Page 79 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์

แสงและทัศนูปกรณ์ 11-71

ความคลาด​เพี้ยนแ​ ก้ไขไ​ด้​ด้วยก​ าร​ใช้​เลนส์ป​ ระกบ 2 ชุด และจ​ ัด​วางช​ ุด​ของเ​ลนส์​โดย​ให้​ช่อง​รับ​แสง​
อยู่ต​ รง​กลาง ดัง​ภาพ​ที่ 11.64

ช่องร​ ับ​แสง (3 ช่อง)

วัตถุ
แกน​ทัศน์

ภาพ

เลนส์​ประกบ เลนส์ป​ ระกบ

ภาพท​ ่ี 11.64 การแ​ กไ้ ข​ความคลาดเ​พ้ียน​ของเ​ลนส์

ความคลาด​เพี้ยน​จะ​ไม่มี​ผล​มาก​นัก​สำหรับ​วัตถุ​ที่​เป็น​จุด เพราะ​เพียง​แต่​ทำให้​ตำแหน่ง​ของ​ภาพ​
ห่างจ​ าก​แกน​มาก​หรือน้อยก​ ว่าป​ กติ​เท่านั้น และใ​นท​ ัศนูปกรณ์​ที่​ใช้ด​ ูด​ ้วย​ตา ความคลาด​เพี้ยน​เพียง​เล็กน​ ้อย​
ไม่​ทำให้​เกิด​ผล​เสีย​อะไร แต่​ถ้า​เป็น​กล้อง​ถ่าย​ภาพ​ทาง​อากาศ จะ​ต้อง​เข้ม​งวด​มาก เพราะ​ภาพ​ของ​เส้น​ตรง​
จะ​โค้ง​ไม่ไ​ ด้

5.4 ความคลาดเ​อยี ง (astigmatism) เกิดข​ ึ้นเ​มื่อว​ ัตถอุ​ ยู่น​ อกแ​ กนท​ ัศน์ โดยเ​ป็นผ​ ลม​ าจ​ ากค​ วามไ​ม่ม​ี
สมมาตร (asymmetry) ของเ​ลนส์ ทำให้​รังสีข​ องแ​ สงจ​ าก​วัตถุท​ ี่มา​จาก​ระนาบแ​ นวน​ อนก​ ับ​รังสี​ของ​แสง​จาก​
วัตถุ​ที่มา​จากร​ ะนาบ​แนวด​ ิ่งเ​มื่อห​ ักเห​ผ่าน​เลนส์​ไม่ไ​ด้​ตัด​กัน​ที่จ​ ุด​เดียวกัน ดัง​ภาพ​ที่ 11.65

จุดรวม​แสงข​ องร​ ังสีจ​ ากร​ ะนาบแ​ นวน​ อน แกน​ทัศน์
จุดรวมแ​ สงข​ องร​ ังสี​จาก​ระนาบแ​ นวด​ ิ่ง

เลนส์

วัตถุ
ภาพ​ที่ 11.65 ความคลาดเ​อียง