Page 30 - การออกแบบทางการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 30
11-20 การออกแบบทางการพมิ พแ์ ละบรรจุภณั ฑ์
1) การออกแบบพรีฟอร์มและแม่พิมพ์ขวด กรณีการออกแบบขวดพลาสติก นกั ออกแบบ
สามารถกำ� หนดรูปแบบ ความหนาของปากขวดรวมท้ังมิติต่างๆ ของขวด ไดต้ ้งั แต่ขนั้ ตอนการออกแบบ
พรีฟอร์ม ซ่ึงเป็นขั้นตอนแรกในการขึ้นรูปขวดพลาสติก โดยท่ัวไปขนาดและรูปร่างของขวดพลาสติก
สามารถกำ� หนดได้ต้งั แต่ขั้นตอนการออกแบบพรฟี อรม์ และแม่พิมพ์ขวดพลาสติก กรณีการออกแบบขวด
แก้ว นกั ออกแบบสามารถกำ� หนดรูปแบบ ความหนาของปากขวดรวมทัง้ มิติตา่ งๆ ของขวด ไดต้ ง้ั แตข่ น้ั
ตอนการออกแบบแม่พิมพ์ขวดแก้ว และการก�ำหนดปรมิ าณก้อนแก้วหรือพารสิ ันที่ใช้ในการข้นึ รปู
พรฟี อรม์ พารสิ นั แมพ่ ิมพข์ วด
0.070
0.095
0.060
ก. 0.095
0.070
ข.
ภาพที่ 11.11 ก. พรีฟอร์มและโครงสร้างขวดส�ำเร็จ และ ข. พาริสันและแม่พิมพ์ขวด
2) การออกแบบฝาขวด การออกแบบฝาขวดต้องออกแบบให้สอดคล้องกับปากขวด
กลา่ วคอื การออกแบบปากขวดแบบคราวนด์ ตอ้ งใชค้ กู่ บั ฝาปดิ ดว้ ยแรงเสยี ดทาน ไดแ้ ก่ ฝาจบี ฝาจกุ กอ๊ ก
และฝาดึงหรือฝาแม๊กซ่ี หากนักออกแบบเลือกใช้เลือกใช้ฝาจีบกับขวดท่ีมีปากขวดแบบคราวน์ จะได้
บรรจุภณั ฑท์ ีม่ ีตน้ ทุนต่าํ บรรจไุ ดเ้ รว็ เมอื่ เทยี บกบั ฝาจกุ ก๊อกและฝาดงึ
วัสดุทีใ่ ชผ้ ลติ เปน็ ฝาขวด ได้แก่ พลาสติก และโลหะ กรณีฝาโลหะนิยมใช้แผน่ เหลก็ เคลือบ
ดีบุก แผ่นเหล็กเคลือบโครเมียม กรณีฝาพลาสติกนิยมใช้พลาสติก ชนิดพอลิพรอพิลีนและพอลิเอทิลีน
เนื่องจากสามารถทนทานต่อการกัดกร่อนของกรด ด่าง ไขมันได้ดี และยังสามารถข้ึนรูปท่ีซับซ้อนได้
สวยงาม ฝาพลาสติกจะมีข้อดีเม่ือเทียบกับฝาที่ผลิตจากโลหะ คือ สามารถใช้ฝาพลาสติกปิดผนึกกับ
ปากขวดพลาสติกได้โดยตรงโดยไม่ต้องใช้แผ่นรองฝาปิดเหมือนท่ีใช้กับฝาขวดโลหะ จึงเป็นการลด
คา่ ใช้จ่ายในการบรรจุลง
3) การออกแบบวัสดุผนึก เนื่องจากวัสดุผนึกเป็นการน�ำวัสดุหลายช้ันมาประกอบกัน
ดงั นนั้ นกั ออกแบบตอ้ งเลอื กใชว้ สั ดผุ นกึ ทม่ี กี ารออกแบบแตล่ ะชนั้ อยา่ งเหมาะสม ให้ชั้นวัสดุปะหน้าท�ำจาก
วัสดุที่ไม่ท�ำปฏิกิริยากับผลิตภัณฑ์ที่บรรจุ และจ�ำเป็นต้องใช้วัสดุท่ีมีความสามารถในการต้านทานการ
97318-11 ครัง้ ท่ี 4 (11.05.58) M-6-i6 ai (19-2/57)-ZA 
