Page 70 - ระบบสำนักงานอัตโนมัติและพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
P. 70
8-68 ร ะบบสำนักงานอัตโนมัติและพ าณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์
หลายป ระเทศ เช่น อินเดีย สหรัฐอเมริกา ชิลี ออสเตรเลีย ฯลฯ โดยก ารเจรจาก ับป ระเทศอ อสเตรเลีย จะม ีข ้อบ ทด ้าน
พาณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์ร วมอยู่ด ้วย
ฟิลปิ ปนิ ส์ ได้ลงนามในข้อต กลงก ารค้าไร้กระดาษท ี่ได้ลงน าม FTA กับประเทศญ ี่ปุ่น (JPEPA) ในปี พ.ศ.
2549
สิงคโปร์ เป็นประเทศแรกของกลุ่มอาเซียนที่ได้จัดทำข้อตกลงเขตการค้าเสรีด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
กับป ระเทศค ู่เจรจาต ่างๆ เช่น สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย เปรู เป็นต้น โดยนับว ่าการจ ัดทำข้อตกลงเขตก ารค ้า
เสรีด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของสิงคโปร์มีความก้าวหน้ามากที่สุด เมื่อเทียบกับประเทศในกลุ่มอาเซียนด้วยกัน
ซึ่งแนวทางก ารจัดท ำข้อตกลงกับป ระเทศคู่เจรจา มีรูปแ บบต ่างๆ ดังต่อไปนี้
1) รูปแบบที่เน้นการพัฒนากฎหมายและการใช้เทคโนโลยีเพื่อส่งเสริมการขยายตัวด้านการค้าผ่าน
พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ และการยกเว้นภาษีในสินค้าดิจิทัล ซึ่งสิงคโปร์ได้ลงนามข้อตกลงลักษณะนี้ในข้อตกลง
เขตก ารค า้ เสรรี ะหวา่ งส งิ คโปรแ์ ละอ อสเตรเลยี (SAFTA) สิงคโปรแ์ ละจ อรแ์ ดน (SJFTA) สงิ คโปรแ์ ละเปรู (PeSFTA)
สิงคโปร์และปานามา (PSFTA)
2) รูปแบบที่เน้นไปที่ข้อตกลงการค้าในการค้าของสินค้าดิจิทัล (digital product) เพียงอย่างเดียว
ซึ่งเน้นที่การยกเว้นภาษีและขจัดอุปสรรคด้านภาษีของสินค้าดิจิทัล ซึ่งสิงคโปร์ได้ลงนามข้อตกลงลักษณะนี้ใน
ข้อตกลงเขตการค้าเสรีระหว่างสิงคโปร์และสหรัฐอเมริกา (USSFTA) สิงคโปร์และเกาหลีใต้ (KSFTA) สิงคโปร์
และอ ินเดีย (CECA)
3) รูปแบบที่ระบุเพียงความตกลงร่วมกันในการส่งเสริมพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์และเทคโนโลยี
สารสนเทศ แต่ไม่ได้มีการระบุความร่วมมือในรายละเอียด ซึ่งสิงคโปร์ได้ลงนามข้อตกลงลักษณะนี้ในข้อตกลง
เขตก ารค ้าเสรีระหว่างส ิงคโปร์แ ละญี่ปุ่น (JSEPTA)
เวยี ดนาม ได้ล งนามในข ้อตกลงการค ้าไร้ก ระดาษที่ได้ล งนาม FTA กับป ระเทศญ ี่ปุ่น (JVEPA) ในปี พ.ศ.
2551 ที่ได้ก ำหนดให้ป ระเทศคู่เจรจานำระบบเทคโนโลยีสารสนเทศม าใช้ในก ระบวนการ และให้ขจัดอ ุปสรรคในด้าน
เอกสารศ ุลกากร โดยมีก ระบวนการที่สอดคล้องกับ World Custom Organization
จากข้างต้นพบว่า การลงนามในข้อตกลงเขตการค้าเสรีด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของประเทศสมาชิกใน
ก ลุ่มอาเซียน สามารถส รุปผ ลท ี่สำคัญได้ดังนี้
1) สิงคโปร์เป็นประเทศที่มีก ารล งนาม FTA e-Commerce มากท ี่สุดในกลุ่มอาเซียน
2) การล งน าม FTA e-Commerce นั้น แบ่งอ อกไดเ้ป็น 2 แบบ คือ การล งน ามท ีม่ ขี ้อบ ทข องพ าณิชย์
อิเล็กทรอนิกส์โดยเฉพาะ และก ารล งนามที่ตกลงเฉพาะเรื่องการค ้าไร้กระดาษ (paperless trading)
3) เนื้อหาข องข ้อต กลงในบทพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ มี 2 แนวทาง คือ
3.1) เน้นเรื่องการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการสร้างความเชื่อมั่นในด้านการค้าระหว่าง
ประเทศต าม UNCITRAL Model Law (เป็นแนวทางท ี่ออสเตรเลียแ ละนิวซีแลนด์มักจะท ำข ้อตกลงด้วย)
3.2) เน้นเรื่องภาษีของส ินค้าดิจิทัลและลิขสิทธิ์ (เป็นแ นวทางที่ส หรัฐอเมริกาเน้น เนื่องจากเป็น
ผู้ผลิตรายใหญ่ของโลก)
4) หลายป ระเทศในก ลุม่ ส มาชกิ อ าเซยี นย งั ม ไิ ดม้ กี ารล งน ามข อ้ ต กลงน อกก ลุม่ และค เู่ จรจาบ างป ระเทศ
เช่น ออสเตรเลีย-มาเลเซีย ออสเตรเลีย-นิวซีแลนด์ กำลังศึกษาแนวทางการท ำข ้อต กลง FTA พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
ที่สอดคล้องก ับ AANZFTA ที่อ ิงก ับ UNCITRAL Model Law
ลิขสิทธขิ์ องมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช
