Page 19 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 19
แสงและทัศนูปกรณ์ 11-11
2.3 หลอดไส้แบบธรรมดา (standard incandescent lamp) ตัวหลอดเป็นกระเปาะแก้วซึ่งทำ
จากแก้วที่ทนความร้อนได้ดี มีทั้งแก้วใส แก้วฝ้า และเป็นสี และมีหลายรูปทรง ตัวหลอดจะหุ้มไส้หลอด
ไว้ภายใน ด้านล่างของต ัวหลอดยึดต ิดก ับขั้วห ลอดซึ่งเป็นโลหะ ขั้วหลอดมี 2 แบบ คือ แบบเขี้ยวและแ บบ
เกลียว ไส้ห ลอดท ำด้วยท ังสเตน ภายในห ลอดบ รรจุแ ก๊สเฉื่อย เช่น แก๊สอ าร์กอน แก๊สน ีออน แก๊สค ร ิปต อน
เพื่อให้ไส้หลอดร ะเหิดช ้าลง ไม่ขาดง่ายเกินไป ลักษณะของไส้หลอดจะข ดไว้เหมือนสปริง ไส้หลอดมีขนาด
แตกต ่างก ันต ามก ำลังไฟฟ้าของหลอดไฟฟ้า (25 วัตต์ 40 วัตต์ 60 วัตต์ 100 วัตต์ และ 200 วัตต์) การใช้
ทังสเตนเป็นไส้หลอดเพราะมีจุดหลอมเหลวสูง มีความเหนียว รีดเป็นเส้นได้ และเปล่งแสงได้ดี หลอดไส้
แบบธ รรมดาม ีอายุก ารใช้งานป ระมาณ 1,000 ชั่วโมง มีอุณหภูมิสีประมาณ 2,700 เคลว ิน แสงส ีท ี่ได้จะค ่อน
ไปท างสีแ ดงเล็กน้อย หลอดไส้แบบธรรมดารูปท รงต่างๆ ดังภ าพที่ 11.3
ภาพท่ี 11.3 หลอดไ สแ้ บบธรรมดาร ปู ทรงต า่ งๆ
2.4 หลอดท งั สเตนแ ฮโลเจน (tungsten halogen lamp) ตัวห ลอดท ำจ ากค วอตซ์ท ี่ท นต ่อค วาม
รอ้ นส งู ตวั ห ลอดม ขี นาดเลก็ เพือ่ ป อ้ งกนั ไมใ่ หห้ ลอดร ะเบดิ จ ากแ รงด นั อ ากาศ ไสห้ ลอดท ำด ว้ ยท งั สเตน ภายใน
หลอดบรรจุแก๊สแฮโลเจน เช่น ไอโอดีน ฟลูออรีน โบรมีน คลอรีน เพื่อป้องกันการระเหิดของไส้หลอดซึ่ง
ทำให้หลอดขุ่นมัว เนื่องจากอะตอมของทังสเตนที่ระเหิดจะไปเกาะอยู่ที่ผนังด้านในของหลอด ทำให้ความ
โปรง่ ใสล ดล ง แตแ่ กส๊ แ ฮโลเจนภ ายในห ลอดจ ะร วมต ัวก บั อ ะตอมข องท ังสเตนก ลายเป็นไอข องส ารประกอบท ี่
โปร่งใส และไอนี้จ ะนำอะตอมทังสเตนกลับส ู่ไส้ห ลอดตามเดิม ช่วยยืดอายุก ารใช้งานของห ลอดและป้องกัน
หลอดฝ ้าม ัว หลอดท ังสเตนแ ฮโลเจนม ีอายุใช้ง านป ระมาณ 2,000-3,000 ชั่วโมง มีอ ุณหภูมิส ีป ระมาณ 3,000
เคลวิน แสงส ีที่ได้จึงข าวกว่าแ สงจ ากหลอดไส้แ บบธรรมดา เหมาะท ี่จ ะนำมาใช้กับเครื่องฉ ายภาพข้ามศีรษะ
(overhead projector) และเครื่องฉายสไลด์