Page 48 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 48
11-40 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ซึ่งเขียนเป็นส มการในร ูปแ บบที่ม ีสมมาตรได้เป็น
n1 sin θ1 = n2 sin θ2 ..........(11.3)
โดยปริมาณที่มีเลข 1 เป็นตัวห้อย (subscribe) จะเกี่ยวข้องกับตัวกลางที่แสงเริ่มเคลื่อนที่
มาห รือต ัวกลางท ี่แ สงต กกระท บ ส่วนป ริมาณท ี่ม ีเลข 2 เป็นต ัวห ้อย จะเกี่ยวข้องก ับต ัวกลางท ี่แ สงห ักเหผ ่าน
รอยต่อเข้าไป จากส มการ (11.2) จะได ้ nn12 = cc//vv12 = vv21 และจ ากส มการ (11.1) จะได ้ vv12
= ƒλ1 = λ1
ƒλ2 λ2
จึงได้ ssiinn θθ21 = nn12 = v1 = λ1 ..........(11.4)
v2 λ2
2. ภาพท่ีเกิดจากการหักเหที่ผิวเรียบ การหักเหของแสงเมื่อเคลื่อนผ่านรอยต่อของตัวกลาง
2 ชนิด เมื่อผ ิวร อยต่อเป็นผิวเรียบ ทำให้มองเห็นวัตถุอยู่ใกล้หรือไกล (ตื้นหรือล ึก) กว่าความเป็นจ ริง ขึ้นอ ยู่
กับว่าวัตถุอยู่ในตัวกลางที่มีดัชนีหักเหมากกว่าหรือน้อยกว่าตัวกลางที่ตามองดูอยู่ ซึ่งพิจารณาได้จากกฎ
ของสเนลล์ โดยยึดหลักว่า การที่จะมองเห็นวัตถุได้ ต้องมีแสงจากวัตถุเคล่ือนผ่านรอยต่อระหว่างตัวกลาง
แล้วห กั เหเขา้ ส ูต่ า
จากก ฎของส เนลล์ ssiinn θθ21 = nn12
เมื่อ θ1 แทนมุมต กกระทบ และ θ2 แทนม ุมหักเห
n1 แทนด ัชนีหักเหของต ัวกลางที่ว ัตถุอ ยู่ และ n2 แทนดัชนีหักเหข องตัวกลางท ี่ตามอ งด ูอยู่
ถ้าว ัตถุอ ยู่ในต ัวกลางท ี่ม ีด ัชนีห ักเหม ากกว่าด ัชนีห ักเหข องต ัวกลางท ี่ต ามอ งด ูอ ยู่ (n1> n2) หรือแ สง
เคลื่อนที่จ ากต ัวกลางท ี่มีด ัชนีห ักเหมากไปย ังต ัวกลางที่ม ีดัชนีหักเหน ้อย จะพิจารณาได้ว่า sin θ2 > sin θ1
หรือ θ2> θ1 คือ มุมห ักเหโตกว่าม ุมตกกระทบ กล่าวค ือ เมื่อแสงเคลื่อนที่จากตัวกลางท ี่มีดัชนีหักเหม ากไป
ยังตัวกลางท ี่มีด ัชนีห ักเหน้อย แสงจ ะหักเหออกจากเส้นปกติ ดังภาพท ี่ 11.30 ก. ในทางก ลับก ัน ถ้าวัตถุอยู่
ในต ัวกลางที่ม ีดัชนีห ักเหน้อยกว่าตัวกลางท ี่ตามอ งดูอยู่ (n1< n2) จะพ ิจารณาได้ว่า sin θ1> sin θ2 หรือ
θ1 > θ2 กล่าวคือ เมื่อแสงเคลื่อนที่จากต ัวกลางที่ม ีด ัชนีหักเหน ้อยไปย ังต ัวกลางท ี่มีดัชนีหักเหม าก แสงจ ะ
หักเหเข้าหาเส้นปกติ ดังภาพท ี่ 11.30 ข. โดยก ารห ักเหออกจ ากหรือเข้าหาเส้นปกติเป็นการเปรียบเทียบแนว
รังสีตกกระทบท ี่ต ่อเข้าไปในตัวกลางท ี่แ สงห ักเห (เส้นประแ นวเอียงในภาพ)
