Page 32 - การออกแบบทางการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 32
11-22 การออกแบบทางการพมิ พแ์ ละบรรจุภัณฑ์
เป็นที่น่าสังเกตว่า ขวดพลาสติกที่มีปากขวดแบบเกลียวไม่นิยมใช้ฝาปิดแบบเกลียวไม่ต่อ
เน่ือง เนื่องจากสมบัติการล้าตัวของพลาสติกและความแข็งของพลาสติกที่น้อยกว่าแผ่นเหล็กหรือ
แผน่ อะลมู เิ นยี มทใี่ ชผ้ ลติ ฝา จงึ อาจทำ� เกดิ การคลายตวั ของเกลยี วทฝ่ี าพลาสตกิ ไดห้ ากใชฝ้ าปดิ แบบเกลยี ว
ไมต่ อ่ เนอ่ื ง
5) รูปแบบของฟิล์มท่ีใช้ปิดผนึก กรณีการออกแบบขวดพลาสติกท่ีปิดผนึกด้วยฟิล์ม
พลาสตกิ ฟิล์มพลาสติกที่ใช้ปิดผนึกต้องมีสมบัติส�ำคัญคือ ต้องไม่ท�ำปฏิกิริยากับตัวขวดและผลิตภัณฑ์
ท่ีบรรจุ โดยฟิลม์ พลาสติกทน่ี ิยมใช้ในการปิดผนกึ ไดแ้ ก่ ฟลิ ์มพลาสตกิ ชนดิ LDPE, LLDPE, PP และ
พลาสตกิ ลามเิ นต ตัวอย่างเชน่ ฟลิ ์มท่ไี ด้จากการเคลอื บพลาสติกลงบนฟอยล์อะลูมิเนียม เป็นตน้
6) ความสัมพันธ์ระหว่างไหล่ขวดและเส้นผ่านศูนย์กลางของปากขวด เปน็ อกี ปจั จยั หนงึ่
ท่ีส�ำคัญ นักออกแบบต้องออกแบบให้เหมาะสมไม่แคบจนเกินไป เน่ืองจากหากออกแบบไหล่ขวดและ
เส้นผ่านศูนย์กลางของปากขวดที่เล็กและแคบจนเกินไป จะสิ้นเปลืองพื้นท่ีในการขนส่งและอาจแตกหัก
ระหว่างขนสง่ ได้ รวมทงั้ การใช้วัสดุโปร่งแสงในการผลิตขวด จะเห็นความระดบั ของของเหลวทคี่ อขวดได้
อยา่ งชดั เจน และหากเกดิ การรว่ั ไหล ทำ� ใหม้ ปี รมิ าณของเหลวทค่ี อขวดแตกตา่ งกนั อยา่ งเหน็ ไดช้ ดั ผบู้ รโิ ภค
อาจปฏิเสธการซ้ือ เนอื่ งจากอาจได้รับสนิ ค้าในปรมิ าณท่ไี ม่ตรงตามที่แจ้งในฉลาก
7) พนื้ ผิวของปากขวด สง่ิ สำ� คญั อกี ประการหนงึ่ ทนี่ กั ออกแบบตอ้ งค�ำนงึ ถงึ ในการออกแบบ
ปากขวดคือ การออกแบบและควบคุมให้บริเวณปากขวดมีความเรียบ เพื่อให้การปิดผนึกเกิดขึ้นได้
อย่างสมบูรณ์ ดงั นน้ั จงึ ตอ้ งใชท้ ง้ั เทคนคิ การออกแบบและเทคโนโลยกี ระบวนการผลติ ทเี่ หมาสมควบคกู่ นั
1.2 แนวทางการออกแบบความยาวคอขวด การออกแบบความยาวของคอขวดเปน็ ส่ิงสำ� คัญใน
การออกแบบขวด เนอ่ื งคอขวดเปน็ สว่ นทต่ี อ่ จากปากขวด เปน็ สว่ นทยี่ นื่ ออกมาจากตวั ขวดจงึ มผี ลอยา่ งยง่ิ
ต่อการบรรจุและขนส่ง ดังน้ันนักออกแบบขวดต้องออกแบบความยาวของคอขวดให้สมดุลกับตัวขวด
ในทนี่ จ้ี ะขอกลา่ วการออกแบบความยาวของคอขวดจากแกว้ และพลาสตกิ ไปพรอ้ มกนั เนอ่ื งจากมหี ลกั การ
คลา้ ยคลึงกนั
การออกแบบความยาวของขอขวด ต้องค�ำนึงถึงปัจจัยหลายประการ ได้แก่ 1) สมบัติของ
ผลติ ภณั ฑ์ที่จะน�ำมาบรรจุ 2) ช่องว่างเหนือผลติ ภณั ฑ์ ซึ่งมรี ายละเอียดดังนี้
1.2.1 สมบัติของผลิตภัณฑ์ท่ีจะน�ำมาบรรจุ การออกแบบความยาวของคอขวด นัก
ออกแบบต้องพิจารณาถึงสมบัติของผลิตภัณฑ์ที่จะน�ำมาบรรจุเป็นหลัก หากผลิตภัณฑ์เป็นของเหลวท่ีมี
ความหนดื นอ้ ย ต้องการใหเ้ ทออกจากขวดไดอ้ ย่างสะดวกรวดเร็ว และสามารถใช้คอขวดทย่ี าวเรียว ช่วย
ในการนำ� เสนอรปู ลกั ษณข์ องสนิ คา้ ผอู้ อกแบบควรออกแบบขวดใหม้ ปี ากทแี่ คบ ในทำ� นองตรงกนั ขา้ มหาก
ผลติ ภณั ฑเ์ ปน็ ของเหลวทม่ี คี วามหนดื มาก มคี วามขน้ กง่ึ แขง็ กง่ึ เหลวหรอื มลี กั ษณะเปน็ ชน้ิ เลก็ ๆ ตอ้ งการ
ให้ผูใ้ ชส้ ามารถใชช้ ้อนตักผลติ ภณั ฑ์ขนึ้ มาใช้ไดอ้ ย่างสะดวก ผอู้ อกแบบควรออกแบบขวดใหม้ ปี ากท่กี วา้ ง
1.2.2 ช่องว่างเหนือผลิตภัณฑ์ รูปแบบคอขวด จะส่งผลกระทบอย่างมากต่อการบรรจุ
เนือ่ งจากการออกแบบคอขวดจะเป็นตัวกำ� หนดชอ่ งว่างเหนือผลติ ภัณฑ์ (head space) โดยทวั่ ไปส�ำหรบั
ผลิตภัณฑ์ประเภทเภสัชกรรมนิยมบรรจุแบบเต็ม ส่วนผลิตภัณ์ท่ัวไปนิยมบรรจุแบบไม่เต็ม ส�ำหรับ
ผลติ ภัณฑ์ประเภทเครอ่ื งดม่ื อัดความดนั ต้องเผ่อื ชอ่ งวา่ เหนอื ผลิตภณั ฑ์อย่างนอ้ ย 5% และถา้ ได้ 7% จะ
97318-11 ครงั้ ที่ 4 (11.05.58) M-6-i6 ai (19-2/57)-ZA 
