Page 68 - แนวคิดทางการแนะแนวและทฤษฎีการปรึกษาเชิงจิตวิทยา หน่วยที่ 3
P. 68
3-58 แนวคิดทางการแนะแนวและทฤษฎีการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
หากพ บผ ู้รับบ ริการท ี่ม ีค ุณลักษณะต ามท ฤษฎี X ผู้ให้บ ริการจ ำ�เป็นต ้องอ าศัยก ารด ูแลอ ย่างใกล้ช ิด
การมอบหมายงานก็ควรเป็นไปตามศักยภาพของผู้รับบริการ ควรมีการกำ�กับติดตาม ตลอดจนต้องมีการ
ให้การเสริมแรงอย่างต่อเนื่อง เงื่อนไขความสำ�เร็จอาจเริ่มต้นจากสิ่งจูงใจในลักษณะต่างๆ เช่น ของรางวัล
หรือค ำ�ชมเชย ฯลฯ
สำ�หรับผู้รับบ ริการที่มีคุณลักษณะตามทฤษฎี Y เงื่อนไขความส ำ�เร็จตามวัตถุประสงค์ที่ก ำ�หนดไว้
นั้น ผู้ให้บริการอาจมุ่งเน้นในเรื่องของเงื่อนไขหรือสิ่งจูงใจทางสังคมมากกว่า เช่น ในเรื่องของการยอมรับ
จากกลุ่มเพื่อน หรือผู้บังคับบัญชา การได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ ฯลฯ ตลอดจนการเปิดโอกาสให้ผู้รับ
บริการไดม้ สี ่วนก ำ�หนดแ นวทางแ ละก ระบวนการก ารเรียนร ูร้ ่วมก ัน มากกว่าก ารท ีผ่ ูใ้หบ้ ริการจ ะเป็นผ ูก้ ำ�หนด
ให้ทั้งหมด
3.3 ทฤษฎีความคาดหวัง เป็นทฤษฎีที่เสนอแนะว่าในการวิเคราะห์จุดมุ่งหมายในการกระทำ�ของ
บุคคล ควรพ ิจารณาถ ึงค วามค าดห วังข องบ ุคคลในผ ลต อบแทนท ีห่ วังว ่าจ ะเกิดข ึ้นจ ากก ารกร ะท ำ�นั้นๆ บุคคล
ย่อมต ดั สินใจเลอื กท างเลอื กแ ตกต ่างก ันไป ตามท เี่ ขาค ิดว ่าน ่าจ ะน �ำ ไปส รู่ างวลั ห รอื ผ ลต อบแทนท ตี่ นป รารถนา
มากท ี่สุด
ในลักษณะเดียวกันการนำ�ทฤษฎีความคาดหวังมาใช้กับการแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา
ผู้ให้บริการจำ�เป็นต้องมีวิธีการที่จะชี้แจงให้ผู้รับบริการเข้าใจว่าวัตถุประสงค์ของการจัดกิจกรรมแนะแนว
หรือก ระบวนการให้การป รึกษาน ั้นค ืออ ะไร ใหผ้ ู้รับบ ริการเข้าใจค วามค วามค าดห วังข องต นเองเสียก ่อนว ่าเขา
ต้องการอ ะไร และให้เขาทราบด ้วยว่า เขาต ้องทำ�อะไรหรือป รับเปลี่ยนพ ฤติกรรมอย่างไรแ ล้ว เขาจึงจ ะได้รับ
สิ่งตอบแทนต ามท ี่เขาต้องการ ทั้งนี้ท างเลือกในการปฏิบัติท ี่จะท ำ�ให้ผู้รับบริการประสบความส ำ�เร็จจนได้รับ
สิ่งต อบแทนตามที่เขาต้องการนั้นอาจม ีมากกว่าห นึ่งท างเลือกก ็ได้
หลังจากน ั้นผู้รับบ ริการจะเป็นฝ่ายป ระเมินท างเลือกท ี่ต ้องการ ที่เขาคิดว่าเหมาะสมก ับตนเองและ
สามารถปฏิบัติจ นป ระสบความสำ�เร็จได้จ ริง และในท ้ายท ี่สุดหากผู้รับบริการประสบความสำ�เร็จในก ารแ ก้ไข
หรอื ป รบั พ ฤตกิ รรม ผใู้ หบ้ รกิ ารก จ็ ะใหส้ ิง่ ต อบแทนเปน็ ร างวลั แ หง่ ค วามส �ำ เรจ็ แตท่ ัง้ นผี้ ใู้ หบ้ รกิ ารจ ะต อ้ งค �ำ นงึ
ด้วยว ่าร างวัลห รือส ิ่งต อบแทนท ี่ให้น ั้นต รงก ับค วามต ้องการข องผ ู้รับบ ริการจ ริงๆ เนื่องจากม ีค วามเป็นไปได้
สูงว ่าข องร างวัลห รือส ิ่งต อบแทนท ีเ่ตรียมไวอ้ าจไม่ใชส่ ิ่งท ีผ่ ู้รับบ ริการต ้องการ หากเป็นเช่นน ั้นก จ็ ะเป็นการล ด
ทอนความพ ยายามห รือความตั้งใจของผู้รับบริการได้
หลงั จากศึกษาเน้อื หาสาระเรื่องที่ 3.2.4 แลว้ โปรดปฏบิ ตั กิ จิ กรรม 3.2.4
ในแนวการศกึ ษาหนว่ ยท่ี 3 ตอนที่ 3.2 เรื่องท่ี 3.2.4