Page 16 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 16
4-6 ประวัติศาสตร์ไทย
เร่ืองที่ 4.1.1
การก่อต้ังอาณาจักร
หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษรเกี่ยวกับกลุ่มคนไทยในลุ่มแม่น้ําเจ้าพระยาตอนล่างก่อนการ
สถาปนาอาณาจักรอยุธยามีไม่มากนัก แต่หลักฐานทางโบราณสถานและโบราณวัตถุที่มีอยู่เป็นประจักษ์
พยานอนั เดน่ ชดั วา่ กลมุ่ ชนชาวไทยไดส้ รา้ งสรรคค์ วามเจรญิ และมพี ฒั นาการอยใู่ นแถบลมุ่ แมน่ า้ํ เจา้ พระยา
ตอนลา่ งมาเปน็ เวลานานหลายร้อยปกี อ่ นการกอ่ ต้ังอาณาจกั รอยุธยา ในช่วงพุทธศตวรรษท่ี 18–19 แคว้น
สพุ รรณภูมิและแควน้ ละโว้ จะสมั พนั ธ์โยงใยกันจนก่อเกิดอาณาจักรอยุธยาใน พ.ศ. 1893
แคว้นสุพรรณภูมิ หรือทจี่ ดหมายเหตจุ นี เรียกวา่ เสียน มอี าณาบรเิ วณอยทู่ างดา้ นตะวันตกของ
ลมุ่ แมน่ าํ้ เจา้ พระยาตอนลา่ ง ทต่ี งั้ ของแควน้ เปน็ ดนิ แดนเกา่ แกท่ มี่ คี วามเจรญิ สบื เนอ่ื งมาเปน็ เวลานานหลาย
รอ้ ยปี อกี ทง้ั ยงั เปน็ แควน้ ทม่ี คี วามเขม้ แขง็ ดา้ นกำ� ลงั ทหารดว้ ย สว่ นแควน้ ละโวห้ รอื ทจ่ี ดหมายเหตจุ นี เรยี กวา่
หลอหู น้ันต้ังอยู่ทางด้านตะวันออกของลุ่มแม่น้ําเจ้าพระยาตอนล่าง เป็นดินแดนเก่าแก่ที่มีพัฒนาการ
สืบเน่อื งมานานหลายร้อยปีเชน่ กนั แคว้นละโวเ้ ป็นศูนยก์ ลางของความเจรญิ รุ่งเรืองดา้ นวฒั นธรรม ไมว่ า่
จะเปน็ วฒั นธรรมทีม่ พี ้ืนฐานมาจากพุทธศาสนา ศาสนาพราหมณ์ และศาสนาฮนิ ดู หลักฐานทแี่ สดงความ
เจรญิ รงุ่ เรอื งดา้ นวัฒนธรรมของละโวม้ ีทง้ั หลกั ฐานด้านเอกสาร โบราณสถาน และโบราณวตั ถุต่างๆ
ด้วยเหตุน้ี สงั คมไทยในลุ่มแมน่ า้ํ เจ้าพระยาตอนล่างก่อนการก่อตง้ั อาณาจักรอยุธยาจงึ เป็นสังคม
ท่มี ีความเจริญเป็นปกึ แผ่น โดยมแี คว้นสุพรรณภมู ิและแควน้ ละโวเ้ ป็นผนู้ ำ�
ในวงวิชาการ มีสมมติฐานประการหน่ึงกล่าวว่า ใน พ.ศ. 1893 สมเด็จพระรามาธิบดีท่ี 1 หรือ
พระเจา้ อทู่ องแหง่ แควน้ ละโว้ ไดท้ รงเปน็ ผนู้ ำ� ในการรวมแควน้ สพุ รรณภมู แิ ละแควน้ ละโวเ้ ขา้ เปน็ อาณาจกั ร
เดยี วกนั และไดท้ รงสรา้ งกรงุ ศรอี ยธุ ยาขน้ึ ทต่ี ำ� บลหนองโสน (บงึ พระราม) เพอ่ื เปน็ ราชธานขี องอาณาจกั ร
มีข้อน่าสังเกตว่า ราชธานีท่ีสร้างขึ้นใหม่นี้มีชัยภูมิ รวมทั้งท�ำเลที่เหมาะสมมากท้ังด้านยุทธศาสตร์และ
การค้ากับต่างประเทศ อีกทั้งยังมีความอุดมสมบูรณ์ด้านการเกษตรด้วย จึงเหมาะที่จะเป็นศูนย์อ�ำนาจ
ทางการเมอื งแหง่ ใหมใ่ นลมุ่ แมน่ า้ํ เจา้ พระยาตอนลา่ งทเ่ี ชอ่ื มโยงแควน้ สพุ รรณภมู แิ ละแควน้ ละโวเ้ ขา้ ดว้ ยกนั
การรวมตวั กนั ของแควน้ ทง้ั สองเกดิ จากความสมั พนั ธเ์ ครอื ญาติ กลา่ วคอื สมเดจ็ พระรามาธบิ ดที ี่
1 หรือพระเจ้าอู่ทองแห่งแคว้นละโว้ได้ทรงอภิเษกสมรสกับเจ้าหญิงแห่งแคว้นสุพรรณภูมิ ซ่ึงเป็นแคว้น
ส�ำคญั ของชาวไทยในลมุ่ น้าํ เจา้ พระยาตอนลา่ งดา้ นตะวนั ตก แคว้นสุพรรณภูมิมีอำ� นาจด้านการทหารและ
เปน็ คแู่ ขง่ ทางการเมอื งของแควน้ ละโว้ ความสมั พนั ธเ์ ครอื ญาตทิ ำ� ใหเ้ กดิ การเชอ่ื มโยงทางการเมอื งระหวา่ ง
แควน้ ส�ำคญั ท้งั สองในลุ่มแม่น้ําเจา้ พระยาตอนลา่ ง และอาณาจกั รอยธุ ยาก็ได้กอ่ กำ� เนิดขึ้น
การรวมตัวกันของแคว้นสุพรรณภูมิและแคว้นละโว้ในตอนปลายพุทธศตวรรษท่ี 19 คงเป็น
เหตุการณ์ส�ำคัญท่ีเกิดขึ้นในดินแดนประเทศไทย เอกสารทางประวัติศาสตร์ของจีนจึงได้บันทึกไว้ ส่วน
ปัจจัยพื้นฐานท่ีมีส่วนช่วยส่งเสริมให้อาณาจักรอยุธยาก่อก�ำเนิดและพัฒนาขึ้นมาเป็นศูนย์กลางทาง
