Page 105 - โครงการผลิตหนังสือ อิเล็กทรอนิกส์ (e-book) เพื่อการเรียนรู้สู่ประชาคมอาเซียน
P. 105
โครงการบริการวิชาการแก่สังคมโดยงบประมาณแผ่นดิน ประจำ�ปี 2559 4-5
เมืองยโศธรปรุ ะ ราชธานเี กา่ แห่งนม้ี กี ษัตรยิ ค์ รองราชยต์ อ่ มาหลายพระองค์ ได้แก่
- พระเจ้าชัยวรมันที่ 5 หรือพระบรมวีรโลก ซึ่งเป็นพระนัดดาของพระเจ้าราเชนทรวรมัน ครองราชย์
พ.ศ. 1511-1544 สมยั นสี้ ร้างศิลปขอมแบบบนั ทายศรี พ.ศ. 1510-1550 ข้นึ
- พระเจ้าอุทยั ทิตยวรมันที่ 2 พระนัดดาของพระเจ้าชยั วรมนั ท่ี 5 ครองราชย์ พ.ศ. 1544 สร้างศิลปขอม
แบบคลังขึ้นพ.ศ. 1510-1560
- พระเจา้ ชยั วีรวรมัน ครองราชย์พ.ศ. 1545 (สวรรคตพ.ศ. 1553)
- พระเจา้ สรุ ยิ วรมันที่ 1 ครองราชย์ พ.ศ. 1545-1593สมัยนีพ้ ระองค์ไดท้ �ำการสถาปนาราชวงศข์ ้นึ ใหม่ และ
น่าจะมีการสร้างเมืองพระนครขึ้นใหม่เป็นแห่งท่ีสองเป็นยุคท่ีสร้างศิลปแบบปาบวนข้ึนใช้ในพ.ศ. 1560-1630
เมอื งพระนครแหง่ ทสี่ องนี้ ยงั ไมม่ ีรายละเอียด จึงสรปุ ไมไ่ ด้ว่าอยู่ทีใ่ ด
ในดนิ แดนพายพั นน้ั เดมิ หวั เมอื งฝา่ ยเหนอื ทง้ั หมดเปน็ ถนิ่ ทอ่ี ยขู่ องชนชาตลิ าว ครน้ั เมอื่ ขอมมอี �ำนาจ
ขยายอาณาจักรมาสู่ดินแดนพายัพ จึงตั้งเมืองละโว้ให้เจ้านครขอมคอยดูแล และพระนางจามเทวีพระธิดา
ของเจา้ ผคู้ รองเมอื งละโวไ้ ดข้ นึ้ ไปครองเมอื งหรภิ ญุ ชยั (เมอื งล�ำพนู ) ซงึ่ เปน็ เมอื งลกู หลวงของขอมละโว้ พระธดิ า
เจา้ ผคู้ รองเมอื งนจ้ี งึ ไดป้ กครองพวกลาวทงั้ ปวงในมณฑลพายพั เมอื งหรภิ ญุ ชยั (เมอื งล�ำพนู ) จงึ เปน็ เมอื งลกู หลวง
ของขอมละโว้ ทต่ี งั้ ขนึ้ เพอ่ื ใชด้ แู ลดนิ แดนพายพั ตอ่ มาไดต้ งั้ เมอื งนครเขลางค์ (เมอื งล�ำปาง) ขนึ้ และปกครองรว่ มกนั
จกั รวรรดิเขมร
จักรวรรดขิ แมร์ หรอื อาณาจกั รเขมร หรอื บางแหลง่ เรยี กว่า อาณาจกั รขอม เป็นหน่งึ ในอาณาจักร
โบราณ เรมิ่ ตน้ ขน้ึ ราวพทุ ธศตวรรษที่ 6 โดยเรมิ่ จากอาณาจกั รฟนู นั มที ต่ี งั้ อยใู่ นบรเิ วณประเทศกมั พชู า โดยมี
อาณาเขตครอบคลมุ พน้ื ทบ่ี างสว่ นของ ประเทศไทย ลาว และบางสว่ นของเวยี ดนามในปจั จบุ นั นบั เปน็ อาณาจกั ร
ท่ีมีแสนยานุภาพมากที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ต่อมาได้อ่อนก�ำลังลงจนเสียดินแดนบางส่วนให้กับ
อาณาจกั รสโุ ขทยั และแตกสลายในทส่ี ดุ เมอ่ื ตกเปน็ เมอื งขน้ึ ของอาณาจกั รอยธุ ยา อาณาจกั รขอมสบื ทอดอ�ำนาจ
จากอาณาจกั รเจนละ มสี งครามผลดั กนั แพผ้ ลดั กนั ชนะกบั อาณาจกั รขา้ งเคยี ง เชน่ อาณาจกั รลา้ นชา้ ง อาณาจกั ร
อยธุ ยา และอาณาจกั รจามปา มรดกทสี่ �ำคญั ทสี่ ดุ ของอาณาจกั รขอมคอื นครวดั และ นครธม ซงึ่ เคยเปน็ นครหลวง
เมอ่ื ครั้งอาณาจักรแห่งน้ีมคี วามเจริญรุ่งเรืองท่สี ุด และยังมลี ทั ธิความเชอื่ ต่าง ๆ อยา่ งหลากหลาย ศาสนาหลัก
ของอาณาจักรน้ีได้แก่ ศาสนาฮินดู พุทธศาสนามหายาน และพุทธศาสนาเถรวาทซ่ึงได้รับจากศรีลังกา เม่ือ
คริสต์ศตวรรษท่ี 13
ยุคมดื ของกมั พูชา
ยคุ มดื ของกมั พชู า เรม่ิ ตงั้ แตอ่ าณาจกั รอยธุ ยาไดโ้ จมตอี าณาจกั รเขมร และ ไดเ้ ผา พระนคร เมอื งหลวง
ของอาณาจกั รเขมรราบเปน็ หนา้ กลอง ท�ำใหอ้ าณาจกั รเขมรเปน็ สว่ นหนงึ่ ของสยามประเทศตง้ั แตบ่ ดั นนั้ มา เขมร
