต ้องท ำงานร ่วมก ับบ รรจุภัณฑ์เพื่อบ รรลุวัตถุประสงค์ 3 ประการค ือ (1) เพื่อค ุ้มครองคุ้มครองสินค้า
(2) เพื่ออ ำนวยค วามสะดวกในการใช้ และ (3) เพื่อเป็นส ื่อในท างการตลาด
ฝาปิดส่วนใหญ่ทำจากโลหะและพลาสติก รูปแบบของฝาปิดแตกต่างกันออกไปเพื่อสนองความต้องการ
งานท ใี่ หค้ วามส ะดวกท ั้งในแ งข่ องว สั ดทุ ีใ่ชแ้ ละร ูปท รงต า่ ง ๆ รวมท ั้งต ้องค ำนงึ ข ้อบ งั คบั ท ีต่ อ้ งค วบคมุ ในเรือ่ งท เี่กี่ยวก ับ
ฝาปิด 2 ประการหลัก คือ ฝาที่ทิ้งร่องรอยไว้เมื่อถูกเปิด (tamper-evident: TE) และฝาที่เด็กเปิดยาก (child-
resistant: CR)
คุณสมบัติของฝ าป ิดที่ด ี มีดังนี้
1) ฝาปิดต้องเข้ากันได้กับตัวสินค้าและบรรจุภัณฑ์ กล่าวคือ ไม่เกิดปฏิกิริยาใด ๆ กับสินค้าที่บรรจุและ
บรรจุภัณฑ์ในร ะหว่างก ารเก็บรักษาแ ละขนส่ง
2) ฝาป ิดจะต ้องป้องกันสินค้าจากค วามเสียห ายท ี่เกิดจากป ัจจัยภายนอกต ่าง ๆ ได้ และจะต ้องป ิดผนึกได้
อย่างสมบูรณ์อยู่ตลอดเวลาจนกว่าสินค้าจะถูกบ ริโภค
3) ฝาป ิดจ ะต้องสะดวกต ่อก ารใช้ง าน ง่ายต ่อก ารปิดเปิดใหม่ จนกว่าจะใช้สินค้าหมด
1. ฝาปดิ พลาสตกิ
ฝาปิดพลาสติกจำแนกตามวิธีปิดฝาได้เป็น 2 ประเภท คือ ฝาปิดแบบหมุนเกลียวและฝาปิดแบบใช้แรง
เสียดทาน
1.1 ฝาป ดิ แ บบห มนุ เกลยี ว เปน็ การป ดิ บ รรจภุ ณั ฑด์ ว้ ยฝ าป ดิ ท มี่ เี กลยี ว ไดแ้ ก่ ฝาเกลยี ว ทมี่ ที ัง้ แบบเปน็ เกลยี ว
ต่อเนื่อง และแบบเกลียวไม่ต่อเนื่อง ปิดฝาโดยการหมุนฝาเพื่อผ นึกเกลียวข องฝาเข้าก ับเกลียวที่ต ัวคอบ รรจุภ ัณฑ์
ลิขสิทธ์ขิ องมหาวทิ ยาลยั สุโขทยั ธรรมาธิราช
