Page 22 - สัมมนาการบริหารการการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
P. 22
2-12
เรือ่ งที่ 2.1.2 การบ ริหารอ งคก์ ารก ารศึกษานอกระบบ
และการศกึ ษาต ามอ ัธยาศยั
สาระสังเขป
การบริหารองค์การการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เกี่ยวข้องกับทฤษฎีองค์การ
หลายทฤษฎี ได้แก่ ทฤษฎีอ งค์การของเทเลอร์ ที่เน้นการบังคับและก ารให้รางวัล ทฤษฎีองค์การของ อองรี
ฟาโยล กูลิก และ มูนนีย์ ท่ีเน้นการทำ�งานตามโครงสร้างและหน้าที่ขององค์การ ทฤษฎีองค์การของ
มารีปากเกอร์ โฟลเลต ที่สนใจบริหารความขัดแย้ง เป็นต้น ทฤษฎีต่างๆ จะนำ�มาใช้ในการบริหารองค์การ
การศ ึกษาน อกร ะบบแ ละก ารศ ึกษาต ามอ ัธยาศัย ตามค วามเหมาะส มในแ ต่ละส ถานการณ์ การบ ริหารอ งค์การ
การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จะต้องพิจารณาในภาพรวมขององค์การ ตั้งแต่การจัด
ร ูปแบบอ งค์การ การจัดโครงสร้าง กระบวนการบริหาร
การจัดองค์การทางการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาจจะจัดได้ทั้งรูปแบบตาม
ลักษณะง าน ตามค วามเฉพาะเจาะจง หรือผ สมผสานก ันหลายรูปแบบแล้วแ ต่ลักษณะของง าน สถานท ี่และ
บริบทขององค์การ ซึ่งสัมพันธ์กับโครงสร้างที่อาจแบ่งโครงสร้างเป็นฝ่ายที่ชัดเจน หรือจัดเป็นกลุ่มงาน
เฉพาะก ิจ ขึ้นอ ยู่ก ับค วามจ ำ�เป็นข องก ารท ำ�งานก ารศ ึกษาน อกร ะบบแ ละก ารศ ึกษาต ามอ ัธยาศัยในแ ต่ละเรื่อง
องค์การการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาจจะแบ่งโครงสร้างเป็น 2 ส่วน คือ โครงสร้าง
ส่วนบนที่ทำ�หน้าที่เน้นการบริหารนโยบาย และโครงสร้างส่วนล่างที่เน้นการปฏิบัติ แต่ทั้ง 2 ส่วนมีความ
สัมพันธใ์นก ารท ำ�งาน และม ลี ักษณะข องก ารเป็นอ งค์การท ีร่ ับผ ิดช อบก ารศ ึกษาน อกร ะบบแ ละก ารศ ึกษาต าม
อัธยาศัย คือสามารถปรับการทำ�งานให้ย ืดหยุ่นต ามสภาพได้ตลอดเวลา และจะต ้องระวังมิให้การทำ�งานของ
องคก์ ารก ารศ กึ ษาน อกร ะบบแ ละก ารศ กึ ษาต ามอ ธั ยาศยั เปน็ อ งคก์ ารท มี่ กี ารท �ำ งานต ายตวั ไมส่ ามารถย ดื หยุน่
ได้ และค วรจ ะต ้องต อบสนองต่อทิศทางข องก ารพ ัฒนาช ุมชน
(โปรดอ่านเน้ือหาสาระโดยละเอียดในประมวลสาระชุดวิชาหน่วยท ่ี 2 ตอนท ี่ 2.1 เรอื่ งท ี่ 2.1.2)
กิจกรรม 2.1.2
การบ ริหารก ารศ กึ ษาน อกร ะบบแ ละก ารศ กึ ษาต ามอ ัธยาศยั จะต ้องพ ิจารณาในเรื่องใด อย่างไร